ООН-дин КIулин Ассамблеяйин теклифниинди, апрелин 2-пи йигъан вари дюн`яйин агьалйириз аутизм уьзрикан ктибтура. Мялуматар тувбан себеб – гьарсар касдиз му уьзриан иццурайидар фужар вуш улупуб, дурарихъди вуйи аьлакьйир фицдар духьну ккундуш ва гьацира му уьзур кайидар айи хизанариз, гьюкуматдиси, жюрбежюр жямяаьтлугъ тешкилатарира фициб кюмек дапIну ккундуш пуб ву. Му уьзур кайи инсанариз дуланажагъдиъ рягьятди алабхъурадар. Дурар гьар вахтна гъирагъдиъ гъузра, дурариз дустар агубра читинди алабхъура.
Апрелин 2-пи йигъан Дербент шагьриъ айи ГКУ РД СРЦН (бицIидарин социалинна реабилитацияйин центр) тешкилатдиъра, республикайин образованиейин ва илимдин министерствойин теклифниинди, шагьрин 11-пи нумрайин мектебдин ва ДДЮТ-дин коллективари му йигъаз бахш дапIнайи «Инсанарстар инсанар» кIуру фестиваль кIули гъубхну.
Серенжем ачмиш апIури, мектебдиъ урхурайидариз тербия тувбан вазифйир кIули гъахурайи директорин заместитель Светлана Дунаевайи уч духьнайидариз, му йигъ гьаз къайд апIураш, ктибтну.
Хъасин баяр-шубарин ва уч духьнайидарин улихь ДДЮТ-дин «Импульс» кIуру ансамбли жюрбежюр халкьарин ялхъвнар, ДДЮТ-дин мялим, мяълийирин устад Инна Даргаевайи швнуб-саб мяъли гъапIнийи, хъа «Микки Маус» кIуру мярак-йирин агентствойин тешкилатдин артистари бицIи юкIвар лапра гизаф шад хьуз гъитнийи. Му бицIи концертдин кьяляхъ 11-пи мектебдин мялимари шиклар зигбаан, жвуван хилариинди жюрбежюр шей’ар ктаъбаан мастер-классар кIули гъухнийи, спортдин талитар тешкил гъапIнийи.
Дупну ккундуки, му йигъан баяр-шубарин арайиъ тамшир, ялхъвнар дарапIру, фукьан теклифар апIурашра, шадвалин серенжемарин иштиракчйиригъ гъючIвуз даршлу ва гъюдручIвру баяр-шубарра гъахьнийи. Дицисдар бицIидар «адаршвбан» бадали, мицдар мяракйир кIули гъахурайидарикан улхури, центрин директорин заместитель Г.Ш.Бабаевайи серенжем тешкил гъапIу 11-пи мектебдин директорин заместитель Светлана Дунаевайиз, мектебдин мялимариз, мяълийирин устад Инна Даргаевайиз, «Микки Маус» тешкилатдиз, «Импульс» ялхъвнарин ансамблиз ва му йигъан му мяракайиъ иштирак гъахьидариз кIваантIан чухсагъул мялум гъапIнийи.
Гьацира дугъу чпин центрин ляхниканра ктибтнийи.
«Гьаму центриъ ляхин апIури йиз 19 йис вуйиз. Узу директорин заместителин вазифйир тамам апIураза. Мушваъ бицIидари сад йискьан вахт гьапIра. Ич юридический отделин пишекрари баяр-шубарин хизанарин аьгьвалат ахтармиш апIура. Эгер хизандиъ бицIирин сагъламвализ хатIалувал ади гъабхьиш, дурар кьяляхъ гьауз гьялак шуладарча. Бязидарин адаш, бязидарин дада дустагъдиъ а. Мушваъ убхъру абйир-бабар айидарра айич. Уьмриъ читинвалар алахьу, ужудар хизанариан вуйи баяр-шубарра гъадагъурча. Мисалназ, шагьриз дуфну, яшамиш хьпан бадали жарарин хуларикк деънайи, ляхин дибрихъу абйир-бабарра учухьна илтIикIура»,
– ктибтура Гюльнара Бабаевайи.
Му тешкилатдин классдин гъирагъдиъ гъахру ляхнарин мялим Марина Тулубьевайин гафариинди, мицдар бицIи-дарихъди ляхин апIувал думукьан рягьятди даршра, центрин пишекрари баяр-шубарин артмиш`вализ гизаф фикир тувра, ва му тешкилатдиъ дурариз вари шартIарра яратмиш дапIна.
Аутизм уьзур гьелелиг сагъ апIуз даршлу уьзрарин жергейиъ гъубзну имишра, бицIир артмиш шулайи вахтна думу, абйир-бабаринси, духтраринра гюзчиваликк ккади, дугъаз фикир туври, лазим вуйиганси кюмек гъапIиш, мициб уьзур кайидарихьан варидарихьанси яшамиш хьуз ва гележегдиъ пишейин эйсйирра хьуз удукьуру. Гъийин девриъ дурарихьан Интернетдиъ дустар агуз, ляхин апIуз шула. Жямяаьтлугъдин арайиъ жарадарихъди аьлакьйир уьрхюз читинди алабхъурайиган, дурари чпин дестйир тешкил ва сар-сариз кюмек апIура.
