Гюльнара Мягьямедова
Мектебариъ ужуди урхурайи бицIидариз мектебдин программатIан артухъ аьгъювалар гъадагъуз ккун шулу. Аьлава аьгъюваларихьна гьевес айи дицисдар бицIидарин гъайгъушнаъ ади, гьар йисан гьюкуматди, образованиейин министерствойи конкурсар, олимпиадйир гъахура. Думу конкурсарин иштиракчйири чпин аьгъювалар ачухъ апIуру, илимдин проектар дикIуру, хъа лапра заан хъуркьувалар улупу бицIидариз уьлкейин ужударсдар вузари чпин раккнар ачмиш апIуру. Гьацдар конкурсарикан саб уьлкейин мектебариъ урхурайидарин арайиъ гъабхру «Гележегдиз алдабгъурайи гам» («Шаг в будущее») олимпиада ву.
Думу олимпиада 1991-пи йисан Москвайин Н.Э.Баумандин ччвурнахъ хъайи гьюкуматдин технический университетди тешкил гъапIнийи. Олимпиадайин метлеб – бажаранлу, техникайин читин месэлйир гьял апIуз, илимдинна ахтармишарин ляхниин машгъул хьуз шлу бицIидариз кюмек тувуб ву. Сабпи олимпиада 1993-пи йисан кIули гъубшнийи. Дидиъ 72 кастIан иштирак гъахьундайи, хъа гьамус му олимпиадайин иштиракчйирин уьмуми кьадар 250 агъзурилан зиина удубчIвна. Гьар йисан дурарин арайиъ Дагъустандиан вуйи баяр-шубарра иштирак шула.
Уьлкейин дережайиъди вуйи олимпиадайиз гъягъя-йиз, сифте республикайин айитI «Гележегдиз алдабгъурайи гам» конкурсдиъ иштирак шулу. Республикайиъ гъалиб гъашидар Москвайиз гьаъру.
Гьаму улихьнаси (2023-пи йисан) Мягьячгъалайиъ образованиейин «Сириус» центриъ республикайин дережайиъди кIули гъубшу «Гележегдиз алдабгъурайи гам» олимпиадайин Республикайин жигьил исследователарин илимдин 29-пи конференция гъабхьнийи. Душваъ вариурусатдин илимдинна технологияйин «Большие вызовы» проектарин «Агропромышленные и биотехнологии» номинацияйиъ Мягьячгъалайин 22-пи лицейин 10-пи классдиъ урхурайи табасаран риш Карина Аьлибеговайи сабпи йишв гъадабгънийи.
Карина Аьлибегова, биологияйин дарсари заан хъуркьувалар улупури, мектебдиъ урхура. Дугъу учв 9-пи классдиъ урхури имидитIан биологияйиан, экологияйиан илимдин материалар гьязур апIури, олимпиадйириъ иштирак шули, зегьмет зигури гъахьну. Чан мялим, биологияйин илмарин кандидат Патимат Бекшоковайихъди конкурсдиз гьязур шули, Карина Аьлибеговайи рякъярин гъирагъдихъ аьхю шлу таб-укIан (цIиврихин) цIабари фици гъагъи металлар чпихьна дисуруш, гьаддикан илимдинна ахтармишарин материал гьязур гъапIнийи. Республикайин жюрийиз ихь шуру гьязур дапIнайи ляхин гизаф кьабул гъабхьнийи, ва дугъаз сабпи йишв тувнийи.
Карина Аьлибегова, гьадму ляхин хьади, республикайин терефнаан Москвайиъ кIули гъябгъру олимпиадайизра гьаънийи. Республикайин пайнаъси дарди, Москвайиъ кIули гъябгъру конкурсдиъ вари ихь уьлкейиан мектебариъ урхурайи ужударсдар баяр-шубар иштирак шулу.
«Ухьуз мялум вуйиси, таб-укI (цIиврих) дарман кайи, рякъярихъ аьхю шлу укI ву. Думу укI ихь ата-бабйирихъан мина инсандин сагъвал за апIбаз ишлетмиш апIурайиб ву. Хъа аьхиримжи йисари, аьхю шагьрарин багарихь табиаьтдин марццивал цIиб дубхьна. Гьаддиз наан вушра дарман кайи укIар уч апIуб дюз дар. Каринайи гъуху ахтармишар дарман кайи цIиврих укIан цIабар гъагъи металлари чиркин апIувализ бахш дапIнайи. Ахтармишар биология илимдин цирклиан гъухдар вуйи. Хъа Москвайиъ думу тема экологияйин цирклианси гьисаб гъапIнийи. Жюрийи Карина Аьлибеговайин ахтармишариз заан кьимат тувнушра, гьяйифки, ляхин бегьем аьхиризкьан тартиб дапIну адруси гьисаб гъапIну ва дугъкан, гъюру йисан ахтармишар аьхиризкьан духну, гьаму материал хьади хъана гъюб ккун гъапIнийи. Москвайиъ конкурсдиъ иштирак хьувалра хъуркьувал ву. Гьелбетда, шуру чан зегьметниин хъана артухъ ляхин апIуз гаф тувну», – гъапнийи Каринайин дада Гюльбика Аьлибеговайи ич сюгьбатнаъ.
Карина Аьлибегова Вариурусатдин олимпиадайин региондиъ гъубшу этапдиъ гъалиб хьувалихъди тебрик апIури, дугъаз гележегдиъ чан кIван мурадарихъ хъуркьуб ккун апIурача.
