Физический культура ва спорт артмиш шулайивалиинди, жюрбежюр талитариъ табасаран спортсменари гъазанмиш апIурайи хъуркьувалариинди, спортдин цирклиъ гъадагъурайи натижйириинди ва жара улупбариинди, Табасаран район республикайиъ улихь хьайи районарин гьисабнаъ а. Мисалназ, гъябгъюрайи йисан Табасаран райондин жигьилари ва живанари ГТО-йин нормйириан аьхю кьадар гъизилин медалар гъазанмиш гъапIну.

 

Райондин агьалйир спортди инсандин уьмриъ важиблу роль уйнамиш апIурайивалин гъавриъ а. Физический культурайин артмиш’валин дережа-йихъди, инсандин сагъ’валси, рюгьнан гьиссарра аьлакьалу ву.

Йиз фикриан, гьарсаб цирклиъси, сагъу миллет яратмиш апIбаъ важиблу роль уйнамиш апIурайи спортдин цирклин кIулиъра лайикьлу, чан ляхин бинайиан аьгъю, ляхнихьан ва читинваларихьан гудручIру пишекар ади ккунду. Дурарин ляхнин натижа, идарайин вакиларизси, жямяаьтдизра рябкъюра. Табасаран райондин спортдин ва туризмдин отделин начальникди Низами Агъаризаев тяйин дапIну, гьеле гьацI йисра дубшнадар. Хъа, вушра, му отделин ляхниъ гъахьи дигиш’валар рякъюз вахт ву. Гьеле дугъу чан ляхин фтилан ккебгънуш, Низами Агъаризаевдихьан чахьан гьерхурхьа.

«Узу ляхниъ дийигъу йигъари, ЦIийи Лижва гъулаъ футболин цIийи майдан ачмиш апIувализ бахш вуди, футболин турнир кIули гъубхнийча. Дидин кьяляхъ, апрель вазлин эвелариъ, Хючна гъулаъ кьибла Дагъустандин командйирин арайиъ волейболианра турнир гъубшну. Думу талитар Хюрккарин шейх Сиражудин-эфендийин гьюрмат уьбхбаз бахш дапIнайидар вуйи. Думуган талитариъ волейболиан Табасаран райондин сатIи вуйи командайи сабпи йишв гъазанмиш гъапIну. Майдин машкврарин йигъари Аьхю Гъалибвализ, РД-йин 100 йис хьпаз тялукь вудира, спортдин швнуб-саб жюрйириан райондин дережайин чемпионатар ва турнирар гъурхунча. Майдин машквраригъди гъурху турнирар Табасаран райондин глава Мягьямед Къурбановдин терефнаан пешкешариз вуйи», – ктибтура Низами Агъаризаевди.

Дугъан гафариинди, Табасаран райондиъ жигьилар ва живанар гизафси футбол, волейбол, шашкйир, шахматар уйнамиш апIбиин, спортдин жюрбежюр кчIихбариин машгъул шула.

Футболин майднарикан, спортдин мектебарикан ктибтури, отделин начальникди къайд гъапIганси, райондиъ бицIидаринна живанарин спортдин 5 мектеб а – Хючна, ТIивак, ТинитI гъулариъ. Саки вари спортдин мектебар Хючна гъулаъ ерлешмиш дубхьнайи, Кьалухъ Мирзайин ччвурнахъ хъайи спортдин дараматдин дахилнак кахьра. Мидланра гъайри, майдин 16-пи йигъан Табасаран райондин Дарвагъ гъулаъ Дербентдин олимпийский резервдин мектебдин филиал абццну.

Райондиъ футболин 48 майдан а. Дурарикан 18 деврин табии дару цIийи майданариин ккабалгна. Райондин меркездиъра, гъулариъра волейбол уйнамиш апIру майднарра къайдайиз хура.

«Тренерарин дестейихъдира ляхин жанлуди кIули гъабхурача. Райондин футболиан, волейболиан сатIи вуйи командйирин спортсменар тренерарди лихура. Гьацира къайд апIуз ккундузузки, гъябгъюрайи йисан Табасаран райондин жигьилари ГТО-йин нормйир тувбан талитариъ 51 гъизилин медаль гъадагъну. Багарихьди райондиъ думу пешкешар тувбан серенжемар гъягъиди. Улихьна йисарихь тевган, му ужуб хъуркьувал ву. Гьаму улупбари ГТО-йин спортдинна физкультурайин Центрин директор Садикь Уьсмановди жанлуди гъабхурайи ляхнин натижйирикан кIура.

