ЦIа кабхъуваларихьан уьрхрударин пишекарвалин Йигъ Урусатдиъ 30-пи апрелиъ къайд апIуру. ЦIа ктIубшврударин гъуллугъ яратмиш дапIну, гьаму йисан Урусатдиъ 370 йис тамам шулу. Чпин пишекарвалин машкврин улихь узу РФ-дин РД-йин МЧС-дин Табасаран райондиъ айи цIа кабхъуваларихьан уьрхбан 23-пи нумрайин частнан начальник, айтIан гъуллугънан капитан Акиф Аьлипашаевдихъди гюрюшмиш гъахьнийза.
– Табасаран райондиъ цIа кабхъуваларихьан уьрхбан 23-пи нумрайин часть 1988-пи йисан яратмиш гъапIну. Душваъ гьамусяаьт 25 касди гъуллугъ апIура. Суткайин арайиъ хьур цIа ктIубшврури ва техникайин кьюб дакьатди ляхин гъабхура, – ккебгънийи ич сюгьбат Акиф Аьлипашаевди.
23-пи нумрайин частнан цIа кабхъуваларихьан уьрхрудар цIийир ктIушвбаъ, инсанар ва дурарин мутмйир цIихьан уьрхбаъ, автомобилари гьяракат апIбаъ арайиз гъафи хатIалу дюшюшариъ кюмек тувбаъ гизаф ражари иштирак гъахьну. Цци ич идарайиъ лихурайидариз 20 ражари йишвариина дих гъапIну, гьадму гьисабнаан 4 ражари цIа ктIубшвуз. Бахтнаанси, сачра, ццира цIа кабхъувалин дюшюшариъ агьалйирин сагъламвализ зарар гъабхьундар.
Ляхниъ ужудар хъуркьувалар гъазанмиш апIбаз лигну, 23-пи частнан отделениейин командир Шамил Ибрагьимов, цIа ктIубшврур Гьясаняли Мурадялиев РФ-дин МЧС-дин министрин терефнаан медаларииди лишанлу дапIна. Акиф Аьлипашаевди ич гюрюшдиъ чпин частнаъ ужуб гъуллугъ апIурайи Къурбан Рамазановдин, Нурмягьямад Ильдаровдин, диспетчер Юсуф Мягьмудовдин ва жарадарин ччвурар къайд гъапIнийи.
Чпин асас гъайгъушнарихьан – цIа кабхъувалихъди женг гъабхбахьан – азад вахт цIа кабхъувалихьан уьрхрудари профилактикайин ляхниз харж апIура. Март вазлиъ думу коллективди Хючнаарин сабпи нумрайин мектебдин бинайиин цIа кабхъувалихьан уьрхбан, цIа кабхъувалин дюшюш гъабхьиш, урхурайидар мектебдиан адаъбаъ чпин хусуси составдин, мектебдин хусуси дестейин гьяракатар аьгъю апIбан ученйир гъухну.
– ЦIа кабхъувалихьан уьрхбан месэлйириз фикир туври, учу кми-кмиди «Ачухъ раккнарин йигъар» гъахури шулча. Мектебариан ич идарайиз экскурсйир тешкил апIури, урхурайидариз цIа кабхъувалихьан уьрхрударин гъуллугънакан ва цIа кабхъувалихьан уьрхбан месэлйирикан ктибтури шулча. Райондин ОМВД-йин, жигьиларин тешкилатарин вакиларихъди, гъуларин поселенйирин главйирихъди сатIиди мектебаризра гъягъюри шулча, – ктибтнийи йиз сюгьбатчийи.
– Район аьхюб ву. Саб жерге гъулар райцентрихьан ярхлади ерлешмиш духьна ва, жиниб дар, рякъярин гьял писуб ву. Штун гьякьнаан улхуруш, машиндиъ айи шид харж гъапIган (хъа душваъ шид нормативариз асас вуди шулу), цистернйир штухьди ацIуз гъулариъ тялукь йи- швар адар. Хъа гьарсаб гъулаъ, цIа кабхъувалин дюшюш гъабхьиш, шид гъадабгъру йишвар духьну ккунду. Ва дурар тешкил апIувал гъулан поселениейин администрацияйин вазифйирикан гьисаб шула. ДумутIанра савайи, агьалйириз дурари цIа кабхъбан дюшюшариъ сабпи гьяракатарин гьякьнаан аьгъювалар тувну ккунду, – къайд гъапIнийи Акиф Аьлипашаевди.
Шиклиъ: РД-йин МЧС-дин Табасаран райондиъ айи цIа кабхъуваларихьан уьрхбан 23-пи нумрайин частнан гъуллугъчйирин саб десте: Юсуф Нурялиев, Максим Мягьямедов, Акиф Аьлипашаев, Низамудин Абасов, Шамил Ибрагьимов.
Му маракьлу ву
– Урусатдиъ цIа ктIубшвру сабпи автомобиль 1904-пи йисан Петербургдиъ «Фрезе и К» фабрикайиъ гьязур гъапIну. Дидин гьяракат апIувал саб сяаьтна 15 км вуйи. Думу машиндиъ 10 кас уршуйи.
– ЦIа ктIубшврур, цIа кабхънайиваликан хабар гъюбан кьяляхъ, саб дакьикьайиъ цIа ктIубшвуз гъягъюз гьязур духьну ккунду.
– ЦIа кабхъувалин дюшюшарихьан уьрхбан гъуллугъчйири гъарашугъариз «лугар деерццну гъузрияв» кIури шулу. Эгер лугар деерццну аш, диди цIа кабхъувалин дюшюшар адруваликан кIура.
– ЦIа ктIубшвру стандартдин автомобилин цистернайиъ 2350 литр шид шулу.
– 1776-пи йисан гизаф йишварик цIийир кчIигу 16 йисаъ айи француз Жан Батист Мурон 100 йисна сад йигъаз дустагъ гъапIнийи. Думу, чаз гьадабтIнайи жазайин вахт ккудубкIну, 1876-пи йисан дустагъдиан удучIвну. Думуган дугъан 116 йис вуйи.
– «УкIсиб лизи ясенец» кIуру кюкдик лап мани йигъари чав-чаланди цIа кабхъри шулу. Дици хьувалин себеб – дидин кIажарик гизаф кьадарнаъди эфирдин ччимар кайивал ву.
