Вари дюн’яйин сагъламвал уьбхбан тешкилатдин улупбариинди, гьар йисан деллувал уьзриан дюн’яйиъ 55 агъзур инсан кечмиш шула. ВаритIан гъагъи аьгьвалат арайиз дуфнайи йишв Кьибла-Ригъ гьудубчIвру Азия (Индия, Китай, Вьетнам, Филиппины, Индонезия ва гьацира жара гьюкуматар) ву. Деллувалин уьзур гьяйванатдикан тарабгъруб ву. Думу уьзрихьан уьрхру дарман гъийин йигъаз анжагъ прививкатIан дар.
РФ-дин Роспотребнадзори чпин сайтдиъ мялумат туврайиганси, Урусатдиъ деллувал уьзриан сикин дарди профилактикайин серенжемар гъахурайивалин натижайиъ му уьзрин дюшюшар лап цIибтIан арайиз гъюрадар. Гъябгъюрайи йисан эвелианмина гъийин йигъаз анжагъ саб дюшюштIан ашкар дапIнадар, хъа гъубшу йисан тялукь вахтна 5 дюшюш гъахьнийи. Гьадму саб дюшюшра Дагъустандиъ гъабхьиб ву.
«Гьяйванатари кьацIар дивну, ширшар ктатувалиан ва бацар ацIахувалиан 2022-пи йисан сентябрин вазлиз медицинайин идарйириз 203 агъзур кас илтIикIну. Асас вуди хуйири кьацIар йивбан дюшюшар шула. Мисалназ, духтрарин кюмек ккунди илтIикIдарикан 70 процент хуйири кьацIар дивнайидар ву. Штухьан гучIрувалин (гидрофобия) вая жараси деллувал уьзрин асас профилактика – вахтниинди деллувализ къаршу кюмек тувувал ву. Эгер гьяйванатди кьацI гъивнуш, сабпи нубатнаъди зиян гъабхьи йишв, сябун кадатну, марцци штухьди дижибкIну ккунду. Хъасин зийнин гъирагъарилан 5 процентдин йод кадатну, кьан дарапIди медицинайин идарайиз илтIикIну ккунду», – мялумат тувра Роспотребнадзори.
– Гъябгъюрайи йисан июндин вазлиъ ихь республикайиъ деллувал уьзриан сар кас кечмиш гъахьивалин дюшюш гьисабназ гъадабгъна. Думу кас ЧIарода райондиан вуйи. Думу чаз хуйи (гьядиса гъубшу йисан гъабхьиб ву) кьацI гъивган, медицинайин кюмек ккун апIури вахтниинди больницайиз илтIикIундар. Хуйи кьацI гъиву кас хайлин вахтна РД-йин тарагъру уьзрарин республикайин центриъ дахъну гъахьнушра, сагъ апIуз гъабхьундар, – хабар тувну Дагъустандиъ айи Роспотребнадзорин пресс-гъуллугънан вакили.
Роспотребнадзорин РД-йиъ айи управлениейиан туву мялуматариинди, гъябгъюрайи йисан сентябрин вазлиз Дагъустандиъ, гьяйванатари кьацIар дивну, медицинайин кюмек ккун апIури духтрар-травматологарихьна 3317 кас илтIикIну, дурарикан 1143 бицIир ву. Улупнайи касарикан 83 касди чпиз прививка апIувализ разивал тувундар.
Роспотребнадзориан мялум гъапIганси, деллувалин уьзриан аьзарлу дархьбан бадали, чIурдин ва эйси хътру гьяйванатарихьан ярхлади гъузну, хулан гьяйванатарин вакцинация дапIну, хъа эгер гьяйванатари кьацI гъивнуш, кьан дарапIди медицинайин гъуллугъчйирихьна илтIикIну ккунду. Вахтниинди прививка дарапIиш, хъасин думу уьзур сагъ апIру дарман айиб дар.