Яркврар – табиаьтдин девлет

 

 

Яркврари табиаьтдин девлетлу мяднарин арайиъ лайикьлу йишв бисура. Фицики дурари республикайин экономикайин бина мюгькам апIбаъ важиблу роль уйнамиш апIура.

 

Гьякьлуди гъапиш, аьхиримжи йисари гъулар табиаьтдин газдихъди тямин апIбахъди аьлакьалу вуди агьалйири яркврариз думукьан фикир туври имдар. Бязи гъуларин агьлйирикан кми-кмиди «сад йицIуд йисаз яркврари гъулар ккаъди» кIуру саягънан гафарра ерхьури шулу. Тялукь аьгьвалатнаъ яркврар цIийи алаувализ, цIа кабхъбахьан уьрхювализ, дурар гюзчиваликк гъитувализ аьхю мяна а.

Хиварин ярквран мяишатдин вакилари му жигьатнаан натижалу ляхин гъабхура. Дурари Хив ва Агъул районарин аьтрафариин ерлешмиш духьнайи 17125 гектарин яркврариз гъуллугъ апIура.

– Яркврар цIийи алаъбан месэла хьадукран фаслиз важиблу вуйивал гьисабназ гъадабгъну, учу апрелин эвелариан му серенжемар гъахуз хъюгъюнча. Улихьна йигъари Хив ЦРБ-йин аьтрафариин крымдин наратдин 100 гъелем кивунча. Думу гизаф гюрчег гьар ву: 28 метризкьан ягълишин ади, яркьу четрин, гьарган чруди гъубзру гьарин гюрчег’вал гафариинди вари улупузра читин ву. Вахтну чав дурарин гюрчег’вал улупиди.

Дурариланра савайи, Мажвгул гъулан ерли поселениейин аьтрафариин 5 гектар мулкариъ гьибун гьарин 10 агъзур гъелем кивунча.

Му ляхин саб жерге жара гъулариъра давам апIбанди вуча. Гъелемарихъди тямин вуча», – гъапну ич сюгьбатнаъ Хив райондин ярквран мяишатдин кIулиъ айи Загьидин Батмановди.

Дугъу давам гъапIганси, яркврар цIин хатIасузвалихьан уьрхбан гъаразнаъ ади, саки гьар йисан хьадан фаслиъ, райондин главайин къарарназ асас вуди, тялукь план дюзмиш ва тасдикь апIувал аьдатназ илтIибкIна.

– Яркврарик цIийир, дупну ккундуки, асас вуди саб жерге агьалйирин вижнасузвалин натижайиъ кахьра. ЦIа ктрипбан бадали, учу агьалйирихъди гъаврикк ккаъбан серенжемар гъахури шулча, вушра саки гьар йисан хьадан ва чвлин вахтна тялукь дюшюшар арайиз гъюра. Жямяаьтлугъ дестйири му бедбахтвалин дюшюшариъ цIа ктIубшвбаъ хайлин кюмекар апIури шулу, – аьлава гъапIну дугъу.