Зубайдат Шябанова
Гьаму йигъари Дагъустандиъ жигьиларин арайиъ гъабхьи Республикайин илмаринна ахтармишар гъахру «Гележегдиз гам» конкурсдин натижйир гъивну. Конкурсдиз жюрбежюр номинацйириан чпин проектар 200-дихьна жигьилари хътаънийи. «Юриспруденция» номинацияйиъ жюрийи варитIан ужуб проект Табасаран райондин Хючна гъулан гимназияйиъ 11-пи классдиъ урхурайи Алина Къарахановайинуб гьисаб гъапIну. Мягьячгъала шагьриъ конкурсдин натижйир йивури, РД-йин образованиейин министр Ягь’я Бучаевди сабпи йишв гъадабгъу дугъаз ва конкурсдин пешкешнан йишвар гъазанмиш гъапIдариз дипломар ва жара пешкешар тувнийи.
Алина Къараханова мектебдиъ кьюбпи классдианмина анжагъ хьубариз урхурайир ву. ВаритIан гизафси дугъаз математикайин, тарихдин ва обществознаниейин дарсар ккунду.
«Узу кми-кмиди республикайин ва райондин конкурсариъ, олимпиадйириъ иштирак шулаза. ВаритIан «Без срока давности» ва «Гележегдиз гам» конкурсар кьабулди вузуз. «Без срока давности» конкурс кьюб пайназ жара дапIну, саб сабдикан асиллу дарди кIули гъахура, ва иштиракчйирихьан, чпиз ккундуш, кьюбиб паяриъра иштирак хьуз шулийи. Узу кьюбиб паяриъра иштирак гъахьнийза. Кьюбибдиъра гъалибвалин йишвар гъадагъунза. Республикайин ва федералин мяна айи аьхю конкурсариъ иштиракчйир сарсарин проектдин ляхнарихъди, дурарин аьгъюваларин тажрубайихъди ва бажаранвалихъди таниш шула. Хъа миди аьгъювалар мюгькам апIуз ва фу вушра цIийиб арайиз хуз артухъ аьшкь ва гьевес тувру.
Къайд апIуз ккундузузки, мектебдиъ кьюбпи классдианмина узу проектар тартиб апIбиин, жюрбежюр конкурсариъ дурар хьади иштирак хьуз гьязур хьувалиин машгъул вуйза. Гьаддихъанмина йиз йисан саб вая кьюб проектдин ляхин ади гъабхьуйиз. Му ляхнихьна аьшкь йиз сарпи мялимди гужал гъапIуйиз. Хъа классдин руководитель гъира узуз вари терефариан кюмекчи вузуз. Конкурсариъ иштирак шлуган, дарсарихъан хътакуб алабхъуру. Гьацдар дюшюшариъ бязи мялимари чпин наразивал улупуру. Думу вахтна классдин руководитель гьаммишан йиз терефкар ву.
Йиз урхувалиъ, проектар гьязур апIбаъ узуз кюмек туврайи ич директор Шихмягьямедова Элина Атлухановнайиз, йиз сарпи мялим Гьяжиаьлиева Мафият Мирзаевнайиз ва классдин руководитель Мягьямедова Лейла Аьбдулгьямидовнайиз чухсагъул пуз ккундузуз. Дурари улупу аьгъювалар ва гележегдиз туву мумкинвалар саб вахтнара гьархударза. Дурарин кюмекниинди узу гьязур гъапIу проектарин, иштирак гъахьи конкурсарин ва олимпиадйирин кьадар аьхюб ву. Хъа думу хъуркьувалар йиз мялимари киву баркаллу пайнан натижа ву.
Пуз ккундузузки, аьшкь ади гъабхьиш фунур урхурайиризра, аьгъювалар гъадагъуз ва ЕГЭ заан балариз тувуз, уьлкейин фунуб вуздикра кучIвуз мумкинвалар а. Мисалназ, узу гьар йигъан сяаьт кьюбдиз мектебдиъ аза, хъасин шубуб сяаьтна ЕГЭ-йихьна гьязур шулаза ва асккан гьисаб шубуб сяаьт проектар тартиб апIбаз, жямяаьтлугъ ляхнариз фикир тувбаз жара апIураза», – ктибтура Алинайи.
Жямяаьтлугъ ляхнарикан улхури амиди, къайд апIуз ккундузуз, Алина райондин мектебариъ урхурайидарин ТОКС-дин тешкилатдин командир, райондин бицIидарин ва живанарин «Сарпидарин гьяракат» тешкилатдин председатель, райондин мектебариъ урхурайи волонтерарин башчира ву.
Алина волонтерарин корпусдин регьбер гъахьихъанмина райондиъ думу тешкилатдин гьисабнаъ айи жигьиларин ва живанарин кьадар 4 ражари артухъ гъапIну. Улихьна йисари волонтерар анжагъ Хючна гъулаътIан адайиш, гъи думу дестейин вакилар райондин саки вари гъулариъ а. Улихьнаси дурарин тешкилатди хусуси метлеб айи дявдин операцияйиъ иштирак шулайи эскрариз кюмек тувру рягьимлувалин кьюб акция гъухну. Гьацира дурари райондин гъулариъ кми-кмиди субботникар гъахуру ва райондиъ шулайи аьхю серенжемариъ тешкиллувалин комитетдиз кюмекар апIуру.
ТОКС-дин тешкилатдикан улхуруш, гьар йисан апрель вазли республикайиъ ТОКС-дин вакиларин слет кIули гъябгъюру.
Думу слетдиъ иштирак хьпан бадали, йисандин арайиъ Алинайи чан классдин руководителихъди – гимназияйин директорин тербияйин ляхниан заместитель Гьаваханум Байрамялиевайихъди ва чпин командайихъди сатIиди швнуб-саб проект гьязур апIура.
«Улихьна йисари учу Ватандин Аьхю дявдин, хъасин Афгъанистандин ва Чечендин дявйирин гьядисйириъ иштирак гъахьи ихь эскрарикан мялуматар агури гъахьнуш, гъи дурарин сиягьдик хусуси метлеб айи дявдин операцияйиъ гъийиху ва бейхабарди гъудургу ватандаш игитариканра мялуматар туврача. Му ляхниъ учуз райондин Бабарин советдин тешкилатдин кIулиъ айидарира кюмек тувра», – гъапнийи регьбер шуру.
Алина Къарахановайи гимназия ккудубкIбан кьяляхъ Москвайиъ ясана Санкт-Петербургдиъ гьюкуматдин ва муниципальный идара апIбан институтдиъ урхуз кучIвуз кьаст дапIна. Хъа гьамусяаьт думу ЕГЭ-йиан заан баллар ва мектебдиъ гъизилин медаль гъадабгъбахьна гьязур шула. Му бажаранлу шуран ччвур ухьуз хъанара ебхьрувалиин инанмиш вуза.
