Табасарандиъ тIумтIар уч апIура

Наргиз Гюлечова
Вари Дагъустандиъси, Табасаран райондинра экономика артмиш апIбак асас пай киврайиб гъулан мяишат ву. Гъи райондиъ гъулан мяишатдин цирклиъ ляхин апIурайи касарин кьадар хайлин артухъ дубхьна. Месела вуди гъадабгъиш, Табасаран райондин гъулан мяишатдин карханйириъ ляхин апIуз ужудар пишекрар гьязур апIбан бадали, гьадму карханйири чпин кюмекниинди жигьилар Дагъустандин Огни шагьриъ айи гъулан мяишатдин пишекрар гьязур апIру колледждик урхуз кауз кюмек апIура. ИкибаштIан, думу ляхин, пишекрар гьуркIну адрувалиан, янаки мюгьтаж айивалиан тамам апIуз ккундайиб ву, фицики циркил яркьу шула, хъа тялукь пишекрар адар.

 

Табасаран райондиъ тIумутI гьясил апIру хайлин ужудар, аьхю мяишатарра а. Гьадрарикан саб ТIивак гъулан агьали Аьбдулмалик Къурбановдин КФХ ву.
Улихьнаси Аьбдулмалик Къурбановдин гъулан мяишатдин сурсатар гьясил апIурайи мяишатдиз, дидин ляхнарихъди ва гьял дапIну ккуни месэлйирихъди таниш хьпан бадали, Табасаран райондин кIулиъ айи Мягьямед Къурбанов гъафну.

Къайд апIуб лазим вуки, КФХ-йиъ йимишар уьрхру йишварра а, хъа асас вуди гьясил апIурайи сурсат тIумутI ву. Мяишатдин кIулиъ айи Аьбдулмалик Къурбановди 72 гектариъ тIумтIин багъ ибтна. Гьаддикан 67 гектариъ багъ, литIнариинди шид хъубзри, арбаб апIурайиб ву. Гьацира душваъ 5 гектариъ литIнариинди шид хъубзри, гизаф бегьер хру – жвугърийирин ва хъанара жара гилар айи йимишарин – багъларра кивна. Дидланра савайи, мяишатдиъ 18 гектар хутIларра дурзна.
Табасаран райондин администрацияйин пресс-гъуллугънаан тувнайи мялуматариинди, гьар йисан бегьер уч апIру фаслин вахтна, му мяишатди багарихь хьайи гъулариан 50-тIан артухъ агьалйир ляхнихъди тямин апIура. Гьамусяаьтра тIумутI уч апIури душваъ хайлин касар лихура. Саб гектариан саки 200 центнеркьан бегьер ккадабцIура. Мяишатдиъ кивнайи тIумтIарин сортар – ркацители, каберне-савиньон, мускат, шардоне, дурар вари асас вуди чяхир апIрудар ву, ва Дербент шагьрин ва Дербент райондин чяхирар апIру заводариз масу тувра. Гьацира, тазади ккудутIну миди итIру (столовый) – ливия, Цитронный Магарача, кишмиш ва жара жюрейин сортарра мяишатдиъ кивна.
Гъийин йигъаз вари Табасаран райондин аьтрафариин кивнайи тIумтIин багъларин кьадар 1494 гектар ву. Сач, райондиъ 20 агъзур тонна тIумтIин бегьер уч гъапIну, ццира гьадмукьан уч апIуз планламиш дапIна.