Зубайдат Шябанова
…Эвел гъубшу нумрайиъ
«Табасарандин нурар» газатдин гъубшу нумрайиъ Хив райондин Зилдикк гъул’ан вуйи Ватандин Аьхю дявдин иштиракчи Зейнуллагь Къурбановдикан ва дугъан аьхюну хтул Бахтиярикан макьала чап гъапIнийча. Зейнуллагь халуйин кьюрсана хтул хусуси метлеб айи дявдин операцияйиъ а. Дурар Уьмар ва Аьли ву. Уьмар ва Аьли эмдин баяр-гъардшар шула.
Къурбанов Уьмар Нури-пашаевич 1993-пи йисан Хив райондин Зилдикк гъулаъ бабкан гъахьну. Дербент шагьриъ 12-пи нумрайин мектебдиъ урхури имиди, думу Аьли Аьлиевдин ччвурнахъ хъайи спортдин мектебдиъ юкьяр дисбаан аьгъювалар гъадагъури, тренировкйириз гъягъюри, шагьрин спортдин клубарин арайиъ гъягъру талитариъра иштирак шули гъахьну.
Мектебдин кьяляхъ Уьмар Москва шагьрин ихтияраринна предпринимательствойин институтдик урхуз кучIвру. Гьадму йисан думу Московский областдин Лунево поселокдиъ ерлешмиш дубхьнайи 7576 военный частназ, РФ-дин Яракьлу кьувватарин жергйиризра гъахуру. Военный гъуллугъ дугъаз бицIивахтнаанмина кьабулди вуйи. Пишекарвал гъадабгъуз институтдиъ учIвнушра, думу, армияйин кьяляхъ чан кIваъ айи умудар кIулиз адагъуз кьаст ади, военный гъуллугънаъ гъузру. Институт дугъу заочно ккудубкIну. Шубуд йисаз гъибикIу контрактдин вахт ккудубкIган, Уьмари 2017-пи йисан контракт хьуд йисазсана давам апIуру. 2019-пи йисан думу военный гъуллугъ давам апIуб метлеб ади, Чечен республикайин Урус-Мартандиъ айи 6779-пи военный частназ гьаъру. Гьадушваъ гъуллугъ гъабхурайи вахтна Уьмар Ингушетияйиъ гъахьи гьяракатариъ иштирак гъахьнийи.
2022-пи йисан февраль вазли дугъу гъуллугъ гъабхурайи военный часть Крым Республикайиз командировкайиз гьапIру. 2022-пи йисан 24-пи феврали дурар Украинайин Херсонский областдиъ учIвру.
Крымдиз гъафи вахтна, командованиейи частнан эскрариз Одесса шагьрин багахь аьтрафариин гюзчивал ва ахтармишар гъахру постар дивуб табшурмиш гъапIнийи. Николаев шагьрин багахьна гъурукьган, дурарин частназ нацистари гьюжум апIуру. Командованиейи эскрар Архангельское гъулазди гьауз йикьрар апIуру. Гьадушваъ ади эскрарин 4 сутка гъабхьнийи. Нацистари, ихь эскрар ккеънайи йишвар аьгъю духьну, дурариин зенитдин яракьдиан цIа уьлюбхюру. Ихь эскрар Великая Александровка кIуру гъулазди гъягъюру.
«Украинайин аьтрафариин улучIву сабпи йигълан хъюгъну, учу дявдин гьяракатаригъ гъяхънийчу. Узухъди хайлин дагъустанлуйир, гьадму гьисабнаан табасаран баярра хъайзухъ. Нацистари дидиснайи швнуб-саб гъул азад гъапIунча. ИкибаштIан, Украинайин гъулариъ учу варидари сабси кьабул апIудайи. Бязидарин лигбиинди дурар учу мушваз гъюб’ин рази даруб аьгъю шуйи. Гъулар, поселокар нацистарихьан мацц апIури, Николаевское шагьрин багахьна гъафунча. Душваъ учуз ккеъну гъахьну. Думу шагьриъ учIвуз гъабхьундайчухьан. Узухъди хъайи баярикан 31 кас гъийихнийи, 127-риз гъагъи зийнар гъахьнийи. Учу варитIан улихь хьайи гьюжум гъабхру дестейиъ айча. Учу зийнар гъахьи эскрар чюлиан цIиккан ккадагъури гъахьунча. Гьадмуган узу ва думу баяр адагъу жара эскрар медалариз улупну. Амма гьаз-вуш думу медалар учухьна гъурукьундайи.
Дявдиъ фукьан вушра читинвалар алахьуру. Гьадму гьисабнаан убхъру марцци штун, мани хурагнан, алабхьру палатдин ва гь. ж. Сифте йигъари учуз му циркларианра аьхю игьтияжвал ади гъабхьунчуз. Саб ражари рягьимлувалин кюмек ву кIури, учухьна йимишарин пакетариъ айи штар ва маскировочный сеткйир хътаънийи. Шлихьан вуш аьгъю апIуз мумкинвал адайи, фицики учу Украинайин аьтрафариина гъафи йигъан варидарихьан телефонар гъидиснийи. Саб-кьюб вазлилан, дяви ярхи шлуб мялум гъабхьиган, варидарихьна телефонар кьяляхъ тувнийи.
