Гъубшу гьяфтайиъ РФ-дин Президент Владимир Путинди, COVID-19 пандемияйихъди женг гъабхбаъ пишекарвалин заан дережа улупбаз ва думу ляхниъ баркаллу зегьмет зигурайивализ лигну, ихь ватанагьли, Оренбург шагьрин 1-пи нумрайин клинический больницайин хирургияйин отделениейин идара апIурайи духтир-хирург Алауддин Мягьямедовдиз чухсагъул мялум гъапIну.

 

Мидланра гъайри, гьаму йигъари Алауддин Мягьямедов Оренбург шагьрин ва областдин медицинайин РСФСР-рин лайикьлу духтир В.В. Чугреевайин ччвурнахъ хъайи варитIан заан премияйин сагьибра гъахьну, хъа гъябгъюрайи йисан думу Оренбургский областдин варитIан ужур духтир-хирургсира гьисаб дапIна.

Узухъди гъабхьи сюгьбатнаъ дугъу чан уьмрикан, ляхникан, хизандикан ва багъри ватандикан дамагъ кади ктибтнийи.

Алауддин Рамазанович Табасаран райондин Ругуж гъулаъ бабкан гъахьну. Дугъу мектебдин ккергъбан классариъ урхурайиган, дугъан хизан Оренбург шагьриз кючмиш гъабхьнийи. Мектебдин кьяляхъ Алауддинди Оренбургдин гьюкуматдин медицинайин Академия ккудубкIну.

Алауддин Рамазановичдин хирургди лихури 16 йис ву, хъа Оренбург шагьрин 1-пи нумрайин клинический больницайин хирургияйин отделениейин заведующийди лихури – шубуд йис ву. Медицинайин илмарин кандидат А. Мягьямедовди регьбервал туврайи хирургияйин отделениейиъ заан технологияйин лап гъагъи оперцйир кIули гъахура.
Коронавирусдин тIягъвнихъди аьлакьалу вуди, апрелин вазлиъ дурарин больница Оренбург шагьриъ ва Оренбургский областдиъ ковиддиан аьзарлу гъахьидариз хирургияйин кюмек тувру госпитализ илтIибкIнийи. Госпиталин кIулиъ Алауддин Мягьямедов тяйин гъапIну. Къайд дапIну ккундуки, Оренбургский областдиъ COVID-19 вирус кайи аьзарлуйин операция гъапIу сарпи духтирра Алауддин Мягьямедов ву.

«Операция апIуз узуз областдин больницайиз дих гъапIнийи. Думуган COVID-19 вирус анжагъ ачмиш дубхьнутIан имдайи. Думу фици сагъ апIуруш, дидихъди фуну дармнарин кюмекниинди женг гъабхуруш, бегьемди аьгъдайи. Узу ковиддиан аьзарлу духьнайирин операцияйиз гъягъруган, йиз вари отделениейин вакилари узу аьхиримжи рякъюз гъягъюрайирси гьаънийи. ФукIара гъабхьундар, сагъди гъафунза, оперцияра ужуди гъубшну, аьзарлура сагъ гъахьну. Дидхъан мина, яна тIягъвнин вахтна, учу саки 300-дихьна операцйир гъапIунча. Магьа гьамусяаьтра больницайиъ 400-500 кас му вирусдихьан сагъ апIурача. Улихьнаси дарди, аьхиримжи йигъари Оренбургдиъ ковид кайидарин кьадар ис шулашра, йиз отделениейиъ, хирургияйин кюмек дапIну ккунидар гьеле кам шуладар”,

– ктибтура духтри.

Хирургия – гизаф читин ва гъагъи пише ву. Хирургди бабкан духьну ккунду, думу пише ктабгъу касдин асас уьмур ляхниъ, операцйир апIру столихъ гъябгъюру. Дугъаз хизандиз, веледариз фикир тувуз, азадди вахт адапIуз затра мажал ади шулдар. Хъа хирургияйин отделение кIули гъабхурайидариз лапра гъагъиди алабхъуру. Мисалназ, Алауддин Рамазановичдин ляхин гвачIнинган сяаьт 6-ди ккебгъра ва йишвну, бязиган гьацIишварихъан ккудубкIура. Гъагъи гьялнаъ айи чан пациентарин кIулихъ думу сутк-йириинди гъузру вахтарра швнуб-сабан гъахьнийи.

