Дагъустандин агьалйирикан 30 проценттIан артухъ жигьилар ву. Думу улупбари юкIв рази дарапIди гъитрадар. Ихь жигьилар дирбашдар, зегьметниин юкIв алидар, чпин метлебар кIулиз адагъуз удукьрудар ву.
Ихь жигьиларин саб пай студентар ву. Табасаран студентарин арайиъ, аьшкьниинди дарсар урхури, жямяаьтлугъ ляхинра кIули гъабхурайи, хъа хябяхъдин вахтна, чпин яшайишдиз мадар хьпан бадали, лихурайи студентарра гизаф а.
Улихьна йигъари «Табасарандин нурар» газатдин редакцияйиз Дагъустандин гьюкуматдин медицинайин университетдин фармацевтикайин факультетдин 4-пи курснан студент, ДГМУ-йин жигьиларин ляхнариз лигру Комитетдин председатель, РД-йин Халкьдин Собраниейин багахь хьайи жигьиларин парламентдин депутат Билал Пирмягьямедовдиз теклиф гъапIунча.
– Билал, жара уьлкйириан, шагьрариан, гъулариан вуйи студентариз яшамиш хьуз ичв университетдиъ фицдар шартIар яратмиш дапIна?
– Университетдин гизаф студентар чпин абйир-бабари дидиснайи квартирйириъ яшамиш шула, хъа дициб мумкинвал адрудариз общежитие тувра. Университетдиъ жара уьлкйириан дуфнайи студентариз жаради вуйи общежитие а.
Варидариз мялум вуйиси, медуниверситетдиъ урхуз рягьятди дар. Духтрин пишекарваликан инсандин сагъламвал асиллу ву, гьаддиз лекцйир ккадауз хай шулдар, практика сабпи курснаан мина ккебгъра, саб гафниинди, жафа зигуб лазим ву. Ич университетдикан жюрбежюр ужудар дару мялуматарра ерхьури шулу. Къайд апIуз ккундузузки, студентдин урхбахъ улар хъаш, дугъаз сарира манигъ’вал апIидар, аьксина, дугъаз кюмек апIиди. Учуз лекцйир урхурайи профессорар, мялимар дерин аьгъювалар айи, жавабдарвал гьисс апIурайи пишекрар ву. Урхуз удудукьру гизаф студентар университетдикан ктIурккуру.
Ужуди урхрудариз стипендия тувра, жюрбежюр олимпиадйириъ, конференцйириъ иштирак шлу студентариз ректорин терефнаан премйир, дипломар туври шулу.
Университетдиъ жигьиларин гизаф тешкилатар а: жигьиларин ляхнариз лигру комитет, студентарин профсоюздин комитет, волонтерарин центр, сабпи курснаъ айидар университетдин уьмрихъди таниш хьуз кюмек апIру кураторарин гьяракат ва жарадар. Узу гъабхурайи жямяаьтлугъ ляхнихьна студентар жалб апIури шулза. Студентарихьан думу тешкилатарин дахилнаъди чпиз айи мумкинвалар ишлетмиш апIуз шулу. Университетдиъ тешкил дапIнайи «Йифун лякьян» кIуру дестейи, студентарихъди аьлава дарсар гъахури, дурариз медицинайин тяди кюмек тувуз улупура.
– Гъийин жигьилариз мумкинвалар гизаф а. «Земский доктор» проектдиинди гъулариз лихуз гъягъюз ккуни жигьил пишекрар айин?
– Думу проект уьмриз кечирмиш апIбиин РД-йин Глава Владимир Васильевдира гизаф зегьмет гъизигну. Му проектдихъди аьлакьалу вуди ич университетдиъ «ВУЗ-Регион» проект уьмриз кечирмиш апIура. Мялимари студентариз районариъ ляхин апIбан мяналуваликан хъайи-хъайиси ктибтура. Проектдин саб пай уьмриз кечирмиш апIури, муниципалин образованйирин главйириз (дурар чпин районарин больницйирин кIулиъ айи духтрарихъди гъюри гъахьну) университетдиз теклиф апIури, «Земский доктор» проектдихъди аьлакьалу месэлйир тартиб апIури гъахьну. Ректори, дурарихъди ва 6-пи курсариъ айи студентарихъди сюгьбатар гъахури, районариъ лихуз ккунидарин кьадар 70 процентдиинакьан за гъапIну. Ляхин давам апIури ими.
– Гьамус жигьиларин парламентдин ляхнихъна гъюрухьа. РД-йин Халкьдин Собраниейин багахь хьайи жигьиларин парламентдин депутатарин асас вазифйир фицдар ву?
– Жигьиларин парламентди къанунар яратмиш апIбан ляхниъ иштирак’вал апIура. Учу, жигьил депутатар, РД-йин Халкьдин Собраниейин комитетарин заседанйириз гъягъюри шулча. Гьадрари гъабхурайи ляхниз лигури, гьадрарихъан ляхин апIуз дубгъурача, депутатарин жигьиларихъди аьлакьа дебккрача, учура политикайин ляхниъ иштирак шулайиб гьисаб шула. Гъийин жигьилариз фу ккундуш, дурариз чпиз ужуди аьгъя. Гьаддиин асас духьну, жигьилариз гъулай шартIар арайиз хуз мумкинвалар агурача. Айи ужудар теклифар депутатарин улихьна адагъуз ихтияр ачуз.
– Билал, интервью тувбаз чухсагъул.