Аьбдуселим Гираев Хючна гъулан советдин администрацияйин глава духьну, 6 вазтIан, амма гьаму муддатнан арайиъ дугъу бязи гъуларин главйири 4 йисандин арайиъ гъабхрубтIан артухъ ляхин дапIна. Ич мухбир Ражаб Нуров А.Гираевдихъди гюрюшмиш гъахьну ва ляхниъ алахьурайи месэлйирикан, планарикан дугъахъди сюгьбат гъубхну.

– Аьбдуселим Мягьямедгъанифаевич, «Хючна гъулан совет» СП-йиз швнуб гъул дахил шула ва думу гъулариъ фукьан агьалйир яшамиш шула?

– Хючна гъулан администрацияйин дахилнаъ Хючна, Ягъдигъ, Акъа, ЦIурутIил гъулар а. Думу гъулариъ 2019-пи йисан сабпи январиз вуйи улупбариинди, 6750 инсан яшамиш шула.

«Сельсовет Хучнинский» МО СП-йин главади лихуз узу 2019-пи йисан январихъан мина хъюгъюнза. Гьаму вахтнан арайиъ хайлин ляхнар дапIнача, амма гьял дарапIу месэлйир хъана артухъ ву. Йиз ляхин узу ихь кючйиригъ гъяйи аквар цIийи алаъбалан ккебгъунза. Айи акварихъна учу 200-сан точка артухъ гъапIунча, йирси лампочкийир гьюдюхюнча ва дурарихъ фоторелйирра хъитIунча. Натижайиъ, улхьан йисарик лигну, цци 2 ражари энергия кьяняаьт гъапIунча.

– Агьалйир убхъру штухъди тямин апIбан ва рякъярин гьял фициб ву?

– Гъийин йигъан гъулан агьалйирин, асас вуди Хючна гъулан, гьял дарапIу месэлйирикан саб хулар убхъру штухъди тямин дапIну адрувал ву. Думу месэла гьял апIбан бадали, 2019-2020-пи йисариз Къужник гъулхъан 5 километр манзилнаан шид зигбан проект гьязурди ву. Проект РД-йин тикилишчивалин министерствойи тасдикьра дапIна. Гьацира 2019-пи йисандин планарик убхъру штарин асас турбйир гьюдюхюб кипнайич. Хючна гъулазди гъюрайи саб километр технический штун ва 500 метр убхъру штун турбйир гьюдюхиди. Гьаму улихьнаси учу Акъа гъулаъ штун булагъ рас гъапIунча. Цци учу Хючна гъулаъра кьюб булагъ рас апIбанди вуча.

УчIру месэлйирикан ву гъулан айитI айи рякъярин гьялра. Аьхю пай инсанариз думу рякъяр рас апIувал СП-йин вазифа даруваликан аьгъдар. Му месэла муниципалин районди гьял апIруб ву. Амма узу гъирагъдиъ деънадарза: агьалйирикан рякъярин гьякьнаан аьрзйир ва илтIикIбар кьабул апIуз ва райондин администрацияйиз хътауз гьязур вуза.

Яшайишдин урслар терг апIбаан, яна зирзибил гъабхбан ляхниъ гизаф читинвалар гъузна. Ухьуз аьгъюганси, 2019-пи йисан январин эвелариан тина зирзибил гъабхувал ва тартиб апIувал «Экологи-ка» ООО-йин ляхин дубхьна. Ич месэла дидиз кюмек тувувал ву. Зирзибил гъабхбан бадали пул тувну ккунивалихъди агьал-йир гьеле вердиш духьну адар. Думу гьякъи саб вазли гьарсар инсандин кIулихъ 37,70 манат ву. Гьадму ляхин къайдайиъ адрувал себеб вуди, региондин операторин, ГСМ туврударин ва гъуллугъчйирин улихь буржар арайиз дуфна. Зирзибил абхьру контейнерар дивуз гьязур апIурача.
– СП-йин аьтрафариин фицдар социалин идарйир ал?

