Наврузбег Керимов
Аьзиз дада, багахьлуйир, гъуландар!
Йиз дерд кади, дар мапIанай ичв юкIвар!
ГъакIундарзу! ТIирхураза ичв кIул’ин.
Илдандин люкь духьначукан му зав’ин.
Узу гьялал гъапIунза йиз жигьил жан.
Писвалихьан уьбхюз кIури ихь Ватан.
Узу фида гъапIунза йиз гележег,
Душмнарихъди дубхну инсаф адру женг.
Кьягьялихъди дийигъназа саб цIарнаъ,
Учу сабан имича думу женгнаъ.
Йихурдачу! ТIирхурача ичв кIул’ин,
Аьзиз дада, юкIв ив мухриъ илдандин!
Сувайнат Кюребегова
Гьамусяаьт Табасаран райондиан Украинайиъ гъябгъюрайи хусуси метлеб айи дявдин операцияйиъ 3800-тIан зиина жигьил баяр иштирак шула. Бязи хизанариан думу дявдин женгариъ кьюр, шубур ва артухъ баяр а. Дявдиз гъушур я чIивиди гъузди, я йикIиди. Хъа саб хизандиан кьюр жигьил бай дийихну, дурар фаракьат апIуб аьхю зиллет ву. Машгьур табасаран шаир Сувайнат Кюребеговайи чан шиъриъ гъапиганси, мициб хажалат аьгь апIбан бадали, абйир-бабари мухриъ илдандин юкIвар ивну ккун.
Кьисматну ГьепIил гъулан агьали, гъулан кьялан мектебдиъ швнуб-саб жигьил наслиз дарс киву ва тербия туву мялим Аьбдурягьман Аьбдуллаевдихьди мухриъ гьациб юкIв ивуз гъитну. Дугъу кьюр хтул жилик фаракьат гъапIну. Аба ва баб багахь хьадарди, аьхю абайи ва бабу тербияламиш гъапIу кьюрид чвйири, Тимури ва Закири, Украинайин жилариин чпин жанар фида гъапIну.
Аьбдурягьман Мегьметович Аьбдуллаев 1936-пи йисан ГьепIил гъулаъ бабкан гъахьну. Табасаран райондиъ му кас аьхю гьюрмат айи, хайлин йисари ужудар гъуллугъариъ гъилиху кас ву. Думу райондин «Колхоздин уьмур» газатдиъ, хъасин, партийный мектеб ккIудубкIну, сад-кьюд йисан партияйин райкомдин сарпи секретарди гъилихну. Дидин кьяляхъ думу, Дагъустандин гьюкуматдин институтра ккудубкIну, ГьепIил гъулан мектебдиъ химияйин ва биологияйин дарсар кивру мялдимди 40 йисан гъилихну. Гьамусяаьт Аьбдурягьман Аьбдуллаев пенсияйиъ а. Уьмрин юлдаш Саяд Аьлиевнайихъди дугъу 5 велед – сар риш ва юкьур бай, аьхю ва тербияламиш гъапIну. Веледарикан сарнур, Бахтияр, ухди кечмиш шулу, ва дугъан хьурид бицIидар аьхю абайи ва бабу аьхю апIуру. Бай кечмиш духьну, дугъан йитим веледар аьхю дапIну, дерд-хажалат кIваъ ашра, Аьбдурягьман абайиз ва Саяд бабаз худларин дерд лап гъагъиб гъабхьну. Ихь халкьдин саб гьамциб агъал а: ибариз гъеебхьишра, улариз дярябкъри. Дугъриданра, му касарин дерд лап хажалатнануб гъабхьну.
2024-пи йисан 15-пи октябриъ Тимурин гъардаш Закирра дявдиъ гъакIну, кIури гъеебхьиган, дурарин аьхю аба Аьбдурягьман мялимдихъди гюрюшмиш хьуз фикир гъабхьнийиз. Думу аьгъю касари узуз, гьялак махьан, дугъхьан увуз гьямусяаьтна фукIара пуз хьибдар, гъапнийи. Саб кьадар вахтналан Тимурин ва Закирин адашдин чве Назимдихъди аьлакьайиз удучIвунза.
– ГьартIан гьаригъ гъяйи йимиш ицциб шулу, кIуруганси, адашди ва дадайи гьадмукьан ужуди ич чвуччвун веледар аьхю гъапIнуки! Худул ширин вухьиди, адашдин ва дадайин фикир, улар гьаммишан гьаму хьубби бицIидариин шулийи. Дурариз му бицIидар аьхю дапIнура мициб гъагъ гъабхьундайи. Тимурин ва Закирин дерд лап кьадарсуз вуйиб гъабхьну. «Абйир-бабари веледар ваъ, хъа веледари абйир-бабар фаракьат дапIну ккунду», – кIури шулу ихь аьхюдари. Гьяйифки, аьхиримжи вахтари думу айтуйиъ дупнайи гафарин кьюбпи пай сабпибдиз илтIибкIна, яни гъийин гъярмагъяришдин девриъ абйир-бабари веледар ва худларра фаракьат апIру дюшюшар гизаф духьна. Хъа йиз адашди ва дадайи цIийина чан бай, хъа кьяляхъди дугъан баяр кивну. Аьхиримжи вахтна, адаш баярин хъуркьувалариин гизаф рази вуйи. Думу шубрид баярра адашди, Тимур ва Закир ва мурарин аьхюну гъардаш Рамис, ватанпервервал, жилирвал кади тербияламиш гъапIдар вуйи. Хъа адашдиз сабур туври, дугъаз яв гъизигу зегьметнан натижа худлари субут гъапIну, гъапунза. Тимур ва Закир кьюр худул Кьягьялвалин орденарихъди «Дирбаш’вализ лигну» медаларихъди лишанлу гъапIну. Аьхюну худул Рамис Каспий шагьриъ ОМОН-диъ ляхниъ учIвра. Яв кIул исина апIру ляхин дурари гъапIундар кIури, адашдиз ва дадайиз гъардшари, аьгъю-аьгъдрубдикан кIури, сабрар туври шулча. Дюзди гъапиш, адашдин яшарра аьхюдар ву, амма думу гьаму кьюрид худларин хабар кубкIайиз ижмиди имийи. Хъа гьамус лап гъариб гъахьну. Адаш, гьацира гизаф иман айи, дин-тIяаьт хъапIрайи кас вуйич. Аьхиримжи йисари дугъу гъулан имамдин вазифйирра тамам апIури гъахьнийи. Гьамус, яш вуди сарун думу ляхин гъабхуз даршлуган, имамвал гъибтну. Гьамус дурар узухьна Каспийскдиз гъахбанди вуза, – ктибтнийи Назим Аьбдуллаевди.
Аьбдуллаев Тимур Бахтиярович 1996-пи йисан Табасаран райондин ГьепIил гъулаъ бабкан гъахьну. УрчIвубпи класс ккудубкIу Тимур, Каспийск шагьриъ ерлемиш дубхьнайи С. Орджоникидзейин ччвурнахъ хъайи Дагъустандин механический колледждиъ урхуз учIвру. Колледж ккудубкIбалан кьяляхъ Тимур армияйиз гъягъюру. Эскервалин буржи тамам дапIну, дугъу чав гъуллугъ апIурайи Смоленский областдиъ Ельня шагъриъ ерлемиш дубхьнайи частнаъ контрак тйибтIуру. «Тимурин гьаммишан военный гъуллугъчи хьуз ният айи», – гъапнийи дугъан ими Назимди.
Украинайиъ хусуси метлеб айи дявдин операция ккебгъхъанмина сифте кIулиан дина душнайи Тимур, 2022-пи йисан 20-пи мартдиъ Харьковский областдиъ Изюминка шагьур азад апIурайи вахтнаъ, гъагъи зийнар духьну, кечмиш гъахьну.
Закир Аьбдуллаев 2000-пи йисан ГьепIил гъулаъ бабкан гъахьну. 9-пи класс ккудубкIну, дугъура Тимур гъурху колледждиъ урхуз учIвру ва дугъан рякъ давам апIуру.
«Ватан бадали, йиз гъардшин рюгьяр бадали, узу душмнарилан хъял алдабгъурза» дупну, Закири 2024-пи йисан 5-пи июлиъ чан хушниинди Новочеркасск шагьриъ военный контракт йибтIуру ва 8-пи июлиъ Украинайиз дявдин женгариъ иштирак хьуз гъягъюру. Донецкий областдиъ Марьинский райондин Георгиевка гъулаъ думура, лап гъагъи зийнар духьну, кечмиш шулу.
ГьепIил гъулан М.Т. Рахметовдин ччвурнахъ хъайи кьялан мектебдин директор Низами Гьяжиевдира, Тимур ва Закир кIваин духну, гьамци гъапну: «Аьбдуллаеварин хизан узуз лап багахьди таниш вуйиз, гьаз гъапиш му кьюрид кьягьяларин аьхю аба Аьбдурягьман мялим йиз мялим вуди гъахьну. Дугъу дарс киву гьарсар бай-риш ихь Урусатдин жюрбежюр пIипIариъ важиблу ляхнариъ ва аьхю гъуллугъариъ лихура, саб пай СВО-йиъра иштирак шула. Хъа дугъу аьхю дапIну, тербия туву кьюрид худлари, ухьуз рябкъюрайиганси, Ватан бадали, ДНР ва ЛНР халкьдин республикйир Киевдин зулмиккан азад апIбаъ чпиин али буржи тамам апIури, чпин жанар фида гъапIну. Тимур ва Закир мюгькам беден хъайи, фунуб табшуругъ тувишра, думу кIулиз адабгъуз гьязур вуйи. Йиз фикриан, дурар кьюридра дявдин кIакIнаъра ади гъахьну.
