12-пи июндиъ къайд апIру машкврин – Урусатдин Федерацияйин Йигъан – асас мяна – аьхю уьлкейиъ яшамиш шулайи сабвал субут апIувал ва дидин гележегдихъан уьмуми жавабдарвал гъабхувал ву. Хъа варитIан учIруди думу жавабдарвал гьисс апIурайидар, гьелбетда, шаирар ву. Гьаддиз гъийин Литературайин маш табасаран шаирарин чпин аьхю Ватандихьна – Урусатдихьна – вуйи гьиссарихъди – ватанпервервалихъди ва ккунивалихъди, дидин кьисматнахъан юкIв убугурайивалихъди, дидин бахтлу гележегдиин инанмиш вуйивалихъди – ацIнайи шиърарикан дюзмиш дапIнача.
Ибрагьим Шагьмарданов
Ватан
Йиз Ватан, хуб ширин вузуз яв рякъбар,
Дурариан рякъюрзуз бабан кIалбар.
Уву узу байси аргъаж гъапIунва,
Уву узук тIирхуз хлинццар кивунва.
Багьа вузуз умунвал яв уларин,
Багьа вузуз манишин яв хиларин.
Дурари зу къаяриъра аргура,
Дурари зу тIурфнариъра уьрхюра.
Ккундузуз му жангарвал яв заварин.
Ккундузуз му марццишин яв нирарин.
Фу ягъалвал адарин яв дагълариз!
Фу деринвал адарин яв гьюлериз!
Хъа яв веледарин гьар йигъан гьунар
Ягъал дагълартIан ву ягъал – гаф адар.
Хъа деринвал гъадабгъиш яв фикрарин,
Океандин деринартIан ву дерин.
Яв хьадукар илтIибкIуз ккунди кьюрдуз,
Чалишмиш гъахьнийи душманра кьадарсуз.
Амма гьарсаб читин дявдиан уву
УдучIвва, пягьливанси, гъалиб духьну.
Йиз Ватан, яв веледари яв гьар йигъ
Балгураяв, кабхьну кIул’ин бахтнан ригъ.
Узура, йиз Ватан, кIваантIан кIурза:
Гьадраркан cap вуйивал’ин шад вуза.
Узу гизаф бахтлу вуза, йиз Ватан,
Увуз узу герек хьуб’ин пис йигъан;
Йиз ифира кади хьуб’ин яв ругдик,
Узура яв кьисматнаъ хьуб’ин шерик.
Эгер лазим гъабхьиш, узу хъанара
Гьязур вуза увухъ тувуз йиз жанра.
Гьяйиф дарапIарза гьятта йиз ккуни
Веледарин ифира ву бадали.
Наградйири, уву китIу йиз мухрик,
Аьшкь ва дамагъ кипра гьарган йиз уьмрик.
Бажагьат a узутIан бахтлу инсан,
Хъайи гьамциб гюрчег, абад, шад Ватан.
Пирмягьямед Кьасумов
Багъри Ватан
Гьарсариз а чан багъри ватан,
Дидиз бабазсиб гьюрмат дапIну ккунду.
Гъаласи уьбхюрхьа айтIан ва чIатан,
Наслиз бахтлу гележег тувну ккундуш.
Аьхю Ватан – Урусат чахъ хъайиган,
БицIи ватан – Табасаран уткан ву.
Аьхю чве, гизаф гъардшар чаз айиган,
Уьмриъ фурслу, хъа хизандиъ мюгькам ву.
Варидин сабсиб пай кайи уьмарат –
Багъри ватан ккун апIухьа гьарсари
Вари аьлам шлуганси аьламат,
Буллугъвал тешкил апIухьа гьарсабдин.
Аьбдулмажид Къурбанов
Фила завал ккудубкIиди
Фу завал ву?
Швнуд йигъ, швнуд йишв,
Яваш дарди, убгъура йиф,
Гьа убгъ, гьа убгъ…
Аьхир адар.
Хъугъ, завариз
Йивну а мишв,
Аждагьаси дагъдиин диф
ДепIна, хътIюгъюз
Ккунди гъулар.
Ригъ рябкъюрдар,
Рябкъюрдар зав,
Йиф ву айиб юкьуб тереф,
Табиаьтра
Дубхьну а гъаркI.
Гьич гьабхьиб дар
Мициб завал.
ДючIюбгъну а Вахтан келеф,
Бихъурадар
КкудубкIру кIакI.
Багъри Ватан,
Гьабхъну гьава
Аьхир адру гьациб кулкихь.
Яраб вуйин
Му кьисмат яв?
Душмниз чатIан
Духьну гъала,
Гъи кьувватсуз вува улихь
Кабхьдарин яв
АйитI ялав.
Фу завал ву?
Швнуб ваз, швнуд йис
КкудукIурадар гъалмагълар.
Шулдарнухьан
Дивуз аьхир?
Дарш регьбрикан
АпIуб иблис,
Инсанариз апIуб кучIлар
Эвел вуйин
Рякъюн ярхи?
Ав, хьадукра
Йифар epцIyp,
Кьюрдну гизаф ашра дурар.
Му къанун ву
Табиаьтдин.
Хьа швнуд йислан…
Кьюд… ЙицIуд, хьцIур…
Гъибди халкьдихьна хьадукар?
Фила завал
КкудубкIиди?
Шюшеханум Керимова
Йиз Ватан
Йиз Урусат! Мюрхюн гьарарин Ватан…
БикIуз гьязур гъахьи вахтари увкан,
УчIвну гафарин уьлкейиъ сяргьятсуз,
Увуз кьабул шлуси ккундузуз бикIуз.
