Ярамир, Ватандиз вафалу игит

Зубайдат Шябанова

ЦIиб улихьнаси ухьу хусуси метлеб айи дявдин операция ккебгъхъанмина 17 Дагъустандин вакил Урусатдин Игит ччвурназ лайикьлу гъахьиваликан дамагъ кади кIури гъахьунхьа. Магьа гьаму йигъари вари уьлкейиъ сабсана шаду хабар тарабгъну. Урусатдин Президент Владимир Путинди «Игитрин Гъизилин Хяд» медаль ихь ватанагьли, Дербент райондин Билижи гъулан бай, полковник Ярамир Темирхановдик кибтIну.

 

Ярамирин абйир-бабар Буйнатяли Мисриханович ва Мафият Исиновна Темирхановар – аьдати гъулан агьалйир ву. Адаш совхоздин машиндихъ, хъа дада халачйирин фабрикайиъ лихури гъахьнийи. Гьамусяаьт дурар пенсияйиъ а.

Ярамир гъулан мектеб ккудубкIну, Челябинскдиз танковый командный училищейиз урхуз гъягъюру. Чан уьмрин юлдаш Тамилайихъди думу курсантди имиди таниш гъахьнийи. Военный образование гъадабгъур, думу сифте Забайкальейиз гьаъру. Тамилайихъди сумчир дапIну, Ярамири хизанра чахъди гъахуру. Гьадушваъ дурар 10 йисан яшамиш гъахьну.

«Ярамир чан улихь дивнайи метлебарихъ хъуркьуз ккунир, гьякьлу офицер ву. Хулаъра думу рягьимлур, варидарихьна гьюрматлуди янашмиш шлур ву. Ич кьюрид шубариз думу ужур адаш, хъа узуз варибдин гъаври айи жилир вузуз», – ктибтура дугъан уьмрин юлдаш Тамилайи.

2021-пи йисан Ярамир Темирханов Москва шагьриз М.Фрунзейин ччвурнахъ хъайи военный академияйиз гьаъру. ГьацI йислан хусуси метлеб айи дявдин операция ккебгъру. Академияйи офицерар вахтназ улихьна деетуру, ва 2023-пи йисан ихь игит Украинайин аьтрафариина гъягъюру.
Му вахтнан арайиъ дугъу гъабхури гъахьи ляхнин натижйирикан дугъан мухриин али хайлин медалари ва орденари кIура. Дурарин арайиъ Кьягьялвалин шубуб орден ва ДНР-ин Игит медаль а. Дугъаз полковник офицервалин звание вахтназ улихьна тувну.
Ярамир Темирханов 6-пи кIул’инди вуйи гвардияйин мотострелковый дестейин командир ву. Думу Северск шагьур азад апIбан женгариъ иштирак гъахьну.

Офицерин кьатI’и буйругъарин ва дюзи гьяракатарин натижайиъ дугъан хиликк ккайидарихьан нацистарин дяви гъабхурайи 20 асас пункт дисуз ва агьалйир яшамиш шулайи 1500-тIан артухъ хулар азад апIуз гъабхьну. Мидкан гьюкуматдин наградйир туврайи серенжемдиъра ктибтнийи. Дугъан хиликкди дестейи 12 БМП, 12 дявдин бронированный машинар, 13 автомобилин техника, ВСУ-йин хусуси дестйирин БПЛА-йин операторари дронар деетурайи 85 пункт дагъитмиш гъапIну.
Ярамир Буйнатялиевичдин заан ччвур Дагъустандин глава Сергей Меликовдира тебрик гъапIну.

«Ярамирин подразделениейи миллетчйирин асас пунктар ихь эскрариз цIибтIан зарар ктарди гъадагъури гъахьиваликан, Северск азад апIбаъ дурарин гьунарарикан, улихь дивнайи месэлйир дугъу чак саб гаф ктрабхърубси, кьатI’иди тамам апIурайиваликан ва жара гьунарарикан ухдитIан мялуматар гъюразухьна. Ярамири учв гьарвахтна гьякьикьи жилижвиси, дявдин ихтибарлу юлдашси ва савадлу командирси улупуру.
Дугъан гъвалахъ гъуллугъ гъабхури гъахьидар дугъан кьягьялвалиин ва рюгьнан кьувватлувалиин гьяйран духьна», – гъибикIну респубфликайин кIулиъ айири чан телеграм каналиъ.

