Зюрдягъ гъул, улихьдин вахтарихъан мина культура ва дин жигьатнаан лап адлу, варлу тарих хъайи гъулси гьисаб апIура. Думу ихь кьюрид районарин сяргьятариин алиб ва Хив райондиз дахил шулайиб ву.
Гьяйифки, гъулан агьалйир, удучIвну шагьрариз кюч духьну, хайлин йисар ву. ЙицIуд-йицIихьуд йис улихьна удучIвну гъушу касарикан 5 хизанкьан кьялахъ хъадахъну гъулаз гъафну. Гьамус гьадрариканра имбудар кьюб хизантIан дар. Кьяляхъ гъюбан себеб гьадму вуйики, дурариз гъул тазакIултIан цIийи алапIуз ккун гъабхьну. Хъа шагьриан гьаммишандиз гъулаз кьяляхъ гъюз шлиз ккун шул?!
Гъулаъ яшамиш шули имдаршра, шагьрариъ айи зюрдгъяри вариди сатIиди дакьатар уч дапIну, чпин гъулаъ айи мист рас гъапIну. Гьамус думу мистаъ гьар йисан шагьрариан ва багахь гъулариан гъюри, мевлюд тешкил апIури зюрдгъярин хайлин йисар ву. Улихьна мевлюдиз гъюрайидар вуча кIури гъахьну, хъа гьамус дурари думу мажлис «гъулан Йигъахъди» аьлакьалу дапIну, кIули гъабхура. Улихьна йигъари нубатнан ражари вуди зюрдгъяри «гъулан Йигъ» мевлюд апIбиинди къайд гъапIну. Мажлисдиз шагьрариан хайлин касар, аьхюр-бицIир дарпиди, уч гъахьну.
Зюрдгъян Дербентдиз кюч духьнайи, багъри гъулаъ гьамцдар серенжемар тешкил апIурайи Физули Шаибовдин гафариинди, цци му серенжем кIули гъабхури 7-пи раж ву.
«Шагьриз вари удучIвну гъягъбан кьяляхъ гъулаъ яшамиш шули имбу кьаби кас Тажиб ТIаибовди чан балин кюмекниинди чпин дакьатарихъ гъулаъ чан хилариинди мист апIуз хъюгънийи. Думу мистан ляхнар кIулиз адагъайиз, яшлу кас кечмиш гъахьну. Гьамдикан хабар гъабхьиган, саб гьацI йислан ич зюрдгъярин малла Сабир Исматовди шагьриъ яшамиш шулайи вари гъуландар уч дапIну, сатIиди думу ккебгънайи мист ккудубкIбан теклиф дивнийи. Месэла варидариз кьабул гъабхьнийи, ва йисандин арайиъ мистан вари ляхнар ккудукIунча. Гьаддихъан мина гьар йисан гъулаз вари уч духьну (150-200 кас), думу мистаъ мевлюд апIурача. Йигъ улихь ккимиди садакьайиз лазим вуйи сурсатар гъадагъну, дишагьлийир ва сар-кьюр жилижви гьязурлугар апIуз гъягъюри шулу. Гъадабгъурайи сурсат гьадму мист’ина туву садакьайин пулихъ вуйич. Мисалназ, цци мевлюд гъабхьиган туву садакьайихъ хъа йисандин мевлюдиз сурсатар гъадагъурача. Гьязурлугариз лазим вуйи вари алатарра, гъаб-гъажагъра вари мистаъ айич.
Улихьна йисариси дарди, цци мархьар гизаф айивализ лигну, инсанар цIибтIан гъафундар. Фицики гъулаз ужуб рякъ адар», – гъапнийи Физули Шаибовди.
Ав, гъул амдар кIури, гъахи ругар кIваълан гьархну ккундар. Гьамцдар ужудар серенжемар гъахбан аьдат, йиз фикриан ужуб аьдат ву.
Физули Шаибовди гъапиганси, шагьриан зюрдгъяр йисан сабан-кьюбанра гъюрадар. Хъа гъулаъ гьаму мистаз лигуз кIури гъузнайидарси имбудар анжагъ кьюб хизантIан дар.
«Гьар йисан учу гъулаъ мевлюд апIруган, ич гьаму гъулаъ айи мистан имам Низам имийин хиликкди, багахь хьайи НичIрас, ТIюрягъ, Яракк гъуларианра маллйириз гъач дупну, мажлис кIули гъубхурача.
Гьамусдихъантинара гьамци вари албагну, сатIиди мевлюдар, жара серенжемар гъахузра планарик кайич», – аьлава гъапIнийи Физули Шаибовди.
