ЙикIайиз хьуб дакьикьа имийи…

 

 

Гьар йисан апрелин 28-пи йигъан медицинайин тяди кюмек тувру цирклиъ лихурайи вакилари чпин пишекарвалин йигъ къайд апIури шулу. Дурар вахтниинди йишв’ина хъуркьуваликан ва дурарин пишекарваликан уьлкейин миллионариинди инсанарин сагъ’вал ва уьмур асиллу шула.

 

Магьа гьамусяаьтра, учву гьаму макьала урхури имиди, медицинайин тяди кюмек тувру варжариинди дестйири шлин-вуш уьмур аьжалин бацаригъян гъючIюбгъюра, дурар сабпи кюмек тувуз «тIирхура». Му цирклиъ лихурайи медицинайин гъуллугъчйирин пишекарвалин машквран йигъ – дурарин зегьметназ лайикьлу кьимат туврайивалин лишанси гьисаб шула…

Табасаран райондин ЦРБ-йин бинайиин медицинайин тяди кюмек тувру отделение 1980-пи йисан абццнийи. Гъийин йигъан думу отделениейи райондин 50472 касдин, гьадму гьисабнаан 18708 бицIирин ва 31999 аьхюдарин, 76 гъулан, 51 ФАП-дин, 9 амбулаторияйин ва 2 участокдин больницйирин игьтияжариз гъуллугъ апIура. Пишекарвалин йигъан улихьна узу му отделениейин кIулиъ айи духтир Руслан Гьяжиаьлиевдихъди (шиклиъ) сюгьбат гъубхнийза.
Руслан Гьяжиаьлиевдин гафариинди, Табасаран райондин медицинайин тяди кюмек тувру отделениейиъ 9 машин лихура. Дурарилан гъайри, Халагъ, ТинитI, СиртIич, Дарвагъ, Ярса гъулариъра медицинайин тяди кюмекнан отделениейин машинар а. Сад йигъан агьалйирихьан кюмекназ дих апIбан дюшюшар, кьялан гьисабариинди, 23 шулу. Отделениейиъ духтрарин ва фельдшерарин кьюб десте лихура. Гъийин йигъаз агьалйирин терефнаан дурарин адресназ наразивалар гъахьундар.
«Кюмек ккун апIурайи касарихьан зенг дуфну хьуб дакьикьа гъябгъяйиз, учу рякъюъ учIврача. Гъагъи дюшюшариъ Мягьячгъала шагьриан кюмек ккун апIурача. Магьа накь кьюр дишагьли, больницайиъ учу сабпи кюмек тувбан кьяляхъ, вертолётдиъди Мягьячгъала шагьриз больницайиз гьаунча. Гьацира кIван уьзрарихъди аьлакьалу ва жара гъагъи дюшюшариъ сабпи пишекарвалин кюмек тувбан кьяляхъ, учу аьзарлуйир, больницйирин йикьрариинди, Дербентдин кьялан больницайиз гъахурача. ИкибаштIан, гьарсаб ляхниъси, учузра читинвалар алахьуру. Мисалназ, ТIюрягъ гъул Хив райондин багахь ерлешмиш дубхьна, Пилигъ, ЦIанитIил – Къяйтагъ райондиз багахь ву, Гелинбатан, СиртIич ва саб жерге жара гъулар Дербент райондин сяргьятарин багахь хьа. Ав, райондин кьялан больницайихьан думу гъулар ярхлади ерлешмиш духьна. Амма дурарихьна медицинайин кюмек вахтниинди рубкьура. Мидланра гъайри, гьарсаб гъулаъ духтир вая медсестра а. Райондиан ич десте хъубкьайиз, дурари сабпи кюмек туври шулу.

Учу гьацира райондиъ кIули гъягъру гьарсаб серенжемдиъ, спортдин талитариъ иштирак шулача. Магьа багарихьди, 9-пи майдиъ, Аьхю Гъалибвалин машквар ву. Думу машкврихьнара медицинайин тяди кюмек тувру вакилариз гьязурди гъузуз табшуругъ дуфна», – ктибтура Руслан Гьяжиаьлиевди.
Ковиддин тIягъюн абхънайи вахтнара медицинайин тяди кюмек тувру десте, саб дакьикьайикьан рягьятвал гъададабгъди, йигъ-йишвди либхури гъабхьну. Отделениейин заведующийди чан коллективдин албагуваликан, сабваликан, гьаммишан сар-сарин гъавриъ айиваликан дамагъ кади ктибтурайи. Иццру касдихьна гъушиган, дугъан дерд, иццрувалиан шулайи аьзият гъябкъиган, фунур касдин кIвазра тясир апIуру. Амма пишекар духтрари, чпин юкIв ижми дапIну, кюмек тувуз хъюгъру. Гьарсар иццурайир духтриз ккилигуру. Духтир хъуркьайиз, дицир касдиз саб дакьикьа сяаьтси, саб сяаьт – сад йигъси гьибгъру. Бязи касариз духтир гъяркъган, дугъаз чпин дерди-бала ктибтган, рягьят шулу. Инсандиз вахтниинди кюмек тувну, думу аьжалихьан уьрхюбтIан багьалуб гьич фукIара адаршул. Кюмек фукьан ухди хъубкьиш, гьаддикан хайлин дюшюшариъ инсандин уьмур асиллу шулу.

«Учу гизаф инсанар аьжалин бацаригъян гъядягъюнча. Гизаф дюшюшар гьаммишандиз уларихь гъузру. Мисалназ, Улзигъ гъулаз саламдиз гъафи, саб хизандиан вуйи йирхьур кас угарный газди бугъмиш дапIнади гъидихъну. Вари реанимацияйиз дурхну, тяди кюмек тувуз хъюгъюнча. Вахтниинди туву духтрарин кюмекнан натижайиъ дурар вари сагъ гъахьну. Хъа, эгер дурарихьна хъуркьайиз хьуб дакьикьа кьан гъабхьнийиш…
Сабсана гъагъи дюшюш накь-швургъан Дарвагъ гъулаъ гъабхьну. Ич десте му гъулаз, рякъюъ хатIалу дюшюш дубхьну, дих гъапIу йишв’ина дубшнайи. Гьадму вахтна авария гъабхьи рякъюн гъвалахъ хъайи хуларик цIа кабхъну. Учу кьюб дакьикьайин арайиъ думу хулаз хъуркьунча. Кьюр дишагьлийиз цIи лап гъагъи зийнар гъапIну. Дурариз йишв’ин медицинайин сабпи кюмек тувну, Хючназ реанимацияйиз гъурхунча, хъайигъан вертолетдиъди Мягьячгъалайиз ургбаан арайиз гъафи зийнар сагъ апIру центриз гьаунча.

Хючна-Дербент федеральный рякъюъра машин гьялакди хъапIбаан вая ря-къюъди машин хъапIбан къайда чIур апIбаан арайиз гъафи хатIалу дюшюшарикан мялуматар кми-кмиди ерхьурахьуз. Бязи дюшюшариъ инсан дакьикьйиртIан чIивиди гъудрузру вахт шулу. Гьаму дакьикьйириъ учу шлубкьан ухди йишв’ина рукьуз гьялак шулача. Ич метлеб ва вазифа – фу чара дапIнура инсандин уьмур уьбхювал вуйич. Му метлебар кIулиз адагъури, учу йигъ-йишв рякъяриъ шулча», – аьлава гъапIну ич сюгьбатнаъ Руслан Гьяжиаьлиевди.