Нацистарин бацаригъян азад гъапIу гъулариъра жиниди учуз къаршуди удучIврудар алахьуйи. Мисалназ, саб ражари бицIириз гъагъдиъ айи дишагьлийи ич частнан координатар нацистарихьна туврайи вахтна думу гъидиснийча. Силисарин ляхнар гъахуз думу ФСБ-йин вакиларихьна тувнийча. Гьацдар дюшюшар саки вари гъулариъ алахьуйи», – ктибтура Уьмари ич сюгьбатнаъ.
2022-пи йисан август вазли Уьмар отпускдиз хулаз гъюру. Гьадму йисан декабрь вазли чпин командованиейи думу Удмуртский республикайин Ижевск шагьриз «Мялуматарин технологйир ва хатIасузвал» пишекарвалиан дережа за апIуз гьаъру.
2023-пи йисан майдин вазлихъанмина думу мялуматарин технологйирин ва мялуматар уьрхбан гъуллугънаъ лихура.
Гъубшу йисан октябрин вазли Уьмар Къурбанов нубатнан ражари хусуси метлеб айи дявдин операция гъябгъюрайи Херсонский областдин ЦIийи Аскания гъулаз командировкайиз гьаъру. 2025-пи йисан февралин вазлин эвелариъ думу чан гъуллугъ гъабхурайи частназ Урус-Мартандиз хътакуру. Прапорщик Уьмар Къурбановди чаз мумкинвал ккабхъубси чан хизанариин ва абйир-бабариин улукьуз Дербент шагьриз гъюри шулу. Уьмариз ва дугъан уьмрин юлдаш Заирайиз кьюр велед а – Адам ва Йишвура. Военный гъуллугънаъ лихури, Уьмар Къурбановдин 11 йис шула. Гъит думу багарихьди гъалибвал гъадабгъну, сагъ-саламатди чан хизанарихьна хъуркьри.
Уьмарин эмдин бай Аьлира хусуси метлеб айи дявдин операцияйин иштиракчи ву. Гьяйифки, макьала гьязур апIру вахтна Аьли Къурбанов дявдин гъати женгариъ иштирак шулайивализ лигну, учхьан, аьлакьайиз удучIвну, дугъахъди сюгьбат гъабхуз гъабхьундарчухьан. Хъа Уьмари ич сюгьбатнаъ Аьлдикан дамагъ кади ктибту далиларихъди учвура таниш апIурча.
Аьли Къурбанов 1998-пи йисан Дербент шагьриъ бабкан гъахьну. Каспийск шагьриъ 8-пи нумрайин лицейиъ 9-пи класс ккудубкIбан кьяляхъ, гьадму шагьриъ механический техникумдик урхуз кучIвну. Техникум ккудубкIур, думу 2019-пи йисан ватандин улихь буржи тамам апIуз гъушну. Чан аьхюну гъардшари – эмдин ва эмейин баяр Бахтиярина Уьмариси дугъура бицIивахтнахъанмина военный гъуллугъназ гъягъюз фикрар апIури гъахьнийи. Ва, армияйиан гъафибси, 2020-пи йисан, контрактдиинди Калининград шагьриъ ерлешмиш дубхьнайи 11-пи армейский корпусдин дахилнаъ айи, жаради вуйи мотострелковый 7-пи полкнаъ военный гъуллугънаъ учIвну.
Дурарин полк 2022-пи йисан 18-пи мартди Украинайин аьтрафариин хусуси метлеб айи дявдин операция гъябгъюрайи Харьковский областдиз гьапIнийи. Душваъ 2022-пи йисан апрель вазли Изюмский райондин Балаклея шагьрин аьтрафариин гъягъюрайи женгариъ Аьлдиз гъагъи зиян гъабхьнийи. Дурар айи блиндаждиз танкдиан гъивнийи. Юкьуб вазлин арайиъ думу, зийнар сагъ апIури, Санкт-Петербург шагьрин Н.И. Пироговдин ччвурнахъ хъайи медицинайин заан технологйирин кликайиъ ади гъахьну.
2023-пи йисан 21-пи мартди Аьли Къурбанов чпин полкнан дахилнаъди хусуси метлеб айи дявдин операцияйиз нубатнан командировкайиз ДНР-из гьаъру. 21-пи августди Аьли чан позицияйиз удучIвурайи вахтна минометный гюлйирикк ккахъру.
Госпиталин кьяляхъ, Калиниград шагьрин 22-пи жаради вуйи зенитдинна ракетйирин полкнан дахилнаъди думу хусуси метлеб айи дявдин операция гъябгъюрайи йишваз шубубпи ражари гъушну. Гьамусяаьт Аьли Ватандин маракьар игитриси уьрхюри, дявдин женгариъ иштирак шула. Думу РФ-дин гьюкуматдин ва РФ-дин оборонайин министерствойин терефнаан Суворовдин ордендиинди, «Хусуси метлеб айи дявдин операцияйин иштиракчи» кIуру ва жара медалариинди лишанлу дапIна.