Темирхановарин хизан 1974-пи йисан Табасаран райондин Куркакк гъул’ан Билижи гъулаз кюч гъахьну. Аьдат вуйиганси, учу игитрикан ва дугъан хизандикан ктибтуб ккун апIури, Ярамир Темирхановдин дада Мафият халайихьна илтIикIунча.

«Узуз ургур бицIир азуз: кьюр бай ва хьур риш. Аьхю бай Ниязра гьамусяаьт хусуси метлеб айи дявдин операцияйиъ, варитIан учIру женгариъ а. Мидланра гъайри, кьюрид баярси, вари хьурид язнйирра хусуси метлеб айи дявдин операцияйиъ айиз.
Ярамир хьайиз, гъагъдиъ айи вахтна, телевизориан саб кино гъябкънийзуз. Душвак Ярамир, Гьямза, Ярослав кIуру игитар кайи. Гьадмуган кинойин асас игит бай Ярамирин дирбаш’валиин гьяйран гъахьнийза. Жили велед гъахьиш, думу игитрин ччвур иливурза кIури, ният гъапIнийза. Ва йиз байра, бицIи вахтнахъанмина, думу игитси дирбашур ва ватан ккунир гъахьну.
Йиз баяр лазим дару йишварихьна гъягъюри, шаклу инсанарихъди лицури аьхю гъахьидар дариз. Чпин адашди гъапIу бирмиш гьадму сяаьт тамам апIрудар вуйи…
Дюзди кIурзавуз, Ярамириз Урусатдин Игит ччвур тувнайиб аьгъдайзуз. Дугъу вари чйириз, швушвариз, шубариз зенг дапIну, дадайикна макIанай, дадайиз узу муштулугъ тувурза, гъапну. ВуйиштIан, дугъаз мухрик Гъизилин Хядра кади хулаз гъюз ва гьадмуган муштулугъ тувуз ккундийи. Амма, магьа улихьна йигъан худларихъди чай убхъури столихъ деънайган, узуз хабарра дарди, Мягьячгъалайиан телевидениейин вакилар ич хулазди учIвну. Русвагь гъахьунзу. Дурари узухьинди дуфну, «Яв игит балкан саб-кьюб гаф йип», – гъапи. «Йиз бай игит гъахьнийин?», – гьерхнийза, мюгьтал духьну. Хъугъударва, саб гаф пуз даршули, саб сяаьтди ишури имиза. Гьаму баяр ва язнйир дяви ккебгъу йигъхъанмина гьадушваъ айивалиан юкIв зяиф дубхьнайиз. Кьюрид баярра гюллйирин зийнар духьну, дурар сагъ апIури госпиталиъ гъахьну. Гьадмуганкьан дурари узуз чпиз зийнар гъахьибдикан хабар тувундайи…
Кьюрид баярихь швушвар хьайиз. Учухъди Нияздин хизанар хъачухь. Нияз мектеб ккудубкIну, армияйиз гъушнийи. Душв’ан гъафири, контракт йибтIну, Чечен республикайиъ айи кьушмариз гъушну. Военный гъуллугънаъ ади, дугъан 22 йис шула. Нияздин уьмрин юлдшиз Эшребика кIуру. Дурариз байна риш а. Хъа Ярамирин хизанар Дербент шагьриз яшамиш хьуз гьаъну кьюд йис вуйич. Дурариз кьюр риш а.
Кьюрид швушварра табасаран дишагьлийир вуйиз. Кьюридра гьадмукьан ужуб хасият хъайи шубар ву», –ктибтнийи Мафият халайи.

Гьелбетда, ич арайиъ гъабхьи сюгьбатнаъ Мафият халайи, чан баяриканси шубариканра, язнйирин гьунарариканра ктибтнийи. Ич сюгьбат телефондихъан гъабхьиб ву. Амма, учу сар-сариз рякъюри адашра, думу ужуб юкIв айи, сабурлу дишагьли вуйиб гьисс гъапIнийза. Дугъу узуз чпин хулаз теклиф гъапIну. Рази гъахьнийза. Игит баярин бабарра игитар ву. Думу бабарин теклиф кьабул дапIну, дурарин уьмрин тажрубайиан дарс гьарсар дишагьлийи гъадабгъну ккунду. Йиз фикриан, му макьалайихьна ухьу гъюру йисанра хътакидихьа.