Гъийин девриъ, Урусатдиин санкцйир илитIнайи вахтна, харижи уьлк-йириан Урусатдиз заан технологияйин авадлугъар хуз къадагъа дапIнайиган, уьлкейин экономикайин артмиш’вал анжагъ инженервалин образованиейин дережа за апIбакан ва заан технологйирин цирклиъ дигиш’валар гъахбан чарасузваликан асиллу вуйивалин вари гъавриъ духьна. Техника жигьатнаан заан образование айи пишекрар адарди гьамусдин деврин тIалабариз гъилигу инновацияйин саб жюрейинра теклифар уьмриз кечирмиш апIуз шулдар.

 

Ихь республикайиъ гьаму жюрейин инженервалин кадрйир, халкьдин мяишатдин вари цирклариъ лихуз шлу пишекрар Дагъустандин гьюкуматдин технический университетдиъ гьязур апIура. Улихьна йигъари ич газатдин журналист ДГТУ-йин ректор, профессор, экономикайин илмарин кандидат Нурмягьямед Сайпуллаевич Суракьатовдихъди гюрюшмиш гъахьну ва университетдиъ гъабхурайи ляхникан, дидин хъуркьуваларикан сюгьбат гъубхну. Дидин мяна исихъ туврача.

Дагъустандин гьюкуматдин технический университетдиъ 11 факультет а, Дербентдиъ, Каспийскдиъ, Къизлариъ университетдин филиаларира ляхин апIура.

Университетди, ихь республикаси, жара регионарра инженервалин кадр-йирихъди тямин апIура. Вуздиъ заан аьгъювалар айи программистар, энергетикар, технологар, архитекторар, тикилишчйир, радиотехникар, нафтлин ва газдин мяднарин пишекрар, таможняйин гъуллугъчйир, экономистар гьязур апIура. ДГТУ ккудубкIу жигьил пишекрари уьлкейин жюрбежюр чIатху ва бицIи карханйириъ, жара уьлкйириъ хъуркьувалиинди ляхин апIура.

Образование тувбан ва илимдинна ахтармишар гъахбан ляхниина респуб-ликайин гьясиллувалин ва халкьдин мяишатдин циркларин кIулиъ айидар, аьлимар жалб апIури, университетди жюрбежюр карханйириъ биналу кафедрйир ва урхбанна илимдин лабораторйир тешкил дапIна. Гьамци албагну гъабхурайи ляхни студентариз аьгъювалар тувбаъ пишекрар иштирак хьуз, хъа карханйирин маракьар уьрхюри, илимдинна ахтармишарин ляхин тешкил апIуз мумкинвал тувра. Университетди Москвайин, Санкт-Петербургдин, Урусатдин жара шагьрарин ва харижи уьлкйирин машгьур вузарихъди, илимдинна ахтармишар гъахбан институтарихъди аьлакьйир уьрхбан гьякьнаан йикьрар йитIна.

Вуздиъ илимдинна ахтармишар гъахбан 5 институтди ляхин апIура, дурарикан «Микроэлектроника ва нанотехнологйир», «Мялуматарин технологйир ва телекоммуникацйир» ва хъана жарадар институтдиз биналударси гьисаб ву. Гьацира пишекарвалин хусуси метлеб айи 10-тIан артухъ урхбанна илимдин центрари уьлкейин проектарин ва илимдинна ахтармишарин тешкилатарихъди ва карханйирихъди аьлакьйир уьрхюра.

Ич сюгьбатнаъ Нурмягьямед Суракьатовди гъапиганси, вуздиъ, сабпи курсарилан хъюгъну, студентар илимдин ахтармишариина жалб апIуру, дурарикан ужударсдари урусатдин грантар гъадагъуру, РФ-дин Президентдин, РФ-дин Правительствойин, РД-йин Главайин стипендиантар шулу, аьгъювалар гъадагъбан ляхнихъди таниш хьуз харижи уьлкйирин университетариз гъягъюру. Хъа гизафдари университет ккудубкIбан кьяляхъ, хъуркьувалиинди ляхинра апIури, вуздин аспирантурайиъ илимдин ляхин давам апIуру.

Университетдин мялимарин ва пишекрарин цIийиди къайд гъапIу яратмишари машгьур конкурсариъ заан йишвар дисури шулу. Москвайиъ кIули гъубшу цIийи яратмишарин ва цIийи жюрейин технологйирин вари халкьарин «Архимед» салондиъ, Болгарияйиъ кIули гъубшу International Technical Fair техникайин ярмаркайиъ, Румынияйиъ, Сербияйиъ, Швейцарияйиъ, Франция-йиъ кIули гъушу техникайин ярмаркйириъ ихь аьлимарин ва студентарин цIийи яратмишар хушниинди кьабул апIуру. 2019-пи йисан университетди гьаму жюрейин серенжемариъ жюрбежюр дережайин 20-тIан артухъ пешкешар гъадагъну.

Университетдин студентар Н.Э.Бау- мандин ччвурнахъ хъайи МГТУ-йиъ, МИФИ-йиъ, МФТИ-йиъ гъягъру олимпиадйириъ лайикьлуди иштирак шулу, ЮФО-йин ва СКФО-йин вузарин арайиъ кIули гъягъру олимпиадйириъ гьаммишан пешкешнан йишвариз лайикьлу шулу.

«ДГТУ, урхбанна илимдин маканси, ужур инсан тербияламиш апIру йишвра ву. Дестйирин кураторари, ватанпервервалин, культурайинна эдеблувалин, албагну яшамиш хьувалин тербия туври, спортдиина жалб апIури, яша-йишдин читинвал кайидариз кюмек апIуз улупури, студентарихъди жюрбежюр серенжемар, гюрюшар, сюгьбатар, форумар, акцйир, «гергми столар» гъахуру.

ДГТУ-йин аьтрафариин спортдин залар, стадионар, студентарин клуб, уьл ипIру йишв, лепе йивру бассейн ерлешмиш духьна. Студентарихьан хьадну Каспий гьюлин гъирагъдихъ ерлешмиш дубхьнайи «Политехник» кIуру спортдинна сагъламвал уьбхру лагериъ, хъа имбуну вахтна вуздин санаторий-профилакторийдиъ чпин сагъламвал за апIуз шулу», – къайд гъапIнийи ректори.

Дагъустандин гьюкуматдин технический университетди чан улихь чIатху карханйирин илимдинна ахтармишарин цирклиъ аьлакьйир яркьу апIувалин месэлйир дивна. Умудлу шулхьа, уртахъ проектар уьмриз кечирмиш апIували университетдин илим заан дережайиз адапIиди, Урусатдиъ гьясиллувал цIийи алапIиди.