Ичкийи инсандиз зарар хруваликан варидариз мялум ву. Диди, хизандин вакилариз дердна хажалат хури, хизан ккидипуру. Хизандизси, ичкийи жямяаьтлугъдизра зарар тувру, кIван рюгьнан ва эдеблувалин бина батIул апIуру. Больницйириъ айи аьзарлуйири йиз гафар тасдикь апIура. Хъа фукьан касар, ички убхъбан гъиллигъ дипуз даршули, чпин жан гъадабгъну, хуларихъ, мал-девлетнахъ мягьрум гъахьну, гъагъи аварйириъ гъийихдарин кьадарра цIиб дар.
Лап дегьзаманйириъ аьрабари чяхир гизаф убхъури гъахьну. Чяхириин машгъул хьуваликан дурарин чIалнаъ гизаф дупна, ичкийиз варждиинакьан ччвурар тувна, дурарин поэзияйиъ чяхириз, чяхир убзру гъаб-гъажагъдиз бахш дапIнайи тярифар гизаф а.
Жямяаьтлугъдин арайиъ тарабгънайи тIягъюн терг апIбан бадали, ислам динди лап зигьимлу рякъ ктабгъну. Сифте Аллагьди ичкийикан хайиртIан зарар гизаф айиваликан мялум гъапIну. Гьаддин кьяляхъ, ички дубхъну, гъудгник ктручIвувал ккун гъапIну. Аьхирки, «Аль-Маида» сурайиъ Аллагьди инсан кIул’ан адаъруб гьярам гъапIну.
«Учву, ислам диндин рякъюъ айидар! Инсан кIул’ан адаъру убхърубдихьан, зегьмет дарди гъазанмиш апIру тамширихьан, фал апIбахьан, шейтIни улупурайи чIуру ляхнарихьан ярхла йихьай. Белки, учвухьна хъуркьувал гъибди. Дугъриданра, шейтIниз ичкийиинди ва аьшкь капIру тамшириинди ичв арайиъ душманвал, даккнишин ипуз, Аллагьдин гъавриъ хьувалин ва гъудган апIбан рякъхьан ярхла апIуз ккунду. Гьаму лайикьсуз ляхнар дерккбанди вуйчва?» (Кьур’ан, 5:90,91).
Ислам динди динагьлийириз му гьярам ляхнарихьан ярхла хьуз дих апIура. Сабпи йишв’ин ички къадагъа апIувал дивна. Ичкийи инсан фагьумдихъ мягьрум апIура, диндин рякъюъ айи гъардшарихьна дугъан даккнишин хьуз гъитра, хъа лап гъагъи дюшюшариъ пиян духьнайи инсанди жара кас йивну йикIубра мумкин ву. Аьшкь капIру тамширихъ хъайи инсанари, саб жюрейинра зегьмет дизригди, жара инсандин пул, хусусият чан жибдиъ ивру. Дидира инсанарин арайиъ душманвал ипру.
Зиихъ ухьу улупнайи аятди аьхю аьламат гъапIну. Думу аят гъеебхьу, гъурху гизаф инсанари чпиз айи ички удубзну, инсан чан фикрихъан хътаъру жара убхъруб айи бетйир ичIи гъапIну.
Гьамусдин деврин гизаф гьюкуматариъ, ичкийи инсандиз, хизандиз, жямяаьтдиз тувру зарарнакан аьгъюди, думу убхъувал къадагъа апIура, амма натижйир адар. Му тIягъвнихъди вуйи женгнаъ ислам диндихьантIан гъалибвал гъадабгъуз дубхьнадар.
Тема давам апIури: