Инсанарин сагъламвалин гъайгъушнаъ гъахьир

Мейлан Нежефов
Гьаму улихьнаси Хив райондин ЦРБ-йин коллективди 60 йисантIан артухъ вахтна багъри райондин агьалйирин сагъламвалин гъайгъушнаъ гъахьи ортопед-травматолог, Дагъустан Республикайин лайикьлу духтир Бейбала Мирзабалаев лайикьлу рягьятвализ гьаъну.

 

Бейбала Мирзабалаев 1930-пи йисан Хив райондин Гъвандикк гъулаъ бабкан гъахьну. Мектеб арснан медализ ккудубкIу жигьил бали урхуб Киев шагьрин дявдинна сагъламвалин училищейиъ давам гъапIну. Му урхбан тешкилатра заан аьгъювалариз ккудубкIу Бейбала Мирзабалаевди Кафари Кавказдин аьтрафариъ чан кеспнан вазифйир тамам апIуз хъюгъру. Бажаранлу пишекриз дявдин госпиталин начальникдин вазифйир кIули гъахуб теклиф апIуру, амма майор Бейбала Мирзабалаевич дявдин гъуллугънаан удучIвуру ва багъри Дагъустандиз хъадакну гъюру.
Аьгъюваларихьна маракьлувал айи ихь зигьимлу ватанагьлийи Дагъустан республикайин медицинайин институтдин сифте фармацевтикайин, хъасин лечебный факультетар ужудар аьгъювалариинди ккудукIну. Мугъаз му институтдиъра лихуб теклиф апIуру, амма Бейбала Мирзабалаев рази гъахьундар ва багъри райондиъ духтирвалин пише давам апIуз хъюгъру.

Чан уьмрин юлдаш Зулгьи-жатдихъди дугъу сатIиди 5 веледдиз тербия тувну. Дурарикан гьарсари заан образованиейин тешкилатар ужудар аьгъювалариинди ккудукIну.
Аьхюну риш Эльмира, республикайин политехнический институт ккудубкIну, Дагъустандин инсанарин ихтиярар уьрхру пишекарди лихура.
Кьюрпи риш Иринайира му институтдин технологический факультет ккудубкIну, гьамус технологди лихура. Шубурпи риш, Земфира, харижи чIаларин дарсар кивру мялим ву. Маринайи чан адашдин кесп ктабгъну, думу духтир ву. ВартIан бицIину риш, Гюльханум, республикайин гъулан мяишатдин институт ккудубкIну, аьлим-агроном ву.

Зегьметнахъ юкIв хъайи Бейбала ва Зулгьижат Мирзабалаевари, чпин веледар тербияламиш апIури, дурар ужуб рякъюъ аъну. Дурари чпин шубариз, язнйириз, худлар-гудлариз уьмрин дарсар туври, гьамци кIури гъахьну ва гъира гьаци намуслуди давам апIура: «Гьич сабанра саризра чIуруб мапIанай, фикриъдира ккун мапIанай. Ужубси, харжибра наънан гъафнуш, гьадина кьяляхъ хъадабкну гъюруб гьар вахтна кIваинди гъибтай. Эгер ичв уьмриъ читинвалар, гьял дапIну ккуни месэл-йир алахьиш, жара инсанарик тахсрар кирчуз гьялак махьанай. Думу читинваларин себеб аьгъю дапIну, ичв улихь хьайи месэлйир гьял апIуз чалишмиш йихьай!»

Дупну ккундуки, му албагу хизандиъ язнйир чпин гъахи баярси дидисна. «Учуз 5 ришна, 5 бай ачуз», – кIури шулу Бейбала Мирзабалаевди. Язнйирира му гьюрматлу касарин, чпин гъахи абйир-бабаринси, гьюрмат уьбхюра.
Багахьлуйирин арайиъра зегьметнан ветерандиз аьхю гьюрмат а. Бейбала халу хътарди дурари я бализ швушв ча пуб, я риш швуваз тувуб адар. Гьаци фуну серенжемра. Думу адру мярака тухум-тарайиз далдабу алдру сумчирси гьебгъру. Гьарсаб серенжем дугъу чан иштираквалиинди хъана мешребназ хуру. Мициб хатур-гьюрмат чахьна гъазанмиш апIуз гьарсариан удукьдар.

70 йисандин духтирвалин тажруба айи гьюрматлу кас, 61 йис райондин агьалйирин сагъламвал бадали чаз айи кьувват ва зигьим гьяйиф дарапIди зегьмет гъизигу Бейбала Мирзабалаевичди цци августдин вазли 95 йисандин юбилей къайд гъапIну.
Му «халкьдин духтрин» уьмрин юлдшин зегьметнан хъуркьувалариканра Хив райондиъ аьгъдрур адар, гъапишра, кучIал даршул. Гъвандикк гъул’ан вуйи Зулгьижат Давудовнайин зегьметнан рякъ бегьерлуб гъабхьну. 7-пи класс ккудубкIу риш колхоздиъ лихуз хъюгъру, ва цIиб вахтналан дугъаз колхоздин бригадирин вазифйир тамам апIуб теклиф апIуру. Дишагьлийирикан арайиз дуфнайи мугъан бригадайи цIиб вахтналан хъуркьувалар улупуз хъюгъру, ва райондин руководствойи Зулгьижат шубуд йисандин курсариз гьаъру. Агрономдин дипломра хьади гъафи жигьил пишекар колхоздин председателди ктагъуру. ЦIиб вахтналан дугъу регьбервал туврайи Ждановдин ччвурнахъ хъайи колхоздиъ шулайи ужудар натижйирикан вари республикайиз аьгъю шулу, ва гъуландарин яшайишдиъра ужудар дигиш’валар хьуз хъюгъру.

Райондин агьалйири, сигьринган даттлин уьъйирихъди Бейбала халу ляхниъ шулу кIури, зарафатар апIуру, хъа дугъан ляхнихьна вуйи жавабдарваликан гьарган разиди улхури шулу. Дугъриданра, Бейбала халу маважибдиз гъилигу кас дар, я дугъан ляхнин вахтра сяаьт миржибди ккебгъри йирхьубди ккудубкIурайиб дар. Думу хулаъ хялижвдиситIан рякъюрайир дар. Ляхнихьна вуйи рафтар дугъан гьарган сабпи йишв’ин алидар ву.
Гьаци вуйиб гьюкуматдин терефнаан тувнайи гьюрматнан ччвурари, чухсагъул мялум апIбан кагъзари ва, серенжемариъ дугъан ччвур гъапи вахтна, ликри гъудужвну халкьди йивурайи гурлу гарччларира субут апIура.

Гьамциб аьхю яшнан эйси хьайизкьан райондин агьалйирин гъайгъушнаъ ади гъахьи духтир Бейбала Мирзабалаевичдиз, дугъан шубарин хизанариз ужуб сагъвал, ярхи уьмрар, хъуркьувалар ккун апIурхьа.