Айгуль Мягьямедова
Дербентдиъ кIулиъ гъубшу гьядисайин гьякьнаан чпин фикрар пуб кккун апIури, учу ихь бязи ватанагьлийирихьна илтIикIунча. Дурарин фикрар исихъ туврача.
«Гележегдин наслариз тарихдинна культурайин ирс гъибтрухьа»
Дербентдиъ «Кавказдин Иерусалим» Диндин меркездин шибритIиъ гъюзимбу наслариз кагъаз ивбан серенжемдиъ Хабаровский крайиъ Дагъустандин гьаммишандин вакил Бейдулагь Исаевра иштирак гъахьну.
– Урусатдин Президент Владимир Путинди къайд гъапIганси, жара дин хъапIрударин ва халкьарин ара албагну хьуб ихь гьюкуматдин бинайиъ айиб ву. Дербентдиъ кюгьне вахтарихъанмина мусурмнарра, хачпересарра, жугьдарра, чпин динар хъаъри, албагну яшамиш шули гъахьну. Шагьур жюрбежюр культурйирин ва динарин гьацIкьял гьисаб шула, гьаддиз душваъ Диндин центр дивуб дюзи ляхин ву. Саб йишв’ин мистра, килисара, гьаврара ерлшемиш апIуб гележегдин наслариз гъибтрайи васиятнак гьисаб ву. Диндин меркездиъ музеяр, библиотекйир, гостиница, рягьятвал гъадабгъру йишварра ачмиш апIиди. Дина гъафи гьарсар касдихьан, чан кIваъ айи хиялар, метлебар Аллагьдин улихь ачухъ апIуз, хъа душв’ан удучIвну гъягъруган, чахьди ислягьвал ва жара халкьарихьна вуйи ккунивал хьади гъягъюз хьибди.
Дюн’яйин варитIан кюгьне шагьрарикан саб вуйи Дербентдиъ «Кавказдин Иерусалим» тикмиш апIуб дуствалин ва ислягьвал бадали сатIи хьувалин лишан ву, дидкан Дагъустандин ва Урусатдин утканвал улупурайи дарамат хьибди. 100 йислан фу шулуш, саризра аьгъдар, хъа гъи гъюзимбу наслариз кагъаз гъибтуб ихь терефнаан туврайи насигьят ву, – гъапну Бейдулагь Исаевди.
Шубуб диндин сатIивалин лишан
Дербентдиъ «Кавказдин Иеру-салим» шубуб Диндин меркездин шибритIиъ гъюз имбу наслариз кагъаз ипбан серенжемдикан Хив райондин Жямяаьтлугъ палатайин председатель Айдабег Мазовдира чан фикрар ачухъ гъапIну.
– Дербент шагьриъ шубуб диндин центр тикмиш апIбан метлеб жа-жара конфессйирин ва миллетарин арайиъ сабвал мюгькам апIуб ву. Ухьуз мялум вуйиси, Дагъустан гизаф миллетар ва жюрбежюр динарин вакилар албагну яшамиш шулайи республика ву. Дивуз хъюгърайи му жюрейин объектари инсанарин арайиъ айи гьякь-гьюрмат ва албагувал артухъ апIуру. Къайд апIуз ккундузузки, гьаму дарамат вари динарин арайиъ гьюрмат уьбхюб ккун апIурайивалин, 2024-пи йисан ислам диндин пайдгъиккди къанун уьбхру органарин вакилар, килисайиъ гъуллугъ гъабхурайидар йивну йихбан, диндин дараматдик цIа кипбан террориствалин ляхнар тянкьид апIурайивалин шагьид ву.
Тмуну терефнаан Диндин меркез туризм артмиш апIбаз кюмек тувру, туристар жалб апIру, гьарсар касдин гъаннаъ ади, инсанарин арайиъ ислягьвал уьбхюб ккун апIру ва диндин варитIан ужудар терефар улупру центр хьибди.
Гьелбетда, гьамциб дарамат дивбан фикир гизаф ужуб фикир ву. Гележегдиъ, жюрбежюр динар хъаърударин арйир албагну гъузур, ихь тарихдин ва культурайин кьиматлу аьдатар гъюзимбу наслариз гъузур кIури, умуд кивурхьа, – кIура Айдабег Мазовди.
Мусурмнари вари динариз гьюрмат апIуру
«Кавказдин Иерусалим» проектдикан чан фикрар ачухъ апIуб табасаран чIалниинди удубчIвурайи «Ас-Салам» газатдин редактор, Табасаран райондин имамарин советдин председатель Ансар Рамазановдиканра ккун гъапIнийча.
– Ихь сенатор Сулейман Аьбусяидовичди нубатнан ражари мусурмнарин жара конфессйирихьна гьюрмат айиб улупура. Гьаму проектдиз «Кавказдин Иерусалим» ччвур тувна. Мусурмнарин юкIвар Иерусалимдихъди аьлакьайиъ ади, сатIиди вуйихь. Иерусалим вари шубрид динарин вакилар гьяждиз гъягъру ва чпин улариинди гирами йишвар гюзет апIуз, гьадушван гьава хътабгъуз ккунидарин йишв ву. Ихь ватанагьлийи чан кIул’ина гъадабгънайи проектди Дагъустандиз мянфяаьт хур кIури, умуд кивурхьа.
Гьаму серенжемдиъ удучIвну гъулху гьарсар касди проектдин важиблувал къайд гъапIнийи. Саб йишв’ин мистра, килисара, гьаврара тикмиш апIиди. Гьаддиинди ухьу, миллетвализ, хъапIрайи диндиз дилигди, Дагъустан халкьдин сабвал, албагнайивал улупурахьа, – гъапнийи Ансар Рамазановди.
