Гъубшу 2022-пи йисан декабрин вазлиъ Тверь шагьриъ СВО-йин эскрариз кюмек апIбан аукцион кIули гъубшну. Думу серенжемдиъ Тверь шагьрин кабелар апIру заводин кIулин директор, ихь ватанагьли Мягьямед Мурадялиевра иштирак гъахьну.

Думу кас аукциондиъ иштирак хьпан асас метлеб – чан аьхюну чуччу, Нежейбат Рустамовайи (шиклиъ), гъурху хьайин атIнар масу тувну, гъабхьи пул Украинайиъ гъябгъюрайи хусуси метлебнан дявдин операцияйиъ иштирак шулайи эскрариз кюмекди хътапIуб вуйи.

Му ляхникан мялум гъабхьиган, узу Дагъ. Огни шагьриъ Нежейбат Рустамова яшамиш шулайи кюче дабгну, дугъахъди гюрюшмиш гъахьнийза.

– Нежейбат Мюгьюря-лиевна, Тверь шагьриъ гъабхьи аукциондиз уву гъурху хьайин атIнар фици адахьну?

– Дюзди гъапиш, му ляхин тешкил гъапIур йиз чве Мягьямед вуйи. Учухьна хялижвди гъафиган, дугъаз узу урхурайи атIнар гъяркънийи. Дугъу, уву мурар мукьан кьадар шлиз урхурава, кIури, гьерху. «Му атIнар, жан чве, Украинайин аьтрафариин гъягъюрайи женгариъ иштирак шулайи ихь эскрариз кюмек бадали урхураза, мурар масу тувну, фронтдиз пул хътапIуз ккундузуз», – жаваб тувза. Йиз гъвалахъ деънайи чвуччву, дишла Тверь шагьриз зенг дапIну, аукцион фила шулуш гьерху. «Гъач, жан чи, гьаму яв атIнар узу узухьди гъахурза, ва, ухьуз фициб кьимат тувиш, гьаци масу тувдихьа», – гъапи. Йиз метлебра гьадму вуйиз – узу ният дапIну гъурху атIнар масу тувну, ихь эскрариз кюмек хътапIуб. Йиз чвуччву, дурар масу тувну, хьуцIур агъзур манат гъабхьну кIури, хабар гъапIну, ва гьадму вари пул Украинайиъ айи эскрариз кюмекди хътапIну.

– Хъа му фикир фици кIулиз гъафнияв?

– Узуз шубур бай айиз. Шубридра, чпин ляхнин кIул дибисну, зегьмет зигурайидар ву. Гъи Украинайиъ кIули гъягъюрайи гъизгъин дявдин женгариъ хайлин дагъустан баяр иштирак шула, иллагьки ихь табасаранар. Хъа гъи йиз баяр душваъ иштирак шуладар кIури, узу гъирагъ йивну ккундар, узуси жара касарира. Ихь сяргьятар, ислягьвал уьрхюрайи жигьил живанариз ухьура кюмек дапIну ккунду. Валлагь, флану касдин бай гъакIну, флану касдиз аьхю зийнар гъахьну кIури, хабар гъабхьиган, кIваз гизаф дерд шулиз. Белки, думу хажалат кIул’ина гъафи абйир-бабарин, йиз мициб дерднакан сар касдизра хабар дар кIури, фикир вушул. Дици дар, гъи ихь вари бабарин юкIвар ургура. Йиз кьюрид чвйирин баярра, сар духтирди лихури, тмунур контрактдиинди гъуллугъ апIури, Украинайиъ а. Гъи думу ихь варидарин уртахъ дерд ву.

– Пирмягьямед Кьасу-мовди Дагъ. Огни шагьрикан дюзмиш гъапIу китабдин машариъ Рустамова Нежейбат Мюгьюрялиевна Дагъ. Огни шагьриъ успагьи халачйир урхру гьюрматлу устад дишагьли ву кIури, дибикIна. Газат урхурайидариз яв ккудубшу уьмрикан ктибтуб ккун апIураза.