Ккундузуз узуз кьувват тувру дагълар,
Дявйирихъан зийнар сагъ дубхьнадру жил…
Шагьрариз ухшар духьнайи гъулар,
Артухъ шула ув’ин шлударра бахил.
Ватан багъри! Дярябкъри увуз чIуруб,
Бабан дердси, яв дердра вузуз учIвруб.
Йигълан-йигъаз ибшрива гужал хъана,
Къанун ади. Шули гьарурин гъанна.
Гъит, ишри сагъ жилин зийнарра вари,
Мюгькам ишри вари халкьарин арйир.
Гьарсар касдиз йибхь уву мани халси,
Ув’инди дамагъ апIуз шлуганси…
Йиз Урусат
Йиз Урусат! Йиз гирами Урусат!
Гъийин девриъра увуз гьубкIри кьувват,
Уьбхюз ислягьвал гьякь имдру дюн’яйиъ,
Сабвалра, яв албагнайи халкьарин.
Йиз Урусат, дявйириъ гъалиб гъабхьи,
Гьар терефнаан увуз илзигура.
ЦIиб улихьна, чвйирси сатIиди гьахьи
Халкьар, увхьан ярхла апIузра хъюгъна.
ЧIалнан гъавриъ хьуз даккунди, агура
Гъуншйири яв, океандихъ дустарра,
Уву кабцIуз гизаф чарйир зигури,
Аьсрарин тарихарра гъи дикьура.
Яв хлинццикк ккучIвдар ккадагъузра ккунди,
Ипна гьарай, вуйибси вари дюн’я.
Мадар апIуз дудубгъну кучIлиинди,
Наан микI хъивиш, увук кипра багьна.
Увкан кIура: «Дявикар ву вартIан пис.
Урусатдиз – санкцйир!» aпIypa гьарай.
Гьамциб гъагъдикк гьаъри ава швнуд-сад йис.
Вушра шуладарва гъи дурарин тай.
Йиз Урусат! Йиз кIваъ гьар вахтна айи!
Халкьарин сабвал, дуствал артухъ ибшри!
ГьубкIривуз кьувват лайикьлуди гъубзуз –
Дюн’яйиъ ислягьвалин тумар урзуз!
Аьбдурягьим Аьбдурягьманов
Йиз Урусат
Йиз Урусат!
Йиз иццрушин ва кьисмат!
Йиз дерд ва Бахт!
Аку хиял Умуднан!
Увуъ либхура йиз юкIвра, Урусат!
Аьлхъюрза,
Ишураза яв кӀваан…
Дигиш гъабхьну мукьам яв шад мяълийин,
Сефил чюнгюр
Рабхури а гъи яв кӀваъ…
Гъубзунва багъдиъ уву тум кюкйирин,
Амма зазар
Аргъаж шула гъи душваъ.
Читин ву урхуз яв китаб наслариз,
Фициб шулуш
Яв гележег абгури.
ДикӀурава цӀийи машар,
Аьсрари
Сикин гьапӀу накьвар ачмиш апӀури.
Дугъри, назук ва такабур Жилин кӀвак
УчӀвру зиян дубхьна, йиз Ватан, увкан.
Йиз бабазси,
АпӀураза Жилиз мак…
Абг, Урусат,
Абг уву увуз дарман!
Яв ччвур, дамагъ
АпӀура гъи биябур,
Гъванар ахьра яв булагъдин марццишнаъ.
КӀури увуз:
«Гъит ишрива гурбагур!»
Шуршар атӀра
Гьяясузди яв машнаъ.
Хъа яв гъянаъ либхураяв марцци юкӀв.
Ччвурра авуз,
Ва дамагъра, Урусат!..
Гъудужв, Ватан!
Гьаз духьнава Вахтнан лукӀ?!
ЮкӀв буш гъабхьир дайва уьмриъ уву зат!..
…Йиз Урусат,
Юхсул касиб, гъилицнац,
Рякъ абгури,
Лицурава, ккубсри маргъ.
Мюгьлет адар мичӀли амкӀкьан апӀуз марцц,
Артухъ шула
Яв чантайиъ кьутӀкьли гъагъ.
Ав, увухъди,
Яв гъагъ йизра ал кьял’ин.
Йиз кӀваъ абсра нянат,
Гъивуб яв машнаъ…
«Бахтлу вуза амма му уьмриз гъюб’ин
Бедбахт ва нярс
Герендиъ яв кьисматнаъ»
Эльмира Аьшурбегова
Урусатдин чюлиъ
Гьюлсиб чюлихъ хъубсну а завун сини,
Арсран дифру гъибикIу накьиш кайиб.
Фуж-вуш таниш дарури дапIнай изни
Шад рангари ккибикIну йиз кIваъ айиб.
КубкIнадаршра зурба хутIларик йиз хил,
Рягьят шула кIваз, гъябкъган дапIнай уьхяв,
Хътабгъурайган чIиви ругди мани ил,
Тахил шлуси, абцIнайган жиларин хяв.
ХутIлин чIидухъ уч духьнайи гьарарин
Ккуру ликар гъяркъган, шулазуз язухъ.
Маниб дайкIан гукIнишин кай гъюнарихъ
Хъайи уртагъ цIимцIил-кIаж али ягълухъ?
Таниш даршра, багъриди вузуз вари
Гьабхъри айиб Урусатдин рякъяриъ.
Гьаму чюллер кайи чешне гьалвариъ
Дадайихъди гъубхси, азуз рябкъюри.
