Урусатдиъ Ватандин Аьхю дявдин учIврушин ктрубкIу, гъати женгарин чюлиан кьяляхъ дарфи вая далу терефнаъ багахьлуйир, майил-мадатар иштирак дархьи хизан гьичра адаршул. Ич хизандиъра думу дявдин игит гъахьну – ич аба Рамазан Гьяжимурадович Гьяжимурадов. Дугъан уьмрикан узуз гъи бицIи макьалайиъ ктибтуз ккундузуз.
Аба 1910-пи йисан Хив райондин Ляхлаарин сельсоветдин дахилнаъ айи Кьуликк гъулаъ бабкан гъахьну. 1941-пи йисан думу чан хушниинди дявдиз гъушну. Гьадму йисан гъати женгариъ дугъак швнуб-саб гюлле куркIнийи. Калининграддин военый госпиталиъ зийнар сагъ апIури, дугъан хайлин вазар гъахьну. Госпиталиан аба хъана дявдиз гъягъюру. Думу Калиниграддин фронтдиъ зенитдинна артиллерияйин кьушмарин дахилнаъ гъахьнийи.
Дявдин вахтар кIваин апIури, абайи ктибтури шуйи: «Фашистар алархьуваликан хабар тарабгъубси, районариъ ва шагьрариъ айи вари военкоматар Ватан уьбхюз гъягъюз гьязур вуйи инсанари ацIнийи. Жигьилар, кьабидар, яш бегьем дубхьну адрудар, дишагьлийир – вари Ватан уьбхюз гъудужвнийи. Совет эскрари дявдин женгариъ зиян гъабхьишра, яракь дипудайи».
Калининграддин фронтдиъ аба Курскдин аьхю женгариъ иштирак гъахьну. 1943-пи йисан 5-пи июлиъ Белгород ва Орел шагьрарин терефариан Курскдиина немцарин аьхю кьадар кьушмар гъюз хъюгъну, бомбар, минйир тIуркIбаан ва жара яракьариан йивбаан жил тIубччвури гъабхьнийи. Абайин гафариинди, аьх апIуз даршлубсиб манишин абхънийи. Эскрариин али палтар ва гимнастеркйир амкIун кьяшишнаан ва биширугдиан кIару духьнайи. Вари штухъ дахаргнайи. Амма гьаци вушра, гитлерин кьушмар гужли цIа йивбиинди къаршуламиш гъапIнийи, хъа дурарин терефнаанра алархьувалар гъизгъиндар гъахьну. 1943-пи йисан 12-пи июлиъ Совет командованиейи аькси гьюжум тешкил апIбан ва фашистар тIанкь апIувалин къарар адабгъуру. Немцарра гьюжмихьна мюгькамди гьязур духьнайи. Думу гъати женгариъ кьюбиб терефариан 6 агъзурихьна танкар, 1600 самолет, 5245 миномет ва жара гъагъи яракьар ишлетмиш гъапIну. Совет эскрарин танкариинди вуйи гьюжум немцариз хабарсузуб гъабхьну. Думу йигъан гъизгъин дяви лап мучIу гъабхьиганкьан сикин шуладайи. Илдандин хайлин тоннар гъюру машинар металлин дагъдиз илтIикIурайи. Наанди гъилигиш, дарагънайи ва цIа кабхъну ургурайи танкар рякъюйи. Зав’ан самолетари сикин дарди бомбар ирчрайи. Кумран, ругдин ва манишнан дифари ккапIнайи чюлиъ гьисаб апIуз даршлубкьан кьадар гъийиху ва зийнар духьнайи эскрар айи. Думу женгариъ кьюбиб терефариан гъийихдарин, йисирвализ гъадагъдарин ва мялум дарди гъудургдарин кьадар 254 470 кас гъахьну.
Гьадму Курский дугайихъан вуйи женгариъ улупу дирбаш’вализ лигну, аба Уьру Хяд орден тувбиинди лишанлу гъапIну. Думу гьацира «Кьягьялвал улупбаз лигну», «Германияйиин гъалибвал гъадабгъувализ» ва жара медаларин сагьиб вуйи. Гьяйифки, думу женгариъ абайин хайлин дуст-эскрар гъийихну, дугъаз чазра гъагъи зийнар шулу, хъа дугъан сабну лик гъвалахъ гъутIубкIу тупран тикйири сифси гъубкнийи. Госпиталиъ думу сагъ апIуру. Амма дугъхьан ликар кьамкьариан диржуз шули имдайи, ва 1943-пи йисан думу гъулаз гьаъру.
Дявдин кьяляхъ йисари аба колхоздиъ бухгалтерди, хъасин совхоздиъ бригадирди, кьандиси складдин кIулиъ лихури гъахьну. Дявдиъ дугъан кIулик кубкIу саб гюллейи уларин рябкъювал зяиф гъапIну. Аьйнар алдарди дугъан улариз затра рябкъюрдайи.
КIваин илмийиз, гьар йисан 9-пи майдин машквар йигъан абайиз Хивна параддиз теклиф апIуйи. Думу, чан медалар китIнайи палатра алабхьну, рякъюъ учIвуйи. Гьюкуматдин терефнаан гьар йисан абайиз курортариз путевкйир ва гьар 4 йисак цIийи машин тувуйи. Курортдиз вая жара шагьрариз гъушу абайи учуз пешкешар ва меълишнар хьади гъюйи. Гъи думу имдар, амма дугъан ватанпервервал, ижми хасият, ляхнихъ юкIв хъайивал, аьхюр-бицIириз гьюрмат айивал, дугъан насигьятар гьархрадарзуз. Учв, ликар иццури, гьаммишан гьяса хьади лицурушра, думу ляхин дарапIди гъузудайи. Дугъаз тIагърувал, темпелвал фу вуш аьгъдайи, ва абайи чахъди хъайидариканра гьаци лихувал ккун апIури шуйи. Думу, сикинди деъну, рягьятвал гъадабгъури гъяркъюр дарзуз. Ярквраз гакIвларизра, маларихъра, хярар-хутIларизра, хулан ляхнаризра гьарган улихь гьучIвну шуйи.
Аба 1994-пи йисан кечмиш гъахьну. Думу багъри Кьуликк гъулаъ накьвдик кивна.