“Бязиган йишвну кьанди ляхниан хулаз хъуркьубси, телефондиз, тяди ляхниз кьяляхъ гъач кIури, зенгар гъюру. Йиз ич отделениейин вари хирургарик миж кайиз ва варидариин ихтибарвал ализ – вари гъудуркьу, чпин ляхин бинайиан аьгъю, жавабдар хирургар ву. Вушра, суткайин фунуб вахтнара узу гъагъи операцйир апIураза вая, йиз духтрариз кюмекчиси, дурарин гъвалахъ шулаза. Узук гъалаб кипрайиб гьадму вуки, йиз веледариз узу гьаммишан ляхниъ айивалихъди гьичра вердиш хьуз ккундар. Хъа узу йиз уьмур, йиз хизан ва йиз пише жара апIурадарза. Дюзди гъапиш, байвахтнаан мина медицина ва лизи халат хъайи духтрар кьабулди вуйзуз. Йиз халу Мягьямедов Аьшурбег Ражабович Хючна гъулаъ больницайин духтир ву. Узу думу йиз даягъси гьисаб апIураза. Ич рягьматлу Айбике бабазра узкан духтир духьну ккундийи. Гьаму кьюрид узуз гирами инсанари йиз уьмрин пише ктабгъбаъ важиблу роль уйнамиш гъапIну. Уьлкейин Президент В.Путиндихьан вуйи пешкеш гъадабгъубси, йиз адашдиз ва дадайиз зенг гъапIнийза ва думу пешкеш Айбике бабаз бахш апIурайиваликан гъапнийза”,

– шадвалин ва дамагънан инчI ккади къайд гъапIнийи Алауддин Рамазановичди.

Алауддин Мягьямедовдин адаш – Рамазан халу Оренбург шагьрин гьюкуматдин педагогикайин университетдин тарихнан кафедрайин профессор, гьам университетдиъси, шагьрин вари аьлимарин ва мялимарин арайиъ гьюрматлу кас ву. Хъа дадайи, аьдати табасаран дишагьлийи, ватандихьан ярхлади яшамиш шулайивализ дилигди, чан хизандиъ дагълу аьдатар ва багъри чIал уьбхюри, чан веледар Табасарандихьна ккунивал ади тербияламиш гъапIну.

«Узуз йиз бицIи вахт, аба, баб, багъри гъул, мектеб, йиз мялимар – вари гъиси кIваинди имизуз. Дюзди гъапиш, дадайи дурар гьархузра гъитурдайи. Учу гьамусра гьар йисан хьадну багъри гъулаз веледарра хъади гъягъюри шулча. Оренбургдиъ ич тухмин швнур-сар вакил яшамиш шула. Учу гьарсаб ихь машквар, жюрбежюр мярак-йир сатIиди къайд апIурача. Варидари ихь халкьдин аьдатар, чIал уьбхюра. Наан ашра багъри чIал ва аьдатар уьрхювал – ич бабан васият вуйи. Йиз уьмрин юлдаш Зулейхара табасаран риш ву. Дугъу мектебдиъ ккергъбан классариъ дарсар кивра. Учуз кьюр велед ачуз. Дианайи мектебдиъ 7-пи классдиъ урхура, хъа Арсендин 8 йис ву. Йиз фик-риан, Дианайира, Арсендира гележегдиъ духтирвалин пише ктабгъиди. Фицики дурар гьамусмиди медицинайиин маракьлу духьна ва узухьна сикин дарди му темайиан суалар хьади илтIикIуру»,

– ктибтура Алауддин Рамазановичди.

Учу сюгьбат гъабхурайи дакьикьйирин арайиъ бажаранлу духтрихьна жюрбежюр суалар хьади швнур-сар кас илтIикIнийи. Дугъу варидариз гъяни ва мани сесниинди, гъавриъ шлуганси кюмекнан теклифар тувну. Ва узканра, багъри табасаран ватандашариканра, сагъ’вал уьбхюб, вирусдихьан ихтиятди гъузуб ва, эгер иццрушнан лишнар гьисс апIураш, участокдин духтриз теклиф апIуб вая духтрихьна илтIикIуб, му вирус зарафатсуз хатIа айиб вуйивал гьадрархуб ккун гъапIнийи.