Шагьвелед Шагьмарданов
ЖИХРИН СИРНИКК
Хьадан йигъаркан сад йигъан,
Манишну гьялак гъапIиган,
Уч шулу кIанаккна жихрин –
Хъа сиринра вуй гьа сирин! –
Гьяйванатар, гъушар хулан:
Гамуш, хюни, уьрдег, гьяйван,
Гьяшти, кIирихъ, цIигь, чарва, йиц,
Якъ, ху, жандиъ абхънайи иц
Ва… дурарихъ хъана хъаш фу,
АпIидива аьгъю уву.
Мюгькамди кIваин гъит ари,
Сирникк ккайикьандар вари:
Гамуш, кIирихъ, уьрдег, гьяйван,
Хюни, ху, цIигь, гьяшти, чарва,
Якъ ва… йиз саб нуфт амийи
КIваълан гьархуз, лиг, цIару йиц.
Дурар вари хъебехънайи
Кюгьне махъврахъ, мяна кайи,
Ктибтурайи му сирникк… фти?
Махъвчи фу вуш, гьамус тяди
Уву аьгъю апIин, думу
Жин дубхьну а кьутбиъ гьаму.
Лиг таблицайиз
Къайд: махъв ктибтурайиб абгбан бадали, уву дикъатлуди таблицайиъ гъидихъу гьяйванатарилан ва гъушарилан цIарар алдат: гафар чапди, тикди ва диагоналиъди (кьутбин саб мурччв’ан тмуну кьутбин мурччвазди) ерлешмиш духьна. ЦIарар алдадатди гъузу гьярфарикан махъвчийин ччвур дюзмиш апIин.
Дургъунагъар
Жан-тан – гакIвлинуб,
Суфат – гюзгдинуб.
Алдаршра нефес,
Ипру хулаъ сес.
* * *
КIарчар ал, цIигь дар,
Ликри зат гъябгъдар.
Либцруган, дидин
Хал шулу кьял’ин.
* * *
ТIибхура, дар гъуш,
Рангар ву кIваз хуш.
ХьаднутIан анжагъ
Шулдар чак дамагъ.
* * *
Я чав хили бисуз шлуб дар,
Я уларизра рябкъруб дар.
Хъа, думу адарди гъабшиш,
Дюн’я вари шулу батмиш.
* * *
Чуруди шул арчлихъ хьадну,
Хъа деебццну – хулаъ кьюрдну,
Ургурушра чав убтIруган,
Лап тIяаьмлуб ву ипIруган.
Метаграммйир*
1
К-йилан алза мектебдин цал’ин,
Дагълар, дюз чюллер, нирар ал уз’ин.
П-йиланра – жин апIдарза учвхьан –
Шулза мектебдиъ дийибгъну гьарган.
2
Т-йилан вуза гьяфтайин сад йигъ.
Х-йилан – палат, хъабхьру хуларигъ.
С-дилан шулза хайирлу ипIруб,
Бистнихъ юкIв гъубгиш, гьар йигъан бихъруб.
3
Аьхириъ Л айиган йиз,
Гизаф ккуниб вуза гатдиз.
Хъа аьхириз Б йиз гъафиш,
Рякьмаригъди шулза артмиш.
*Жюрбежюр гафар жин дапIнайи дургъунагъарин жюрйир – метаграммайиъ хъипнайи саб гаф хъидипган, дидиъ саб гьярф дигиш апIуру ва цIийи гаф арайиз гъюру.
Эльмира Аьшурбегова
БИЦIИДАР АХУЗ ККАЪРУГАНДИЗ
Пеъна шюхъяр ахура,
Жакьвна чиркквар ахура,
Гъюрна батйир ахура,
Швеъна бякьйир ахура,
ПсинчIна чIяртIар ахура,
ЦIигьна мудрар ахура,
Марччна чан ччил ахура,
Гатуна чирккв ахура –
Ахурухьа ухьура!
ШЮХЪРАЗ
Цциб-цциб-цциб!
Цциб-цциб-цциб!
Гьаз вува
гьамкьан бицIиб?
Ма, чIихир —
ипIин увуз,
Ухди-ухди
аьхю хьуз.
МУДУР
Мудур ебгур: гунц — гунц!
БицIи кIарчар: хъунц – хъунц!
Гьарин кьаблик – хъурц – хъурц:
Ицци кажар – хурцI – хурцI!
Математикайин табшуругъар
Гергми ичIи цIарариъ 4-дилан 9-диина цифрйир гьаци дидикIну ккунду, гьарсаб жергейиъ (кьюб узди вуйи, саб – дюзди вуйи ва кьюб ян тувнайи жерг-йириъ) цифрйирин чиб чпиин иливруган удубчIвруб сабсиб шлуганси.
ИчIи кутбариъ (аркну айидариъ ктарди), мисалар гьял шлуганси, 1-дилан 9-диина цифрйир дивай. Цифрйир текрар духьну ккундар.
Аьмал кайи задачйир
Узуз, гъюлягъ лицурайириз, 5 манат гъибихъунзуз. Хъа эгер узу дустрахъди лицури гъахьиш, швнуб манат бихъиди?
Кьюр дуст мектебдиз гъягъюрайи. Дурариз гъаншарди кьюрсан дуст гъюрайи. Мектебдиз фукьан дустар гъягъюрайи?
Саб ликриин дийибгънайи гъазран гъагъишин 2 кило ву. Хъа кьюбиб ликариинди дийибгънайиган, гъазраъ швнуб кило гъагъишин шулу?