Мейлан Нежефов
Яшлу касарин уьмрихьна вуйи лигбар ккадапIу уьмрин тажрубайиан, чпиин улукьу гьядисйириан гъюрайидар ва гьаддиинди кьиматлудар ву. Жигьилвали инсан улдугуз гъитуб мумкин ву, гьаддиз вахт-вахтарик яшлу-йирихьна илтIикIну ккунду, дурарин гафарикан мянфяаьт ктабгъбан бадали. Улихьна йигъари узу агьли касарихъди гъийин ва улихьдин яшайишдикан, деврин инсанарин хасиятарикан, ихь уьмриъ учIврайи дигиш’валарикан гафар-чIалар гъапIунза. Йиз фикриан, газат урхурайидаризра дурарикан хайир шул.
Наби Мирзакеримов, Мажвгул гъулан агьали, 82 йис: «Ич вахтна инсандихьна вуйи гьюрмат ва эл-аьдат жараб вуйи. Дугъриданра, инсанар дигиш гъахьну. Йиз яшнан адмийири, вахтра дигиш гъабхьну, кIури шулу. Хъа узу дурариз, вахт дигиш гъапIдарра инсанар ву, кIури шулза.
Ав, яшлу кас хулан девлет ву. Гьаци яшлу кас айи хизандиъ, дугъан бирмиш-буйругъниинди инсандихьна вуйи хатир-гьюрмат имбу хизанарра ихь арайиъ гъи дихъуру. Хъа гьяйифки, цIийина удучIву ибартIан, кьялхъян удучIву кIарчар аьхю гъахьну гъапиганси, яшлу касдин гафариз фикир ва кьимат тутрувру жигьиларра цIибтIан адар. Думу, бицIирихъди теври, фикирсуз духьнайирси гьисаб апIури шулу.
Йиз уьмрин аьхюну пай гъвандин уставализ сарф гъапIунза. Сад йигъан, гьаци чIанади, анжагъ инсанвалиинди ва марцци гьюрматниинди йиз хилар илиливу хуларин цалар гъулаъ гьич адаршул. Я гьибтIрайиб, я кIваин апIурайиб дариз. Сюгьбатназ гъюрайи хиялар ву, сарун. Ургуб ургубан бабан ццавтIан гьялал ибшри чпиз. Думуган вари гьаци вуйи. Хъа гъи, саб сяаьтна кюмекназ гъач гъапиш, кепек-шигьи фукьан тувраш, ахтармиш апIидивуз. Сарун ярхиди дулухишра, варибдин мяна гьамдиъ адаринхъа?!»
Ханзада Абаева, Гъвандикк гъулан агьали, 85 йис: «Шюкюр Аллагьдиз гъи жил’ин аликьан нази-ниъматдиз. Ич вахтари, валлагь, адайи, жан бай. ИпIру уьлихъди, алабхьру палатдихъди лихру вахтар шуйи. Думуган хизандиъ саб цIар баяр-шубар ашра, гьюкуматдин терефнаан гъийин заманайинсиб лигуб адайи. Гъит хъана бул ва аванд ибшри чав. Халис абайинна бабан мурад-метлеб чаз дярякъю ужувлар-бахтар веледариз рякъюб ву. Бахилвал адариз.
Ич вахтна жвуван хилариинди дарапIуб бихъурдайи. Гьаци вушра, халкьдин арайиъ сабвал ва шадвал айи. Шадвал чиб-чпихъди пай апIуз аьгъяйи. Гьаци багьади гьякь-гьюрматра вуйи. Иган убгуз, шилар илдитIуз, халачайиз кьюб раж йивуз, Расиз беълийир уч апIуз, ккадабгъру хяраз сар-сарихьна кюмекназ гъягъруган, сумчриз гъягъю-райидарси, хуш-зарафатниинди ва аьшкьниинди гъягъюйи. Гьяйифки, гъийин заманайиъ, вари ашра, ул абцIрадар. Вахтра кIуруш сикинсуз ву. Гъи саб бязи гьяясузариз адми йивну гъядауб гатди кьюл ва жакьв бисбакансира дар. Дурариз вахтра, девирра чпиз ухшар апIуз ва, бацар иливури, гьюкум хабаъ тапIуз ккунди а. Думуган гьацдар чакъларин гьякь-диван апIбан шилнаъ гьюкмин къанунра, улихь-кIулихь хьайидарра ва халкьра саб вуйи. Хъа гъи гьаруриз чан ушвниан улхурайиб дюзди ва гьякьди рябкъюра».
Балугълан Аьлиметов, Заза гъулан агьали, 89 йис: «Йиз фикриан ва узуз рябкъюрайивалиан халкьдиз ипIруб ва алабхьруб гизаф гъабхьну. Кьюрд дярябкъюриз хьадан гъадри шулдар, гъапиганси, гаш’вал ва гучI’вал ктарди гъабхьиш, инсан зат дерккуз ва юла гъахуз шулдар. Хъа улихьган гьадму адру-дарували инсанари сартIан сар артухъди дисурдайи, ва дурарин арайиъ сир-мясляаьтра гизаф айи. Мирасдин, гъулажвуван сумчрик гъафи хяларин шубуд йигъандин арайиъ гъуллугънаъ шуйи ва сумчир жвуванубси алдапIуйи. Гьаци саламра. Пеъ гъубккиш, гъуншдиз ктарди дюднигъян гъябгъюрдайи. Хъа гьамус, кIулди саб мал саб хизандиз гьубкIрадар. А пну баладайигьа, закурин йигъанра гьамци гьубкIну ва фургьанди бихъури гъубзнийиш.
Йиз веледариз, хутлариз ва гудлариз апIурайи васият вуйиз: «Фукьан ризкь, девлет ва аьхю гъуллугъ учвуз кьисмат гъабхьишра, инсанвал мудубганай». Учвузра му гафар дарсар ишри, дустар. Ризкьна аьжал Аллагьдин хилиъ а. Фуж фици, филан ва наан йикIуруш, саризра мялум дархьуз. Гъуллугъ абайин кавал дар, гъи аш, закур адар. Гьаддиз кIан’ин ва кIваин гъубзруб, закур жвув Аллагьдин рягьматдикк ккаъруганси гъапIу ужувлан гафна, хайирлу ляхин ву. Уж’вал апIуз гьялак йихьай, инсанар».