Гъябгъюрайи йисан гъахру серенжемарикан улхуруш, кьатI’и жаваб тувуз шулдарзухьан. Фицики, республикайин Главайи гьаму йигъари гизаф кьадар инсанар иштирак шлу серенжемар вахтназ вуди дерккбан гьякьнаан къарар кьабул гъапIнийи. ИкибаштIан, спортдин серенжемарин йисандин план тартиб дапIнача. Гьарсаб талит, турнир фила гъахуруш, душваъ вахт улупна. Мисалназ, учу тартиб дапIнайи пландиинди, физкультурайин гъуллугъчийин Йигъан (14-пи август) футболиан, волейболиан ва спортдин жара жюрйириан талитар гъахуру. Мидланра гъайри, июлин 10-пи йигъан спортдин кчIихбарин жюрйириан Табасаран райондин гъала-йиин цIийиди абццнайи амфи-театрин майдандиин турнир кIули гъабхиди. Турнир марцци гьавайихь гъабхурайиб вуйивализ лигну, думу тешкил апIбаз ихтияр тувур кIури, миж кайич. Турнириъ иштирак хьуз дюн’яйин хайлин харижи уьлкйириан спортсменари разивал тувну. «Гъалайиин кчIихбар» турнирин тешкилатчйир «AFC лига» ва Табасаран райондин администрация ву. Му талитариз, райондинси, республикайинра гизаф жигьилар ккилигура», – мялум гъапIну Низами Агъаризаевди.

Физкультурайинна техникайин ляхин гъабхбан бадали, махлукьатлу спорт артмиш апIуз материалинна техникайин бина фициб гьялнаъ аш суалназ жаваб туври, йиз сюгьбатчийи къайд гъапIганси, аьхиримжи кьюд йисан му циркил хайлин улихь дубшна. Мисалназ, Кьалухъ Мирзайин ччвурнахъ хъайи спортдин дарамат рас гъапIну. Улихьна йисари, кьюрдун вахтна манишин тувру гъурулуш ляхник ктрувализ лигну, душваъ серенжемар гъахуз, спотдиин ва физический культурайиин машгъул хьуз мумкинвал адайи. Дидин расвалин ляхнар ццира тешкил апIуз планламиш дапIна. Кьюбпиб – райондин стадион къайдайиз гъабхну. Стадиондин гъирагъдихъди инсанар жаргъру рякъ ккабалгна. Гьар хябяхъган дина гъюрайи спортдиин машгъул вуйидарин кьадар йигълан-йигъаз артухъ шула. Трибунара къайдайиз дубхна. Расвалин ляхнар гьеле стадиондиинра гъягъюри ими. Аьхиримжи йисари райондин гизаф гъулариъ спортдин жюрбежюр тамшириъ ишлетмиш апIуз мумкинвал айи, табии дару майднар арццна.

«Спортдиин райондиъ аьхю кьадар агьалйир машгъул ву. Дурарин арайиъ мектебариъ урхурайидарихъди ГТО артмиш апIбаан хайлин ляхин гъабхурача. Ав, аьхиримжи йисари коронавирусдин тIягъюн тарабгъували спортдин серенжемар гъахуз, спортдин залариз уч хьуз манигъ’вал апIура. Сабдизра дилигди, райондин ватандашариз, жигьилариз спортдиин машгъул хьуз дих апIураза. Сагъу бедендиъ сагъу рюгь ва мюгькам кьувват шулу. Спортдиин машгъул духьнайивали кIулин фикирра мюгькамди либхуз, улихь хьайи читинвалар гьял апIру рякъяр агуз, уьзрихьан сагъ хьуз кьувват тувру», – аьлава гъапIнийи райондин спортдин ва туризмдин отделин начальникди.

Н. Агъаризаевдихъди узура рази вуза. Спортдиин машгъул вуйи кас сагъур, марццишин уьбхрур, чIуру гъиллигъарихьан ва фикрарихьан ярхла вуйир шулу.