Гирами Рамазандин ваз асасуб ву. Думу вазлиъ гирами Кьур’ан жилиина гъафну. Мягьяммед Пайгъамбрин (с.аь.в.) гьядисдиъ дупнайиганси, Рамазандин ваз улубкьиган, Женнетдин раккнар арццру, хъа Жегьеннемдин раккнар хъяркьру, мусурмнар дюз рякъ’ан ададагъбан бадали, шейтIнар зунжрарихьди йитIуру. Ислам диндиъ мусурман касдиз улупнайи хьуб фарзнакан саб – Рамазандин вазлиъ ушв бисувал ву. Думу ваз улубкьиган, гвачIнин ахсрар ккивхъанмина ригъ алабхъну, лавландин гъудгнин вахт улубкьайизкьан, ушв дибисну шулу, яна я шид убхъудар, я уьл ипIудар, папрус зигудар. Му вари вахтна кIваантIан Аллагьдиз ккарагури, Кьур’ан урхури, сурйир кIваълан апIури, Аллагь ухькан рази апIуз чалишмиш духьну ккунду.

Гьелбетда, газат урхурайидариз варидариз зиихъ ктуху мялуматарикан хабар а. Фицики Рамазандин ваз гьар йисан улубкьура, диндин рякъюъ айи мусурмнари чпин фарз тамам апIура. Гьаддиз гьаму материал гьязур апIруган, Рамазандин вазликан чпин фикрар ачухъ апIувал ккун апIури, узу гизаф касарихьна илтIикIунза. Гьадрарикан бязидарин фикрар исихъ туврача.

Мурад, 34 йис, кьюр веледдин адаш:
– Узу байвахтнахъанмина республикайихьан ярхлади яшамиш шулаза. Учу яшамиш шулайи шагьриъ мист а. Мектебдин 6-пи классдиъ урхурайи вахтна мистаз душну, гъудган апIуз гъудубгънийза. Гьаддихъанмина (гъудган гъидипу вахтарра гъахьну) гъудгнар апIурайир вуза. Гъудгнар апIури ашра, Рамазандин вазлиъ ушвар дисури гъахьундарза. Учу яшамиш шулайи йишваъ хьадну йигъандин ригъ айи вахт 22 сяаьтна давам шулу. Жигьил инсандизси, кьабиризра 22 сяаьтнан арайиъ шидкьан дурубхди гъузувал – рягьят ляхин дар.

2018-пи йисан Рамазандин вазлин улихь, гевюл ачухъ даршули, гьапIуз-вуш фикрарикк ккахънийзу. Гьациб аьгьвалатнаан удучIвбан бадали, мистаз душну гъудган дапIну, гьадму йисан Рамазандин вазлиъ ушвар дисуз ният гъапIнийза. Хъугъай йиз гафарихъ, сабпи ушв дибисну, хябяхъдин вахтна таравих гъудгнариз душну гъафиган, юкIв ачухъ гъабхьнийиз. Жандин пучIувал гьисс гъапIнийза. Гьадму йисхъан мина гьар Рамазандин вазлиъ ушвар дисураза, ушвар дисру вахтназ ккилигури шулза. Мусурман касдиз харжи ляхнар, гафар апIуз гьацира хас дар, хъа гьаму вазлиъ ухьуз варидариз чIурубдихъан хътакуз, касибди яшамиш шулайидариз, сакьатдариз рягьимлувалин кюмек тувуз артухъси мумкинвал а. Ухьу апIурайи вари ужудар ляхнар ухьу бадали апIурахьа, хъа ушв бисувал – Аллагь бадали. Первердигари ушвар гъидисдариз асас сабаб бикIура. Уьмур жикъиб ву, ухьуз тувнайи вахт Аллагьдин рякъюъди лайикьлуди адапIну ккунду.

Гьялимат, 40 йис, кьюр веледдин дада:
– Узу Астрахандиъ бабкан гъахьунзу, хъа эвленмиш гъахьихъанмина Мягьячгъалайиъ яшамиш шулаза. Мушваъ саки вари жигьиларира, кьабидарира чпи мусурман диндин къанунариинди яшамиш шулайиганси улупура. Эгер жвуми йигъан гъудгниз гъягъюрайи вари инсанари апIурайи гафар, ляхнар, кIваъ айи ниятар, ахтармиш гъапIиш, дурарикан гьацIарра диндин тIалабарихъ хътар. Хъа узу гьеле гъудгнарихъна, ушвар дисбахъна дуфнадаршра, йиз уьмур баркаллуди хъапIуз чалишмиш шулаза.

Аббас, 70 йис, пенсионер:
– Рамазандин вазлиъ ушвар дисувал – мусурман касдин фарз ву. Думу ваз улубкьувал гьаммишан аьхю разивалиинди кьабул апIури шулза, узхьан шлуси сабабнан ляхнар апIуз мумкинвал абгураза, хъа ушвар дисури шулдарза, фицики гьар йигъан дармнар итIураза, жандин сагъ’вал зяифди вуйиз.

Марият, 30 йис, кьюр веледдин дада:
– Рамазандин ваз узуз ва йиз хизандиз гунгьарилан хил алдабгъбан, рягьимлувалин, ккунивалин, Аллагьдикан гизаф рази вуйи ва сатIивалин ваз вучуз.
Думу ваз саб уьл дирипIувалиинди, шид дурубхъувалиинди бегьем шуладар. Первердигар Аллагьди ухьуз тувнайибдиин рази духьну, Рамазандин вазли игьитяж айидариз артухъси кюмек, дурарин язухъ апIувал лазим ву.
Рамазандин ваз – му ушв гьибтру вахтна варитIан ицциб хурмайихъди, варитIан ицци штухъди, багахьлуйирихъди сатIиди ушв гьибтувалин вахт, йишвандин арайиъ урхру дюъйир, тувру садакьйир ву.

Рамазандин ваз – низам-къайдайин, жвуван фикраринра кмиди дюзвал ву.
Рамазандин ваз гьар йисан саб ражари кюкю адабшвру кюкдин гьарси кьабул апIураза. Дидин ицци ниъ гьисс апIуз хъюгъну цIиб вахтналан думу хъана сад йисазди гьебгру.
Ав, дугъриданра, гирами Рамазандин ваз ухьуз гизаф багьалу вухьуз. Магьа думу улубкьна. Учвуз варидариз улубкьнайи ушварин ваз мубарак ибшри, гъачай, думу сатIиди, баркаллувалиинди адапIурхьа!