Ватандин Аьхю дяви гъябгъюрайи 1943-пи йисан январин вазлин 18-27-пи йигъари Уьру армияйин эскрари гъурху аьхю гьюжмарин натижайиъ Ленинград шагьур кьялаъ тIапIнайи немцарин кьушмарин гьялкъа гьидипну.

Гъябгъюрайи 2023-пи йисан 18-27-пи январиъ вари ихь уьлкейиъ Ленинград азад апIуз ккергъу гьюжмарин 80 йис хьувал къайд апIура. Хъа 80 йис улихьна гьаму йигъари уьру эскрари «ЦIюмгъял» ччвур тувнайи операция гъабхувалин натижайиъ Ладожский аьхю дагар дибиснайи фашистар дидин гъирагъдихьан ярхла апIуз мумкинвал тувну. Ва гьадму бицIи манзилнаъ жилилан гьяракатниинди Гъалибвалин рукьан рякъ ккивнийи. Хъа вари шагьур азад апIайиз, сад йис гъабхьнийи. Шагьур гьаци ижмиди кьялаъ тIапIну, немцари инсанар, бицIир-кьабир дарпиди, гаш’вали ва аьхълушнан аьзабариъ йихуз гъитрайи. Блокадайин вахтна нсанари миркк дивнайи Ладожский дагрилантина Аьхю жилиина жилгъа гъапIнийи. Дидиз «Уьмрин рякъ» кIуру ччвур тувну. Думу лап хатIалу рякъ вуйи. Саспидарихьан думу рякъди гъягъюз гъабхьну, хъа гъягъюз кьувват гьудрубкIди гъийихдарра хайлин а.

Немцарихьан шагьур азад апIру йигъар Санкт-Петербургдиъ гьар йисан къайд апIури шулу. Гьаму йигъари дина Урусатдин Президент Владимир Путинра гъафнийи. Уьлкейин кIулиъ айири Санкт-Петербург шагьриъ Пискаревский накьваригъ «Баб-Ватан» ядигарихъ кюкйир дивну. Блокадайин йисари гаш’валиан гъийиху миллиондихьна инсанар гьаму накьваригъ кивна. Дурарин арайиъ Владимир Путиндин гъардаш Викторра а. Виктор 1940-пи йисан бабкан гъахьир вуйи. Ва блокадайин гаш’вал абхъиган, бицIириз тувруб фукIара адайи. Гьадму вахтна Ленинграддин женгариъ дурарин адаш Владимир Спиридонович Путиндизра гъагъи зийнар гъахьнийи. Думу Ленинграддиъ госпиталиъ айи. Госпиталиъ чаз туврайи уьлин кьацI дугъу, чаз дирипIри, хизанариз уьбхюри гъахьну. Адашдихьна улукьуз гъафи дурарин дада Мария Ивановнайи, хулаз уьлин тикйир хури, дурар бицIи Викториз тувуйи. Аьхирки, Владимир Спиридонович гаш’валиан амриан гъягъюз хъюгъру, гьаддиз духтрари сарун дугъахьна хпир деетундайи. Госпиталиан деету йигъан адаш гьялакди хулаз гъягъюру. Хулаз кьурхърайи вахтна, дугъаз гьяятдтъ гаш’валиан гъийихдарин арайиъ чан хпир Мария Ивановнара дихъуру. Дугъ’ин нефес илмийи. Владимир Спиридоновичди чан уьмрин юлдаш гьяракатниинди госпитализ гъахуру. Гьаци дада сагъди гъузру. Дурар блокада ккебгъу сабпи йигълан Гъалибвал гъадабгъайизкьан гьадму шагьриъ ими. Дурариз вари гъябкъну – гаш’валра, аьхълушнан аьзабарра, гъийиху багахьлуйирин дердерра. Гьаддиз Владимир Путиндиз му йигъар хусуси мяна айидар ву.

Ядиграрихъ кюкйир дивбан кьяляхъ, уьлкейин Президент шагьрин блокадайин иштиракчйирихъди - ветеранарихъди гюрюшмиш гъахьну. Дугъу гюрюшдиъ блокадайиъ гъахьи чан адашдиканна дадайикан, гаш’валиан кечмиш гъахьи чан гъардшикан ктибтнийи. Ветеранарира думу йигъар кIваин гъапIну.

Гъи блокадайин ветеранарин жергйир лапра цIиб шула. Дурарин гьарурин яш саки 100 йис ву. Амма думу къурхулу йисар ва гаш’валин аьзаб саринра кIваълан гьархундар.