Турцияйиъ ва Сирияйиъ жилар тIурччвувалин натижайиъ 40 агъзуртIан артухъ инсанар гъийихну, думу улупбар гьарсаб дакьикьайиъ дигиш шула. Экспертарин фикриинди, табиаьтдин му мусибатнан натижайиъ гъийихдарин кьадар 100 агъзуриина удубчIвуз мумкин ву. Турцияйин телеканалариан улупурайи видеойириан рякъюрайиганси, жилар тIурччвурайи вахтна гизаф мертебйирин хулар гьюлин гъумракан дапIнайидарси даргъуйи. «Роскосмосди» жилар тIурччвувалин кьяляхъ, жилин жар дутIубкIну, 200 метр яркьушин ва 30 метр деринвал ади арайиз гъафи зурба архарин шиклар чап дапIна.
Вари дюн’яйин сагъламвал уьбхбан тешкилатдин гьисабариинди, бедбахтвалин дюшюш гъабхьи йишваъ 23 миллиондиина инсанар, гьадму гьисабнаан 1.4 миллион бицIидар ади гъахьну. ВаритIан аьхю зарарар Турцияйиз гъахьну, гъи-йихдарин 80 % гьадушв’ан ву. Мисал вуди Кахраманмараш шагьур гъадабгъиш, душваъ саб кварталиъ айи хулар кIан’ан- кIулиз ккадахьну.
Гьарганси гьамусра дагъус-танлуйирира бедбахтвалиъ ахъу инсанариз кюмекнан хил гьачIабккну. Сабпи йигъланмина хъюгъну, рягьимлувалин фондари, меценатари, блогерари пулин кюмек уч апIуз ва зарар гъабхьи уьлкйириз хътапIуз хъюгъну. Гьаму аьгьвалатнаъ кюмек гъапIу вари инсанар ктухуз даршул, кюмек тутрувдар гьисаб апIуз рягьятди алабхъур.
Ич газатдин журналистдиз Дербентдиан хабар тувну: Дербент шагьрин Тарихи Жвумийин мистан Имам Шейх Исамудин Эфен-дийин табшуругъниинди «Шейх Аьбдулагь Эфендийин ччвурнахъ хъайи Исламдин Университет» «Бабуль-АБваб» РО ИПЦ-йи ва «Кьибла Дагъустандиъ Ислам» КЦМЮД-ди Дербентдиъ Турцияйиз ва Сирияйиз пулин ва жара алатарин кюмек тувувал тешкил гъап1ну. 15 тонна гъябгъру кьюб фура Сирияйин ва Турцияйин посольствйириз хътаъну.
Узу, дагъустанлуйири туврайи кюмекнан гьякьнаан мялуматар гъадагъбан бадали, рягьимлувалин «Марцци юкIв» кIуру фонднан Дербент шагьриъ айи кьибла аьтрафарин филиалин кIулиъ айи Анна ТIагьировайихьна илтIикIунза ва дугъахъди сюгьбат гъубхунза.
«Ич фондну касибвал кайи, уьмрин читин аьгьвалатнаъ ахъу хизанариз, инвалидариз, гъагъи уьзриан аьзарлу духьнайи бицIидариз кюмек апIури шулу. Турцияйиъ ва Сирияйиъ жилар гъутIурччвган, фонднан ляхник хъана артухъ гьяракат кипунча. Дагъустандин халкьар читинвалиъ ахъдариз кюмек апIуз гьаммишан гьязур ву. Дербентдиъ айи «Марцци юкIв» фонднан филиализ рягьимлувалин варитIан аьхю кюмек туврудар ДЗИВ-дин директор Мягьямед Садулаев, улихьдин «Радиоэлемент» заводдин директор Сейран Рягьимов ву. Сейран Рягьимовди жилар тIурччвувалиан зарар гъабхьидариз чан терефнаан 20 тонна хю тувну. Гъубшу жвуми йигъан гъудгнин кьяляхъ, Дербент шагьрин кьялан мистан имам Шуайб Абу Марьямдин теклифниинди, гъудгниина дуфнайидари 430 агъзур манат пул уч гъапнIу. Фондназ аьдати инсанари ахнар-леъфар, алахьру мани палтар, ликариин алахьрудар, ипIру-убхъру сурсатар, сябнар ва жара химия – саб гафниинди, саб фура абцIну мутму уч гъапIнийи. Палтар масу тувру гизаф туканари, кафйири, ресторанари, деллигханйири ва жара салонари чпи гъадабгъу гъазанждикан 15,20,30 процент рягьимлувалин кюмек вуди тувну. Гьаму йигъари 2 миллион манаттIан артухъ пул уч гъабхьну. Гьелбетда, гьамдиинди рягьимлувалин кюмек ккудубкIурадар. Читинвалиъ айи инсанарин аьгьвалат къайдайиз хувалик учхьан удукьру пай кивувал давам апIидича», – гъапну ич сюгьбатнаъ Анна ТIагьировайи.
Хъа Дагъустандин региондин «Марцци юкIв» рягьимлувалин фонднан вице-президент Миседо Садруди-новайи туву мялуматариинди, жилар тIурччвувалин натижайиъ Турцияйин зарар гъабхьи районариз хътаъбан бадали, ипIру-убхъру сурсатар, генераторар, дармнар, ахнар-леъфарт ади 20 тонна айи 15 фура гьязур гъапIну. «Гьаму кюмекнахъди Турцияйиз ва Сирияйиз фонднан вакиларра гъушну. Дурари зарар гъабхьи районариъ айи инсанариз фу лазим вуш аьгъю апIиди. Дурари туву мялуматариинди нубатнан ражари хътапIру рягьимлувалин кюмек тешкил апIидича», – гъапну Миседо Садрудиновайи.
