Образованиейиъ дигиш’валар давам шула

Зубайдат Шябанова

4-пи сентбяри Каспийск шагьриъ, тазади ачмиш гъапIу 16-пи нумрайин мектебдиъ ккебгънайи урхбан цIийи йисаз ва республикайин образованиейин артмиш’вализ бахш дапIнайи пресс-конференция кIули гъубшну.

 

Серенжемдиъ республикайин образованиейин ва илимдин министр Ягь’я Бучаев, РД-йин Главайин ва Правительствойин администрацияйин кIулиъ айирин заместитель Рашид Акавов, Мягьячгъала шагьрин мэрин заместитель, вахтназ вуди меркездин образованиейин управлениейин кIулиъ айи Эмилия Ражабова, Каспийск шагьрин образованиейин управлениейин начальник Лариса Абрамова ва жарадар айи.

Конференцияйиъ иштиракчйир электронный къайдайин образованиейикан, гьадму гьисабнаан электронный дневникар арццбакан, мектебариъ китабар гьуркIри адруваликан, мани хураг гьивбанкан, мектебарин инфраструктура къайдайиз хпакан, цIийи мектебар ва бицIидарин багъар тикмиш апIбакан ва жара месэлйирикан гъулхну.
Ягь’я Бучаевди къайд гъапIганси, «Московский электронный школа» (МЭШ) программа ишлетмиш апIуз шлуси, республикайин вари мектебар ужуб интернетдихъди ва лазим вуйи технический алатарихъди тямин дапIна.
«Саспи шагьрарин вая дагълу гъуларин мектебарихьан МЭШ-дин программайиъ учIвуз шуладар кIуру хабрар кучIлиндар ву. Республикайин образованиейин вари идарйир 50 Мбит/с заан интернетдихъди тямин дапIна», – гъапну министри.
Дугъу гьацира электронный журнал-дневник хайлин уьлкйирин мектебариъ чарасузуб дубхьнайиваликан, дидин кюмекниинди ФГОС-дин программайиъ айи китабарин цифровой библиотекайиъ учIвуз ва мялимаризна классдин руководителариз отчетар гьязур апIуз аьхю кюмек дубхьнайиваликан гъапну.

«Электронный образованиейиина улдучIвували аьгъювалар цIийи къайдайиинди гъахуз хъюгъруваликан ва аьдати къайдайихьан ярхла шулайиваликан кIурадар. Мялимди пулсузди вуйи мобильный приложениейин программа чан телефондиъ, планшетдиъ вая компьютериъ ачмиш дапIну, ученикариз кьиматар гьадушваъ дивру. Мидлан гъайри, РИС-диъ (региондин мялуматарин система) мектебариз улупнайи учебникар ФГОС-дин тIалабариз дилигну, китабар мектебариз гьуркIри адрувалра гьисабназ гъадабгъну, цIийи алаури шулу. Думу цифровой библиотекайин кюмекниинди мектебариъ урхурайидариз чпин предметариан вари китабар гьадушваъ дихъуру. Амма электронный китабарихьна рякъ абццну кIури, ученикариз дарснаъ телефон ишлетмиш апIуз ихтияр тувнадар», – гъапну министри.

Пресс-конференцияйиъ шагьрарин мектебариъ бабан чIалар кивбан месэлайиканра гъулхнийи.
Ягь’я Бучаевди къайд гъапIганси, шагьрарин мектебариъ бабан чIалар кивбан дережа лап исди ву. Министри гъапиганси, мектебдиъ урхурайи бицIири бабан чIал дубгъувалин вая бабан чIалнан текст урус чIалназ, ясана урус чIалнаан бабан чIалназ таржума апIбан дюшюшар гьеле-меле алахьурадар. Дугъу, мидиз аькси вуди, харижи чIалар гъахну, урхурайидарихьан мисалназ, инглис чIалниинди гаф-чIал апIуз, думу чIалнаан таржума апIуз ва китабдиан урхуз шулу. «Хъа харижи чIалар киврайидари ва бабан чIаларин мялимари маважиб сабсиб гъадабгъура», – къайд гъапIнийи министри.
Конференцияйин аьхириъ Ягь’я Бучаевди республикайин образованиейин гъурулушдин артмиш’валин месэлйириан чан теклифар хьади фунур вушра касдихьан министерствойиз илтIикIуз шлуваликан гъапну.