Гьаму йигъари узу Хив райондин Гъвандккарин гъулан глава Фридман Асваровдихьна илтIикIнийза. Му муниципалитетдик юкьуб гъул кахьра: Арчугъ, ЦIудихъ, Сюгют ва Гъвандикк. Учу му гъуларин читин месэлйирикан сюгьбат гъухнийча. Думу жикъиди исихъ туврача.
– Фридман Асварович, саб гъапиб, республикайин «Табасарандин нурар» газатдин редакцияйихьан увуз мани салам. Кьюб гъапиб, уву регьбервал туврайи Сюгют, ЦIудихъ, Арчугъ ва Гъвандикк гъулариъ фицдар хабар-этерар аш, жикъиди, ктабхъурайи йисан фу апIуз удукьнуш, фу – удукьундарш кьатIи мяна ади ктибтнийиш, ккундийзуз?
– Учвуз, ихь «Табасарандин нурар» газатдин редакцияйиз, чухсагъул. Халкь бадали зигурайи зегьметназ ва алдагъурайи ликариз, икрам. Узу регьбервал туврайи, зиихъ кудухнайи гъулариан саб хайирсуз хабар адарди йис аьхирихъна гъюб`ин кьадарсуз рази вуза.
Ав, гизафси саб му гъулариъ ваъ, хъа вари Дагъустан Республикайин гъулариъ учIруди дийигънайи рякъюн, штун, акварин, зирзибилин суалар му гъуларинра иццру суалар ву.
Гъулан агьалйирин, администрацияйин терефнаан шлу бицIи кюмекар туври, лап читин гьялнаъ айи рякъяр рас апIури, гьаци вахтназкьан миди вуйи суаларра гьял апIури шулча.
Арчугъ гъулаъ йицIуб хизантIан амдар. Му гъулаъ яшамиш шулайидарин улихь лап учIруди дийибгънайи месэла – гъулазди гъюрайи лап кюгьне гъяд сад-швнуд йисариинди рас апIбаз ккилибгурайиб ву. Гьамус думу месэлагьял апIуз спонсор алахъунчуз. Думу чавра арчугъ жви ву. Чан терефнаан дугъу гъяд рас апIуз 300 агъзур манатдин кюмек апIбан гаф тувунчуз.
ЦIудихъ гъулаъ варитIан гъагъиди штун месэла ву дийибгъна. Гьаму йисан ужуб, таза, такабур ва уьмаратнан дарамат – мектеб тикмиш гъапIунчуз. Имид-амдар гьаму йигъари мистра ккудубкIиди.
Гъвандикк гъулан кьялан мектебра «100 мектеб» кIуру проектдик кабхъну. Спонсор гъидихъну, вари лазим вуйи алат дубхну мектебдин гьяятдиъ а. 2020-пи йисан лазим вуйи кагъзар дюз дапIну, улупнайи мектебдихъди аьлакьалу ляхнарра кIулиз адагъидихьа.
Сюгют гъулан агьалйирира, ужуб, бегьерлу зегьмет зигури, гъул аьхю ва яркьу апIура. Гьаму йигъари, жямяаьтдин ва гъунши гъуларин иштиракчйирин кюмекниинди шибритIар адатIну, душваъ мист дивбан ляхнар башламиш гъапIну.
– Янаки, саб гафниинди, Фридман Асварович, гъулариъ хайлин хайирлу хабрар а. Налогар уч апIбан саб бязи йишвариъ гизаф кьан шули, улхбар-рахбара кмиди гъягъюру. Му суал уву фици гьял апIурава?
– Валлагьи, саб вахтнара кьан гъабхьиб дариз ва гьарган халкьдихьан чан 100 процент налогар гъюдюхюз удукьурира шулучхьан. Му ляхниз халкьдиз аьхю чухсагъул пуз ккундузуз. Саб манигъ’валра адарди мицдар суалар гьял апIуз халкьди чпи кюмек туври шулзуз.
– «Табасарандин нурар» газатдикан фу пуз шулвухьан? Дидин подписка апIбан гьякьнаан фициб ляхин гъабхурачва?
– Газат узу регьбервал туврайи гъулариъ айидари аьхю аьшкьниинди урхурайивалиин узу инанмиш вуза. Фицики, подпискайи думу тасдикьра апIура. Амма, гьяйифки, саб хайлин жигьиларин терефнаан цIиб кагьалвал а. Думу саб анжагъ газатдихьна ваъ, хъа дурарин вари урхбан илимдихьна вуйи кагьалвал ву. Фици вушра, имид-амдар гьар хизандин кIулихъ газат дибикIну ача. Ихь газат вахт-вахтниинди удубчIвури, дидин машариъ атIагурайи макьалйир, хъугъай, кьюб-шубубанра урхру вахтар шулиз.
– Улубкьурайи ЦIийи йис тебрик апIури, ихь халкьдиз фу пуз ккундувуз ва улупнайи гъулариъ фицдар суалар гьял апуз ният аяв?
– Саб гъапиб, ихь халкьдиз улубкьурайи ЦIийи йис марцци кIваан тебрик апIураза. Гъит, бегьем дархьи мурад-метлебар улубкьурайи йисан кIулиз удучIври чпин. Дюн`яйиъ ислягьвал ибшри. Халкьдин жандиъ сагъ`вал, хизандиъ шадвал ва манишнан ялав кам дарибшри!
Кьюб гъапиб, 2020-пи йисан Чювекк гъул`ан асина Гъвандикк ва ЦIудихъ гъулариз асфальт улубзбан гьякьнаан планар айич. Мидланра савайи, Гъвандккарин сивариан ЦIудихъна шид хуз гафар-чIалар дапIну, ужудар ниятар айич.
– Чухсагъул, Фридман Асварович, вахт дабгну, узуз интервью тувбаз! Гъит, яв мурадарихъ хъуркьуз увуз ачухъ ва ягъурлу рякъ ибшри! Ичв ужудар ниятар гафар-чIалариъ гъудрузди, ляхнариз илтIикIувал, улубкьурайи 2020-пи йис ичв дерйиризди бегьерлуб хьувал ккун апIураза.
