Наврузбег Керимов
Ватандин Аьхю дяви ккудубкIхъанмина 80 йис тамам хьувалин шадлугъар цци, 2025-пи йисан, яркьуди къайд апIиди. Думу женгарин иштиракчйир ихь арайиъ цIибдитIан имдар. Гьаци вуйиган, инсаниятдин тарихдиъ варитIан читин ва гизаф инсанар гъийиху дявдиъ ва зегьметнан фронтдиъ совет халкьди улупу гьунарарикан мялуматар гъийин ва гъюзимбу насларихьна рукьуб ихь буржи ву. Фашистарин зиин гъалибвал гъадабгъбак чан лайикьлу пай ихь ватанагьли Гьямид Сеферовдира кивну.
Гьямид Аьбдуллаевич Сеферов 1923-пи йисан 12-пи апрелиъ Гурихъ гъулаъ касиб нежбрин хизандиъ бабкан гъахьну. ЙицIихьуд йис дубхьнайи живан 1937-пи йисан адашдихъди мягьрум гъахьнийи.
Ватандин Аьхю дяви ккебгъу йисан Гьямид Сеферовди Гурхъарин ургуд йисандин мектеб ккудубкIнийи. 1942-пи йисан февралин аьхириъ думу фронтдиз гъухнийи. Сифте Гьямид йирхьуб вазлизди Бакуйиъ ерлешмиш дубхьнайи пияда эскрарин училищейиз разведкайин курсариз гьаънийи.
1942-пи йисан Гьямид Сеферов июль вазлилан ноябризкьан Кафари Кавказдин фронтдиъ стрелковый бригадайин дахилнаъди Армавир шагьрин багахь кIули гъушу женгариъ иштирак гъахьну. 1942-пи йисан 13-пи ноябриъ дугъаз зиян гъабхьнийи. Гьямид Сеферовдихъди сатIиди пияда кьушмарин училищейиъ урхури гъахьи Халагъ гъул’ан вуйи Гьясан Ражабовра думу йивбариъ гъахьнийи. ГъутIубкIу минайин тикйир куркьну, дугъан ликризра зиян дубхьнайи. Чвурхури, чIивиди гъузу эскрарихъди улихь гъягъюрайи дугъан ибарик саб вахтна табасаран чIалниинди улхурайирин зяиф сес кубкIру – шли-вуш дадайиз дих апIурайиганси вуйи. Гьясан Ражабов сеснахъди гъягъюру ва ифдиан духьну, читин гьялнаъ айи чан дуст Гьямидриин алахъуру. Ватанагьли кьял’инди хъчIюхюри, дугъу Гьямид хатIасуз йишваз адагъуру. Анжагъ хъасин Гьясназ чан ликра дачабхьнайиб аьгъю шулу…
Бакуйиъ госпиталиъ Гьямид Сеферов ургуб вазлин арайиъ зийнар сагъ апIури гъахьну. Сагъ гъахьиган думу хъанара фронтдиз гъягъюру. 1943-пи йисан июндин вазли думу Кафари Кавказдин фронтдиъ 1023-пи гаубичный артиллерияйин полкнан дахилнаъди немец чапхунчйирихъди цIийикIултIан женгариъ учIвну. БицIину лейтенантдин званиейиз лайикь гъахьи Гьямид Сеферов разведкайин отделениейин командирди дерккнийи. 1945-пи йисан февралиан майин вазлиз Украинайин 4-пи фронтдин дахилнаъди дугъу фашистар дагъитмиш апIувал давам гъапIну.
Гьямид Сеферов «Женгариъ улупу гьунарариз лигну» ва «Ватандин Аьхю дявдиъ Германияйин зиин гъадабгъу гъалибвализ лигну» медалариинди, Заан главнокомандующий Иосиф Сталиндин терефнаан юкьуб ражари Чухсагъул мялум апIбан кагъзарихъди лишанлу гъапIну.
Советарин армияйин жергйириан Гьамид Сеферов 1947-пи йисан хьадукра адаънийи. Гъулаз гъафи фронтовик 1947-пи йисан Дербент шагьриъ педучилищейик урхуз кучIвру ва гьадму йисан Гурхъарин мектбдин ккергъбан классарин мялимди лихуз хъюгъру. 1952-пи йисан думу Хюрккарин ургуд йисандин мектебдиз гьаъру, ва мушваъ Сеферов сад йисан мялимди ва директорди лихуру.
Жямяаьтлугъ кас, зегьметкеш инсан ва жигьиларин насигьятчи Гьямид Сеферов 2003-пи йисан уьмриан гъушну.
Гьямид Сеферовдин аьхюну гъардаш Рашид Гьямидовра Ватандин Аьхю дявдин иштиракчи ву. Гъи кьюбрид чвйирин худлари, Украинайиъ гъябгъюрайи хусуси метлеб айи дявдин операцияйиъ иштирак шули, абйирин игитвалин рякъ давам апIура. Гьадрарикан сар Тажудин Сеферов ву.
Тажутдин Камалутдинович Сеферов 1994-пи йисан Хючнаъ гъулаъ бабкан гъахьну. Хючнаарин кьюбпи нумрайин мектеб ккудубкIну, думу 2012-пи йисан армияйиъ гъуллугъ апIуз гъягъюру. Эскервалин буржи тамам апIбан кьяляхъ дугъу военный контракт гъийибтIнийи ва Буденновск шагьриъ айи частнаъ гъулугъ давам гъапIнийи. Хъасин Тажутдинди Каспийскдиъ шагьриъ ерлемиш дубхьнайи пияда кьушмарин частнаъ гъуллугъ апIуз хъюгъну.
Тажутдин Сеферов 2022-пи йисхъанмина хусуси метлеб айи дявдин операцияйиъ иштирак шула. Думу Херсон, Луганск, Донецк областар азад апIбан женгариъ гъахьну. Дугъаз кьюб ражари зийнарра духьна. Краснодарин дявдин госпиталиъ зийнар сагъ дапIну, думу чан частназ кьяляхъ хътакуру
2024-пи йисан Украинайин кьушмар Курский областдиин алархьиган, Тажутдинди гъуллугъ апIурайи рота дишла душвазди гьапIнийи. Эскрин гафариинди, думу гьюжмин сабпи йигъар гизаф читиндар гъахьнийи. Чапхунчйириз аьксиди удучIвдарин улихь жергйириъ Тажутдин Сеферовра айи. Думу женгариъ тафавутлу гъахьи ихь ватанагьлийиз «Дявдин женгариъ дирбаш’вал улупбаз лигну» медаль тувну. Думу Жуковдин медалин сагьибра ву.
Аьлава апIури дупну ккундуки, Тажутдин Сеферовдин адаш Камалутдин Сеферов Гурихъ гъулан советдин главади лихура.