Гюльнара Мягьямедова,
Мейлан Нежефов
2025-пи йисан 12-14-пи сентябри Дагъустан Республикайиъ Сесер тувбан сабвуйи йигъан дахилнаъди муниципальный сечкйир кIули гъушну. Гъушу сечкйирин натижйирикан мялуматар ккун апIури, учу Дагъустан Республикайин Сечкйирин комиссияйин мялуматаринна аналитикайин отделин начальник Марина Ковалевайихьна илтIикIунча. Дугъу гьамцдар мялуматар тувну.
Мягьячгъала, Буйнагъск, Дагъустандин Огни, Каспийск, Къизлар, Кьибла Сухокумск шагьрариъ муниципальный сечкйирин 6 кампания, имбу 602 кампания республикайин районариъ гъухну.
Муниципалитетарин вакиллувалин органариз вуйи вакиларин 5990 мандат пай дапIну ккундийи: 149 – шагьрарин округариъ, 5841 – шагьрарин ва гъуларин поселенйириъ.
Сесер тувру сабвуйи йигъан Дагъустандин муниципалитетариъ гъулан 21 глава ктагъбан сечкйирра гъахьну: Ахвах райондиъ – сечкйирин 4 кампания, Казбековский райондиъ – 1, Гъяякент райондиъ – 7, Леваши райондиъ – 7, Тарумовский райондиъ – 2.
Сечкйириъ 9179 кандидатди ва сечкйирин 10 объединениейи иштираквал гъапIну.
Дагъустан Республикайин Сеч-кйирин комиссияйин къарарназ асас вуди, сечкйир 12-пи, 13-пи ва 14-пи сентябри кIули гъухнийи.
Сечкйирин 1412 участокдиъ сесер тувбан ляхин кIули гъубшну.
Сесер тувру сабпи йигъан 12-пи сентябри, сиягьариз гъадагънайи сечкичйирин уьмуми кьадарнакан 19,06 процентди, 13-пи сентябри – 49,14 процентди сесер тувну.
Дагъустан Республикайин ругариин ерли самоуправлениейин органариз депутатар ктагъбан сечкйириъ, аьхиримжи улупбариинди, сиягьназ гъадагънайи сечкичйирин уьмуми кьадарнакан 74,51 процентди сесер тувну.
КIули гъушу кампанйирин натижйириинди Дагъустан Республикайиъ муниципальный дережайин депутатар ктагъбаъ Вариурусатдин политикайин «Сабвуйи Урусат» партияйихъан варитIан гизаф сесер тувну – 72,12 процент ва депутатари варитIан гизаф мандатар гъадагъну. «Гьякьлу Урусат–Ватанперверар–Гьякьвал бадали» партияйи – 6,09 процент, КПРФ-ди – 2,22 процент, ЛДПРи – 1,89 процент, «ЦIийи инсанар» партияйи – 1,12 процент, «Партия Роста» партияйи – 1,07 процент, «Урусатдин коммунистар» партияйи ва Урусат цIийи алапIбан партияйи саб проценттIан цIибди сесер гъадагъну.
Чпин кIул’инди кандидатурйир улупдари 14,69 процент мандатар гъадагъну.
Муниципалитетарин образованийирин главйир ктагъбан сечкйириъ «Сабвуйи Урусат» партияйин кандидатари муниципальный образованйирин главйирин 15 мандат гъадагъну, «ЦIийи инсанар» партияйи – 1 мандат. Чпин кIул’инди кандидатура улупдарикан 3 кас муниципалитетарин поселенйирин главйирди ктагъну. Жюрбежюр себебар айивализ дилигну, имбу мандатар гъадагъбан сечкйир жара вахтназ алдагъну.
Марина Ковалевайи къайд гъапIганси, 2025-пи йисан 14-пи сентябри республикайин ругариин сечкйир ватандашарин сесер тувбан ихтиярар уьрхюри, жямяаьтлугъдинна политикайин къайдасузвалар адарди кIули гъушну.
Хив район
12-пи-14-пи сентябри Хив райондиъ муниципальный сечкйир кIули гъушну. Сечкйирин натижйирикан газатдин редакцияйиз мялуматар Хив райондин территориальный сечкйирин комиссияйин председатель Фридман Асваровди тувну. «Хив райондин гъуларин 16 поселениейин ругариин 12-пи, 13-пи, 14-пи сентябри Москвайин вахт гвачIниндин сяаьт миржибдиан хябяхъдин сяаьт миржибдизкьан сесер тувбан ляхин кIули гъубшну. Сечкйирин вари 27 участокдиъ улупнайи къайдайиинди ляхин тешкил дапIнайи. Гъуларин муниципальный образованйириз депутатар ктагъбан сечкйир кIули гъушу 3 йигъан сечкйириъ Хив райондиъ участокариина сесер тувуз 10070 кас гъафнийи. Думу кьадарну вари сечкйирин 74,79 процент тяйин апIура. Гъуларин поселенйирин депутатар хьуз ккунди аьрзйир тувнайи 204 касдикан 200 кас регистрация дапIнайи.
Гъушу сечкйирин натижайиъ гъуларин собранйирин депутатарди 158 кас ктагъну. Дурарикан сечкичйири варитIан гизаф сесер «Сабвуйи Урусат» партияйин вакиларихъан тувну – 81,01%. Чпин кIул’индии кандидатурйир улупдари 15,8%, «Партия Роста» партияйихъан – 1,9% сесер гъадагънийи, «Гьякьлу Урусат–Ватанперверар–Гьякьвал бадали» партияйихъан ва КПРФ-дихъан са-саб сес тувну.
Сечкйир ужуб тешкиллувалиинди кIули гъушну», – гъапнийи Фридман Асваровди.
Табасаран район
2025-пи йисан 14-пи сентябри лавландин сяаьт миржибди Табасаран райондиъ муниципальный образованиейин вакилвалин органариз депутатар ктагъбан сечкйир гъахурайи участокар хъяркьну. Муниципалитетдин глава Мягьямед Къурбановди туву мялуматариинди, райондин гъуларин 21 поселениейиъ сечкйирин 64 участокдиъ заан тешкиллувалиинди сесер тувбан ляхин кIули гъубшнийи.
Райондин кIулиъ айирин гафариинди, сечкичйир аьхю аьшкьниинди сесер тувбан ляхниъ иштирак гъахьну. Сесер тувбан натижйириз дилигну, сечкийин округариъ 231 мандат пай гъапIну.
Яркьу мялуматар ккун апIури, учу Табасаран районди ТИК-дин председатль Исамутдин Исаевдихьна илтIикIнийча, амма учуз жаваб тувуз дугъаз вахт гъибихъундайи.
Дагъустандин Огни
12-пи, 13-пи, 14-пи сентябри Дагъустандин Огни шагьриъра муниципальный сечкйир улупнайи къайдайиинди кIули гъушну. Сечкйириъ шагьрин агьалйирин 73% иштирак гъахьнийи. Дидин гьякьнаан сесер тувбан натижйирин протоколиъ дупна.
Сечкичйири варитIан гизаф сесер – 10835 (63,32%) «Сабвуйи Урусат» партияйин вакиларихъан тувну. Имбу партйири исихъ улупнайи кьадар сесер гъадагъну: ЛДПРи – 1813 сес (10,59%), КПРФ-ди – 1788 сес (10,45%), «Гьякьлу Урусат–Ватанперверар–Гьякьвал бадали» партияйи – 1747 сес (10,21%), «ЦIийи инсанар» партияйи – 929 сес (5,43%).
Натижайиъ, шагьрин депутатарин собраниейиъ юкьуб фракцияйин вакилар хьиди.
