Банкдин картйирин жюрйир
Банкдин картйириз гъи аьхю игьтияж а, гьаддиз дурарин жюрбежюр жюрйирра адагъна. Хъа банкдин сабпи карта 1914-пи йисан ишлетмиш’валиъ ипну. Америкайин саб компанияйи чан варитIан девлетлу муштарйириз картондикан вуйи алвер апIбан картйир адагъну. Хъа пластикдикан дапIнайи картйир гъубшу аьсрин 50-пи йисарин эвелариъ сифте США-йиъ, хъасин Европайиъ ишлетмиш апIуз хъюгъну. 1960-пи йисари дидик магнитдин цIар капIбан кюмекнинди, 1990-пи йисари – микрочипдиинди, хъа 15 йис мидиз улихьна – карта терминалиъ зат идривди гьяракатар гъахуз шлуси гъапIну.
Гьамусяаьт дюн’яйиъ 10 миллиардтIан артухъ картйир гьяракатнаъ а. Дурарикан 270 миллион Урусатдиъ адагъдар ву. Картйирин жюрйирикан улхуруш, 80% дебетовый картйир ву. Дурар жюрбежюр идарйириъ, тешкилатариъ маважиб хътапIуз ишлетмиш апIура. Дициб картайин эйсийихьан чан счетнаъ айи пултIан артухъ харж апIуз шулдар. Гьякьлуди кIуруш, думу электрондин мажникдик гьисаб ву. Дидин кюмекниинди туканариъ шей’ар масу гъадагъуз, картайихъан пул хътабгъуз ва жара касдиз пул хътапIуз шулу.
Гьацира овердрафт (картайихъ хъайи кьадартIан артухъ пул харж апIуз) мумкинвал айи дебетовый карт-йирра а. Дурар дебетовый картйирси ишлетмиш апIуз шулу. Хъа эгер картайихъ хъайи хусуси пул гьудрубкIри гъабхьиш, банкди минусдиз гъягъюз, ясана чан пул буржди ишлетмиш апIуз мумкинвал тувру. Гьелбетда, дидин зиълан тувру процентра бицIиб дар. Хъа эгер улупнайи вахтна, аьдат вуди 50 йигълан 100 йигъаз, банкдин пул кьяляхъ гъапIиш, зиълан процент тувуб лазим шулдар.
Кредитдин картайин кюмекниинди банкди пул кредитдиз тувру. Гьарурин хусуси гъазанждиз, пул кьяляхъ апIбан удукьувализ, кредитдин тарихназ дилигну, дидин кьадар тяйин апIуру.
Банкдиъ пулин страхование фици апIуру?
Жвуван пул банкдиина аманат апIури, гьарсар фагьумлу касди думу уьбхюваликан фикир апIуб лазим ву. Хъа эгер банкдихьан чан вазифйир тамам апIуз шулдарш, жвуван пул уьб-хбан бадали, гьапIну ккунду? Гьациб страхование апIуз фицдар документар ва фукьан пул лазим хьибди? Банкди, уьбхюз тувнайи пул мюгькамди уьбхюру, гьаддиз аьлава кюмек лазим шулдар. Фицики, инсанарин пул уьбхбан гьякьнаан вуйи къанундиинди, инсанарин пул уьбхюз ихтияр айи вари банкар пул уьбхбан страхованиейин гъурулушдин иштиракчйир хьуз буржлу ву. Эгер страхование апIбан дюшюш гъабхьиш, мисал вуди гъадабгъурхьа – банкдихьан лицензия тадабгъиш, банкдиъ пул дивнайи гьарсар касдиз 1400000 манатдиинакьан компенсация рубкьуру. Банкдиъ пул диву йигълан мина ичв пулин ва дид’ина гъафи процентарин страхование дапIнайивал гьисаб ву. Банкдиъ пул диврайидариз страхование пулсузди ву, фицики страхованиейин фондназ пул хътапIурайир пул диву кас дар, банк ву. Зиихъ къайд дапIнайи жюрейин дюшюш арайиз гъафиш, пул кьяляхъ бисбан бадали, пулин эйсийин паспорттIан лазим дар. Учву пул дивнайи банк страхованиейин гъурулушдиъ аш аьгъю апIуз банкдин офисдиъ ясана asv.org.ru сайтдиъ шулу.
Гьамци, банкдин картйирин жюрбюжюр жюрйирикан мянфяаьт ктабгъуз шулу.