Къайд апIуз ккундузузки, гьеле цIийи йис ккебгъайиз улихьна, Айваз Рамазанов Табасаран райондин ТIивак ва Ярса гъулариз вуйи рякъ жара шлу йишв’ин XVIII аьсриъ Надир-шагьдихъди вуйи дявдиъ иштирак гъахьи Табасарандин игит эскрарин гьюрматназ гюмбет дивбан планарикан улхури гъахьнийи. Улихьнаси ич газатдиъ туву саб макьалайиъра мидихъди аьлакьалу чан фикрар дугъу ачухъ гъапIнийи.

Гьаму ражарира учуз Табасарандиз гъюбан теклиф апIувалин асас метлеб – гьадму чан кIваъ айи мурадарихъди аьлакьалу месэлайиан проект тартиб апIувал вуйи.

Учу, редакцияйин вакилар, Айваз Рамазанов, Табасаран драмтеатрин директор Аьлимурад Аьлимурадов, Табасаран райондин образованиейин Управлениейин начальник Аьбдусалам Гьясанов, РГВК-йин «Мил» передача гъабхурайи ихь журналист Мягьямед Гьюсейнов кIулиъ ади, Табасаран райондин ТIивак гъулаз рякъюъ учIвунча.

МО «ТIивак гъулан совет» гъулан поселениейин глава Ибрагьим Гьяжиевдин кабинетдиъ администрацияйин вакилар, ерли депутатар, мектебдин директор ва гъулан жямяаьтлугъ касар хялар гъяйиз ккилигурайи.

Айваз Рамазановди уч духьнайи жямяаьтдиз учу гъулаз гъюбан метлебнакан ктибтнийи.

«Му ляхин ухьу ухдитIан дапIну ккуниб вуйи. Хайлин тарихи кагъзариъ ТIивак гъулан аьтрафариин Надир-шагьдихъди табасаран халкьдин гъагъи женгар гъахьиваликан субут апIурайи далилар атIагна. Дагъустандин агьалйириз, асас вуди жигьилариз, ихь игитарин гьунарарикан, халкьдин жумартваликан, кьягьялваликан, Надир-шагьдихъди вуйи гъизгъин женгарикан гьелелиг цIибтIан аьгъдар. Узу ахтармиш гъапIу документариъ швнуб-сабан ТIивак гъулан багарихь гъабхьи аьхю дявдикан дибикIна. Гьамус тIиварин жямяаьтдин улихь узуз гьадму женгар гъахьи йишв’ин гюмбет ясана ядигар дивбан месэла за апIуз ккундузуз.

Гьарсаб халкьди Надир-шагьдихъди вуйи дявдиъ чпин миллетдин эскрарин игитваликан бикIура, хъа Кьалухъ Мирза кIулиъ ади табасаран эскрари, ТIивак гъулан жямяаьтди уйнамиш гъапIу аьхю роликан гафкьан кIурадар. Му гюмбет анжагъ саб тIиварин жямяаьтдиз вуйиб дар. Думу вари табасаранлуйирин, дагъустанлуйирин игитвализ бахш дапIнайи ядигар хьибди. Фицики, гьаму дявдиъ Кьалухъ Мирзайи, ихь багахь яшамиш шулайи гъунши миллетар сатIи дапIну, гьамушв’ин сабпи ражари Надир-шагьдин кьушмар дагъитмиш гъапIну. ТIивак гъулан аьтрафариин гъахьи женгарин кьяляхъ Надир-шагь магълуб хьуз хъюгъну. Думу женгариъ дагъустандин халкьари сабвал, сатIивал улупну. Гьадму сабвал айи бицIи уьлке гьацI дюн’я дибиснайи Надир-шагьдиин гъалиб гъабхьну. Ядигар дивбиинди ихь игитариз гьюрмат улупуз, дурарин гьунарар гьархну адруваликан пуз, буржлу вухьа.

ТIивак гъул Табасаран райондин аьхю гъуларикан саб ву. Душв’ан вуйи хайлин вакилар Урусатдиъра яшамиш шула. Узу гьадрарихьнара ва ихь жара баярихьна илтIикIну, ихь абйир-бабарин гьюрмат дюбхну, дурарин игитвализ кьимат тувну ккунивалихьна дих апIураза»,

– гъапну Айваз Рамазановди.

ТIивак гъулан глава Ибрагьим Гьяжиевди Айваз Рамазановдин тереф гъюбхнийи ва уч духьнайи жямяаьтдин вакиларикан му месэлайин гьякьнаан чпин фикрар ачухъ апIуб ккун гъапIнийи.

Серенжемдиъ гюмбетдин проект гьязур апIбан ва ахьру харжарин месэлйир гьял апIбан комиссия тешкил гъапIну ва гьарсар касдиз кьатI’и табшуругъар тувну.
«Табасарандин нурар» газатдин редакцияйи, му проект ккебгъну кIулиз адабгъайиз, дидиз мялуматарин жигьатнаан кюмек тувди.