Зубайдат Шябанова
Аьхиримжи вахтна Кафари Кавказдин федеральный округдиъ телефондин лутйирин тахсиркарваларин дюшюшар артухъ шула. Пис ниятар айи тахсиркрари «Россети — Северный Кавказ» ПАО-йин филиаларин гъуллугъчйир вуча кIури, агьалйириз пулсузди счетчикар гьюдюхюрайиваликан мялумат туври, дурарихьан «Госуслуги» порталин «Личный кабинетдиъ» учIвру рякъ абгура.
Гьаци, гьаму йигъари Мягьячгъала шагьриъ яшамиш шулайи кьюр пенсионер дишагьли, телефонариан лутйирихъди гафар дапIну, чпин Сбербанкдин карточкйириина уч дубхьнайи пулихьан гъахьну. Кьюриддихъдира гафар апIуб пулсузди электрик счетчикар гьюдюхюрайиваликан ккебгънийи.
Сарпири саб шакра адарди тахсиркрарихьна чан банкдин приложениейин личный кабинетдин код тувну. Гьадму сяаьт угърийири дугъан Сбербанкдин картайихъна уч дубхьнайи саб миллиондихьна пул кепеккьан хъимдарди хътабгъну. Кьюрпи дишагьлийикан тахсиркрари сифте СНИЛС-дин номер ккун гъапIнийи, хъасин полицияйин вакилар вуча кIури, картайихъ хъайи пул хатIасуз счетдиина хътапIуб теклиф гъапIну. ГучI гъабхьи 78 йис яш дубхьнайи дишагьлийи угърийирин тIалабар тамам гъапIну, ва гьадму сяаьт чан бали картайиин уьбхюрайи 5 миллионна 400 агъзур манатдихьан гъахьну.
«Россети – Северный Кавказ» компанияйи чпин гъуллугъчйири телефондиан сар касдизра зенгар дарапIрайиваликан ва агьалйирин «Госуслуги» хусуси порталиъ айи хусуси кабинет дурариз игьтияжар гьуркIбаъ затра лазим даруваликан мялумат тувну. Вари дицдар гьяракатар компанияйихъди саб аьлакьара айидар дар. Му угърийирин ляхин ву. Эгер шаклу зенг гъафнуш, фунур касдихьанра энергокомпанияйин пулсузди либхурайи «горячий линияйин» 8 (800) 220-0-220 вая «ихтибарвалин» 8 (928) 220-75-69 телефондин нумрйириз зенг апIуз шулу.
Телефондин угърийирихьан узузра швнуб-сабан зенгар гъафунзуз. Дурари гагь полицияйин вакилар, гагь банкдин гъуллугъчйир вуча кIури, йиз банкдин картайин код жарарин хилиъ абхънайиваликан, йиз ччвурнахъ кредит абцIрайиваликан кIури гъахьну. Наънан вуш аьгъдарзуз, угърийириз йиз ччвур, фамилия, наан яшамиш шулаш – вари аьгъяйи. ИкибаштIан, узуз зенг апIурайирин номер ФСБ-йиз вая МВД-йиз тувруваликан гъапибси, гьадму сяаьт дурари телефон ктIубшвури гъахьну. Угърийири картайихъан пул жин гъапIу касар йиз танишдарин арайиъ адайиш, мумкин вуйи узура тIафларин сюгьбатарихъ хъпехъуб ва дурарин тIалабар тамам апIуб.
Гьамусяаьт Урусатдиъ «Трубка дип» киберхатIасузвалин мялуматарин кампания гъябгъюра.
Жара касарин пул жин апIуз кьаст айи тIафлари кьувватлу органарин, Урусатдин Центробанкдин ва Россетарин гъуллугъчйирин адреснахъан агьалйириз зенгар апIура. Му идарйириан туву мялуматариинди, дурарин гъуллугъчйири сар касдизра телефонариан зенгар апIудар!
Тахсиркрарихьан ичв пул дюбхну ккундуш, телефондиан ичв паспортдин вая жара кагъзарин мялуматар, банкарин картйирин нумрйир ва счетарин реквизитар, гьацира банкдин идарйириан гъафи СМС-ар мялуматар саризра аьгъю шлуси мапIанай.
Мугъаятвал уьбхяй ва му мялуматарикан багахьлуйиризра кидибтай.
