Образованиейин месэлйирикан сюгьбат

Улихьна йигъари Табасаран райондиз ляхнин командировкайиз душнайир райондин образованиейин управлениейин кIулиъ айи Аьбдусалам Гьясановдихъди гюрюшмиш гъахьнийза. Сюгьбатнаъ дугъу образованиейин, мектебарин, ЕГЭ-йин, мялимарин улихь дийигънайи ме-сэлйирикан хъайи-хъайибси ктибтну.

 

Имтигьнар

Табасаран райондиъ ЕГЭ гъабхбан кампания, саб жюрейин чIурвалар, кIули гъубшну. Имтигьнарин вари кьиматар, баллар ашкар духьна. Ва кIулди ЕГЭ-йин натижйир фицдар гъахьнуш, гъи ачухъди арайиз адагъуз шулу. Гъябгъюрайи йисан Табасаран райондиъ 11-пи класс ккудубкIу 418 касди имтигьнар тувну. Дурарин арайиъ мектеб гъизилин медалариз ккудубкIу 21 выпускникра а. Гьяйифки, райондиъ 100 баллиз имтигьян сарихьанра тувуз гъабхьундар, хъа урус чIалнаан 98 балл гъадабгъдар а. Мидланра гъайри, федералин стандартариан улупнайи чарасуз тувну ккуни урус чIал ва математика предметариан вуйи имтигьнар 15 касдихьан затра тувуз гъабхьундар, хъа урус чIалнаан вая математикайиан ЕГЭ тутрувдарин кьадарра 30-тIан артухъ ву. Дурариз имтигьян текрар ражари чвну тувуз мумкинвал хьибди.

 

Мектебар

Райондин образование-йин, мектебарин дараматарин аьгьвалатнакан улухури, Аьбдусалам Гьясановди къайд гъапIганси, райондиъ уьмуми образованиейин 58 идара а. «Райондин аьхюнуб пай мектебар гьадму саб вахтна Дагъустандиъ жилар тIурччвбан кьяляхъ, бицIи вахтнан арайиъ сборно-щитовой къайдайиинди дивдар ву. ИкибаштIан, дурари гъийин деврин тIалабариз жаваб туврадар. 10 мектеб аварийный гьялнаъ а. Дурар бинайиан цIийиди тикмиш дапIну ккунду. Учу федералин, республикайин образование артмиш апIуб метлеб вуди гьяракатнаъ ирчнайи программйириъ, проектариъ иштирак хьуз чалишмиш шулача. Мисалназ, республикайин Глава В.Васильевдин жягьтлувалиинди гьяракатнаъ ипнайи «150 мектеб» кIуру проектдикан улхуруш, дидиъ Табасаран райондин 12 мектеб иштирак хьуз конкурсдиз документар тувунча. Думу мектебариз инвесторарра дидихъна. Му месэлайин гьякьнаан райондин глава Мягьямед Къурбановдира хайлин зегьмет гъизигну», – ктибтнийи йиз сюгьбатчийи.

Инвесторар ктарди гьадму гьарсаб мектебдиз райондин ва республикайин бюджетдианра пулин дакьатар жара апIиди», – гъапну Аьбдусалам Аьбдулгьямидовичди.

 

Мялимар

Мектебариз мялимар гьуркIри адру месэлара райондиъ учIрударикан саб вуди гъубзра. Райондиъ инглис чIал, физика, химия, математика дарсар кивру мялимариъ игьтияж гизаф а.

«Улихьнаси гъабхьи совещаниейиъ РД-йин образованиейинна илимдин министр У.Уьмаровайи республикайиъ федералин «Земский мялим» программа гьяракатнаъ ипруваликан, гъулариз ляхин апIуз гъюрайи мялимариз саб миллион манат пул тувруваликан гъапнийи», – мялум гъапIну Аь.Гьясановди.

 

БицIидарин багъар

Мектебдиз улихьна вуйи образованиейин идарйирра вари къайдайиъ а пуз шулдар. Райондин аьтрафариин али 36 бицIидарин багъдикан ужуб къайдайиъ айидар анжагъ 3-тIан дар. Багарихьди Сиртич гъулаъ бицIидарин багъ дивуз пландик кипна. Райондиъ айи бицIидарин уьмуми кьадарнакан багъариз гъягъюрайидарин кьадар 38%-тIан дар. Нубатнахъ хъайи бицIидарра гизаф а. Думу месла гьял апIбан рякъярра агурача.

 

Китабар

Мектебариз китабар гьуркIри адрувалихъди аьлакьалу месэла гъубшу урхбан йисан гьял гъапIнийи. ЦIийи урхбан йисан милли чIалариинди вуйи китабарихъди ва пособйирихъди тямин апIрувализ ккилигура.

Аьбдусалам Аьбдулгьямидовичди узу гъавриъ тIаъганси, месэлйир адру циркил сабра адар, гьадму гьисабнаан образованиера. Хъа учу анжагъ учIру месэлйирикантIан гъулхундарча. Дурар гьял апIбан рякъяр агура.

Гъи райондиъ образованиейин деврин тIалабариз жаваб тувру идарйир, гьуркIну китабар, пишекар мялимар адаршра, ихь жигьилари ужудар аьгъювалар гъадагъура, федералин, республикайин дережйирин олимпиадйириъ, конкурсариъ иштирак шула. Гъит, ихь вари выпускникариз чпин гележегдиз вуйи пишекарвалиан аьгъювалар гъадагъуз кIваъ айи вуздик урхуз кучIвуб кьисмат ибшри.