– Ич хизан 1954-пи йисан Табасаран райондин СулантIил гъул’ан Дагъ. Огни шагьриз кючмиш гъабхьиб ву. Хизандиъ урчIвур бицIир айча – юкьюр чве ва хьур чи. Ич адашдиз Мюгьюряли, дадайиз – Айханум кIуйи, хъа дурари учуз гьаммишан тувру насигьят веледар гьюкуматдиз ва жямяаьтдиз хайирлу касарди тербияламиш апIбакан вуйи. Ич дадайи, халачйир урхру дирбаш дишагьлийи, учу, хьурид шубарра, гьарсаб ляхниъ кIакIначивал апIруси тербияламиш гъапIну. Узу миржид йисланмина халачи убхурайир вуза. Ва йицIубпи класс ккудубкIган, 1972-пи йисан Огни шагьриъ ерлешмиш дубхьнайи халачйир урхру фабрикайин цехдиъ ляхин апIуз хъюгъюнза. Думу вахтна цехдиъ шубуб бригадайи ляхин апIурайи ва варитIан улихь хьайиб узу айи бригада вуйи. Халачйир урхбан йисандин планар тамам апIбаъ ужудар натижйир гъазанмиш апIуйча. ЙицIисаб вазлиз учуз улупнайи планра тамам дапIну, артухъдира ляхин апIру вахтар гъахьнийич. Жигьил, гьевес кайи ужуб вахт вуйи, ва гвачIнин ухди сяаьт хьубдиъ-йирхьубдиъ гъудужвну, ляхниз гъягъюйза. Гьамусра халачи убхидийиза, сарун дурар урхру вахт имдарив кIури, баярина швушвари гъитрадар. Хъа гьаци вушра хилиъ ляхин адарди дусуз шулдарзухьан.

– Мицир дугъри, кIваъ ужудар фикрар айи, рягьимлу касдихъ ужуб хизанра дубхьну ккунду. Гьаци дарин, Нежейбат хала?

– Ав, дюз вува. Йиз уьмрин юлдаш Рустамов Рустам Вердиевичдихъди сатIиди дуланмиш шули 48 йис вуйиз.

Учуз шубур бай ва сар риш ачуз. Гъийин йигъаз фукьан вушра албагу ужуб хизан вуйиз. Аьхюну бай Русланди, ДГУ-йиъ программиствалин факультет ккудубкIну, чан цирклиъ ляхин апIура, Расим Огни шагьрин администрацияйиъ лихура, шубурпи бай, Расул, Брянск шагьриъ силисчи ву, риш Фируза, Дербентдин педагогвалин колледж ккудубкIну, чан хизандихъди Огни шагьриъ дуланмиш шула. Вари сагъ-саламатди ву.

– Яв чве Мягьямед Мюгьюря-лиевичдиканра жикъиди ктибтнийиш, ккундийзуз. Гьаз гъапиш, уву гъапIу адмивалин ляхник дугъура чан пай кивну.

– Мягьямед йиз чвйирикан варитIан аьхюнур ву. Дугъу хайлин йисари Тверь областдиъ УВД-йиъ жюрбежюр гъуллугъариъ ляхин апIури гъахьну. Аьхирки, гизаф вахтна дугъри зегьмет зигбаз ва жавабдарвалиинди гъуллугънан вазифйир кIулиз адагъбаз лигну, 1998-пи йисан Мягьямед Тверь шагьрин РОВД-йин начальникди тяйин гъапIну. ЙицIуд йисан душваъра ляхин дапIну, 2008-пи йисан думу пенсияйиз гъушну. Дугъаз, чав гъизигу зегьметназ лигну, полковникдин званиера тувна. 1995-пи йисан Тверь шагьриъ тахсиркрари дидиснайи касар азад апIурайи вахтна, хъял гъафи сану тахсиркри инсанарин десте хьайи йишвахьинди тIубкIру сяняаьт гатIабхьуру, ва Мягьямедди, дишла алархьну, думу, тIубкIуз гъидритди, зарарсуз апIуру. Дугъан жюрэтлувализ лигну, думуган Мягьямеддиз «Кьягьялвалин орден», гьацира жюрбежюр медалар, гьюрматнан грамотйир тувнийи. Йиз гъардаш ву кIури, тяриф апIурадаза, амма чаз табшурмиш гъапIу ляхин дугъу гьаммишан жавабдарвалиинди тамам апIуру.

Фунуб уьлкейиъ дуланмиш шулашра ва фунуб цирклиъ ляхин апIурашра, инсанди гьаммишан марцц-иди ляхин дапIну ккунду. Гьаци гъабхьиган, апIурайи ляхинра баркаллуб шулу. Гъи Нежейбат халайина дугъан чвуччву Мягьямедди гъапIу инсанвалин ляхниз кьимат адар, фицики дидкан Украинайиъ кIули гъягъюрайи гъизгъин женгарин хайлин иштиракчйириз кюмек гъабхьну. Нежейбат хала ва дугъан хизан Аллагьди сагъ-саламатди уьрхри.