– «Хючна гъулан совет» СП-йин аьтрафариин культурайин шубуб идара ал, дурарикан (Ягъдигъ ва ЦIурутIил гъулариъ айидар) СП-йин ихтиярнаъ айидар ву. Дурар бинайиан рас апIуз духьна. Гьацира Хючна гъулан совет СП-йин ругариин 5 ФАП (Акъа, ЦIурутIил, Ягъдигъ, Аскан Ягъдигъ, Цалак), 4 бицIидарин багъ (Хючна гъулаъ – 2, Аскан Ягъдигъ ва Цалак мягьялиъ), 7 мектеб (Хючна гъулаъ – 3, ЦIурутIил, Ягъдигъ, Аскан Ягъдигъ, Акъа) ерлешмиш духьна. Хючна гъулаъ айи шубуб мектеб республикайин «150 мектеб» проектдик кахьна. Думу мектебар бинайиан рас апIиди. Хючна гъулаъ машинариз ккилигру йишв тикмиш гъапIунча. Сабсана гьациб йишв Гурихъ гъулазди илтIибкIру рякъюхъ тикмиш апIбанди вуча.

Паркдиъ гъеерццу гьарар алдатIурача ва цIийидар киврача.

– Ляхниъ фицдар цIийи къайдйир ишлетмиш апIурачва, фицдар проектариъ иштирак шулачва?

– «Ерли жягьтлувалар» кIуру проектдиинди учу республикайин экономикайин ва аьтрафарин артмиш’валин министерствойиз мумкин айи проектдикан хьуб проект хътаунча. Дурарикан юкьуб проект спортдин бицIи майднар тикмиш апIбан (Акъа, Ягъдигъ, Цалак мягьялигъ ва Аскан Хючна гъулариъ), хъа саб – Хючна гъулаъ Гъалибвалин парк уткан апIбан проект ву. Проектарин уьмуми кьимат 11 миллион манат ву. Республикайин проектдин шартIариинди ерли бюджетдиан 2%, спонсорарихьан, меценатарихьан 5%-тIан цIиб дарди харж дапIну ккунду. Умуд кивдихьа, багахь вахтари Хючна гъулан совет СП-йин аьтрафариин юкьуб спортдин цIийи майдан ва утканди албагнайи парк хьибди. Спортдин бицIи майдандиъ Акъа гъулан агьалйирин игьтияж аьхюб ву, гьаз гъапиш душваъ жигьилариз шартIар, бицIидариз багъ адар, мектеб аварийный гьялнаъ а.

– СП-йиъ налогар уч апIувал фициб гьялнаъ а?

– Налогар уч апIбакан улхури гъабхьиш, ич агьалйириз налогарин аьхю гъагъ алабхъуру, райондин СП-йири уч апIру налогарикан 25% ич СП-йи уч апIуру. Цци йирхьуб вазлин арайиъ учуз йисаз улупнайи пландикан 67% налогар уч гъапунча.

– Чухсагъул. Аьбдуселим Мягьямедгъанифаевич, ляхниъ артухъ хъуркьувалар ишривуз.

*****      *****      *****

Аьбуселим Гираев 1985-пи йисан Табасаран райондин Хючна гъулаъ бабкан гъахьну. 1991-пи йисан Хючна гъулаъ 2-пи нумрайин мектебдин сабпи классдиз гъушну ва 2002-пи йисан мектеб тафавутлувалиинди ккудубкIну .

2002-пи йисан Аьбдуселим Гираев Дагъустандин гьюкуматдин педуниверситетдин физикайин факультетдик кучIвну ва 2007-пи йисан думу ккудубкIну. Гьадму университет заан кьиматариз ккудубкIбаз лигну, дугъаз аспирантурайик кучIвуз теклиф апIуру.

2007-2010-пи йисари дугъу Урусатдин илмарин академияйин Дагъустандин илмарин центрин институтдин аспирантурайиъ гъурхну.

2008-2011-пи йисари Ивановдин гьюкуматдин университетдин экономикайин факультетдиъ аьгъювалар гъадагъну.

Аь. Гираевди чан зегьметнан рякъ 2007-пи йисан Табасаран районди Ягъдигъарин 1-пи нумрайин мектебдиъ физикайин ва математикайин мялимди лихуз хъюгъбалан ккебгъну. Хъасин ДГПУ-йиъ электрикди, 2008-пи йисан июндиан 2010-пи йисан июндиз Хючна гъулаъ айи «Эсидбанк» ООО-йин «Табаристан» филиалиъ программистди, 2011-пи йисан мартдиан 2018-пи йисан декабриз РД-йин «Табасаран ЦРБ» ГБУ-йиъ экономистди гъилихну.

2016-пи йисан Аь. Гираевди бицIидариз ва цIибди тяминвал вуйи хизанариз кюмек тувру рягьматлувалин «Умуд» фонд тешкил гъапIну ва 2018-пи йисан декабриз дидин председателди гъилихну.

2018-пи йисан декабриъ Аь. Гираев «Хючна гъулан совет» СП-йин главади ктагъну.