Уьмур веледар аргъаж апIури гьау абйир-бабар, кьаби гъахьиган, ялгъузди, хъайивал апIуз ужудар адарди гъузра. Дурарин веледар, мирасар, мадар апIбан бадали, шагьрариъ, жара уьлкйириъ чпин бин ккебгъну яшайиш шула, хъа кьабидариз, чпихьна дих апIурашра, уьмрин аьхир дуфнайиган, ватандин ругар дирчну, ярхла йишвариз гъягъюз ккун шуладар? Гьаддиз ихь гъулариъ ялгъузди гъузрайи кьабидар гизаф а. Дурарин игьтияжар районариъ айи КЦСОН-дин пишекрари гьуркIра.
Яшлу касариз ва инвалидариз фицдар кюмекар апIураш аьгъю апIбан бадали, узу Табасаран райондин КЦСОН-дин йигъандин отделениейин заведующий Насир Аьбдулкеримовдихъди сюгьбат гъубхунза.
– Насир Зекерьяевич, яшлу касариз ва инвалидариз Табасаран райондин комплексдин центри фицдар жюрейин кюмекар апIураш, ктибтуб ккун апIураза.
– Ич пишекрари цIиб фикрин кьитди вуйи инсанариз, маифдариз аьхю кюмекар апIура. Учуз, гизафси чпихьан чпиз хъайивал апIуз, жарарин кюмек дарди лицуз, чпин кIул’инди ляхин апIуз даршлу, инсанарихьди гаф-чIал адру касар ва инвалидар айи хизанариз кюмек ккун апIуз ихтияр ачуз.
Центрин вакилари жюрбежюр ляхнар апIуру: ич хиликк ккайи касарин хулариз лазим вуйи шей’ар, дармнар духну тувру, дурарин хулаъ марццишин апIуру, дурарин яшайишдин жюрбежюр тIалабар гьуркIру ва гь.ж.
Инвалидарин ва кьаби касарин жандин сагъламвал къайдайиъ дебккбан бадали, дурарихъди шадвалин йигъинжагъарра духну ккунду, дурарин фициб ляхнихъ юкIв хъаш, аьгъю дапIну ккунду.
Яшайишдин ихтиярар тамам апIбан, дурариз уркьру лазим вуйи льготар гьуркIбан бадали юриствалин кюмекарра апIурача.
Гьацира инвалидариз палатдин, ликариин алахьрударин ва итIру сурсатаринар кюмекарра туври шулча.
Инвалидарин тереф ва маракьар уьрхюри, гьюкуматди чаан удукьру ляхин апIура, тешкилатарин ва идайирин кIули айидарикан инвалидар ляхниз гъадагъуб тIалаб апIура.
– Сач, узуз аьгъюб, ихь райондиъ кьабидариз кюмек апIуз мобильный бригада дюзмиш гъапIнийи. Дидин асас вазифа фициб ву?
– Табасаран райондин КЦСОН-диъ РД-йин зегьметнан ва яшайишдин артмиш’валин министрин буйругъниинди 2019-пи йисан 5-пи ноябрихъанмина мобильный бригада дюзмиш дапIна. Думу бригадайиз шубур кас дахил шула: медсестра, хизандихъди ляхин апIру пишекар ва психолог; лазим гъахьиш, хъана жара пишекраризра дих апIуз шулу. Дурари гъулариз душну яшлуйириз ва инвалидариз кюмекар апIуру.
— Ичв ляхниъ сарун шликIа кюмек туврачвуз?
Ав, кюмекчйирра ачуз. Райондиъ айи жигьиларин тешкилатаризра кьабидариз, инвалидариз кюмек тувбан тажруба а. Мектебариъ урхурайидари, волонтёрари кми-кмиди яшлуйириз кюмекнан хил гьачIабккура.
Яшлуйириз кюмек апIувал важиблу месэла ву. Жигьил вахтна ухьу гьарган гьамци гъуздихьа кIури, хиял шулу. Хъа кьабивал хабарсузди, уьзрарра, гьял апIуз читин месэлйирра хъади варидарихьна гъюру. Кьабидариз, инвалидариз гьюкуматди кюмек тувра, хъа думу кюмек лап цIибдитIан дар. Бязи вахтари хилиъ пул ашра, яшлу касдихьан тукандиз душну, чаз дарман гъадабгъуз шулдар. Эгер ичв багарихь гьацдар инсанар яшамиш шулаш, гьюкуматдин кюмекназ миккилиганай, учвхьан удукьру кюмек апIинай.
– Чухсагъул. Му баркаллу ляхниъ хъуркьувалар артухъ ишричвуз.
