1941-пи йис…

 

 

Красная Армияйин кIул Командованиейин Сводка
1941—пи йис 22 июньдин

1941—пи йисан 22 июньдиъ акв шули Германияйин регулярный къушмари Балтак гьюлихъан КIару гьюлихънакьан вуйи фронтдиъ ихь границайин частариз гьюжум гъапIну ва йигъандин кьюбпи гьацIан арайиъ гьадрари дибисну гъавхьну. Кьюбпи йигъан гьацIхъантина Германияйин къушмар Красная Армияйин полевый къушмарихъди къаршу гъахьну. Къизгъин вуйи дяъвдихъан душман аьхю дургдар ади кьяляхъ хъдаъну. Анжах Гродненский ва Кристыпольский терефариъ душмандиз аьхю дару тактический хъуркьувалар хилиъ апIуз мумкин гъавхьну ва Кальвария, Стоянов ва Цехановец, сабпи кьюб 15 км. ва ахиринжи 10 км. границайихьан гъибисну.
Душмандин авиацияйи саб жерге ихь аэродромариз ва адмийир айи йишвариз гьюжумар гъапIну, амма душмандиз аьхю дургувалар гъахи къирмиш апIру ва зенитный артиллерияйи къизгъин гуж тувну. Душмандин 65 аэроплан ухьу ирчунхьа.

Азад уьмур бадали жан тувдича

Июндин 24 диъ Арак гъулан советдиъ активарин ва Арак гъулан Уллубеевдин цурнахъ колхоздин колхозникарин собрание дих гъапIну.
Собраниейи тахил уч апIбан кампания ужуйи кIулиз адагъбан гьякьнаан месъэле гьял гъапIну.
Месъэлейихъ хъюгъруган германский фашизмайи ихь ватандин территорияйиин гьюжумдиинди улучъбан хабар гъивкган вари колхозник зегьметкешар саб эсер апIру гьяракатназ гъафну. Удучъну гъулху колхозник юлдшари кьайд гъапIну германский фашизмайин чIуру ликар ихь совет уьлкейин ругариин дивуз гъитдархьа. Дугъаз чан ругдиин жаваб тувуз учу зегьметкеш хпар, жилар гьар минутдиъ, гьар секонтдиъ гьязур вуча.
Ахмедов А.
Имамов М.

Ухьу гъалиб
хьидихьа

1941 — пи йисан 22 июньдиъ СССР — ин Халкьдин Комиссарарин Советдин Председателин Заместитель ва Харижи Ляхнарин Халкьдин Комиссар юл. В. М. Молотовди гъапиб вари советский халкьдиз гъийивхьну. Вари халкь, чпин ватан уьвхюз дийигъна. Уьлкейин жюрбежюр йишвариъ митингар гъахьну ва ихь халкьди советское правительствойиз, аьхю вождь Сталиндиз дугъру вуйивал улупну.
Хючни гъулаъ соцкультурайин хулаъ митингдиз уч гъахьи райондин къуллугъчйири, рабочйири ва Хючни колхоздин колхозникари чпин ляхнин зиин ижмиди лихуб асас вазифа вуди гъибисну.
Юл. Молотовди радиойихъан гъулхубдин гьякьнаан ВКП(б)-ин Табасаран райкомдин секретарь юл. Мамедовди кIуру:
— Ихь ватан, юлдшар, дяъва апIбаз тереф дар, амма ухьухьди дяъва апIруриз жаваб тувуз гьязур ву Совет уьлкейин дирбаш Красная Армияйи душмандиз игитвалиинди жаваб тувди. Ухьу гъалиб хьидихьа юлдшар. Душман дагъитмиш апIидихьа!
— Гьич саб вахтанара душмандин улихь усалвал апIидархьа — кIуру красный партизан Мурадди — ихь ватан, ихь оборона гужли апIбан бадали хъанар гизаф доход гъадавгъуз колхозар гужли апIидихьа.
Удучъну гъулху 65 йисаъ айи красный партизан юл. Гьясанов Аьлибегу чан гафарин ахириъ кIуру:
— Йиз гьамкьан яш гъавхьнушра партия бадали, аьхю ихь вождь юлдаш Сталин бадали душмандиз жазаб тувуз гьязур вуза.
Вари халкьди чпин хъугърувал улупну ки, партияйин сабпи дихнаъ дурар улихь гьучъуз гьязур ву.

Ихь ляхин марциди
апIидихьа

1941—пи йисан 22 июньдиъ фашист Германияйин къушмари ихь уьлкейин заина гьюжум апIбан гьякьнаан юл. Молотовди радиойиан туву хабар вари АркитI советдиъ айи колхозарин колхозникариз гъийивхьну.
Митингдиз уч гъахьи колхозник хпари ва жилари, фашист Германияйиз ижми жаваб тувуз чпин гьязурвал улупну.
Гьич саб вахтнара колхоздин ляхин дирипди государствойин оборона гужли апIбаз чалишмиш хьувал колхозникари чпин сабпи вазифа вуди хилиъ гъибисну. Дурари партияйин ва хусуси вуди юлдаш Сталиндин сабпи дихназ гьязурвалиинди гъягъюз гаф тувну.

Рамазанов

ЖАРА УЬЛКЙИРИЪ

Радиойиан Черчилльдин улхбакан

ЛОНДОН, 22 июньдиъ.
Рейтер агентствойи кIуруси, гъи Англияйиз ва заграницайиз радиойиан Англияйин министр Черчилль гъулхну.
Черчилльди гъапну: Гъи, гоачIнин сааьт 4—диъ Гитлери Россияйиз гьюжум гъапIну. Германияйи гъапундар ки, Германияйинна СССР—ин арайиъ гьюжум дарапIбан гьякьнаан айи договор тамам апIурадар. Дяъва мяълум дарапIди ултиматумкьан тутрувди Германияйин къушмари рус шагьрариина бомбар ирчну. Гьаддиинди договорин аьхю нарушение деевтну. Рус халкьари чпин бабан ватан уьрхюру, хъа дидин вождари ахиризкьан гуж тувбаз дих гъапIну.
Ухьу саб вахтнара – кIуру Черчилльди, Гитлерихъди ихтилатар гъахидархьа. Ухьу думу къуру йишвъин, гьюлиин ва гьавайиъ къирмиш апIидихьа. Ухьу Россияйиз ва рус халкьдиз ухьхьан шлу, ккуни кюмек тувдихьа. Ухьу ругдин шариин али вари ихь дустариз ва союзникариз пидихьа ки, ахиризкьан ухьуси дурарира Россияйин тереф бисри. Ухьу совет-ский Россияйиз ухьхьан шлу ва дидиз манфааьт кайи технический ва экономическай кюмек тувуб теклиф гъапIунхьа. Анжах накь Германияйи Францияйин заин чан 28 гьавайин машинар пуч гъапIну. Амма гьеле му цIиб ву: гьюз имбу вахтна ихь дяъвдин гьавайин къувватарин операцйир хъанара аьхю маштабдииинди гъягъиди. Гьаму багахь вуйи 6 вазли Соединенный Штатарихьан военный материаларин кюмек гъадавгъидихьа.
Аьхир нетиже вуди Росссияйиъ айи къурхулувал ухьуз ва США-йиз айи къурхулувал ву. Дяъва апIурайи рус халкьдин ляхин вари ругдин шариин али азад адмийирин ва азад халкьарин ляхин ву.
Колхоздин уьмур
№54 (528) 1941-пи йис,
28 июнь, шенбе