Зубайдат Шябанова
Улихьна йигъари Дербент райондин Жемикент гъулаъ оператив серенжемар гъахурайи полицияйин гъуллугъчйири къанунсузди наркотикар гьязур апIури, дурар масу туврайи 6 касдикан ибарат вуйи десте ашкар гъапIну. Наркоманари масу тувуз 3263 грамм марихуана ва наркотик кайи гинбин 30 кюл гьязур дапIнайи.
Му дюшюш хьайиз улихьна Мягьячгъала шагьрин гъирагъдихъ хъайи поселокдиъ, полицияйин вакилари метилэфедрон наркотик гъибиржнайи багълама жин апIурайи вахтна Хасавюртдиан вуйи жигьил бай гъидисну. Ахтармишариъ мялум гъабхьиганси, думу бали гьадму йигъан 13 йишваъ наркотикдин багъламйир ккивнийи.
Дагъустандин МВД-йин пресс-гъуллугънаан гьаму жюрейин хабрар ерхьруган, узуз гьаммишан багахьлуйирин хизанарин жигьиларикан, аргъаж шулайи насликан фикир апIури шулза. Гъит му зегьерихьна ихь бицIидар затра багахь даришри.
Узуз таниш вуйи саб хизандин бай наркотикариз аькси акцйирин волонтер ву. Узу суалар тувуз хъюгъган, дугъу узуз чан уьмрикан ктибтну.
– Узу наркоман дарза – гьаму гафарилан ккебгънийи чан сюгьбат (гъул ва район ашкар апIурадарча) табасаран жигьил бай Расимди. Дугъан гьелелиг яшар 24 йистIан дар, вари уьмур улихь хьами. Гъи думу волонтер ва наркотикариз аькси пропагандайин акцйирин жанлу иштиракчи ву. Аьхю пай жигьилариси, дугъура наркотик сабпи ражари, дидин тIяаьм дадмиш апIуз, ишлетмиш гъапIуб вуйи.
Думу вахтна Расим ДГУ-йиъ урхурайи. Расимдихъди студентарин общежитиейин саб хулаъ яшамиш шулайи бай жара йишваз гъушган, дугъахъди хулаъ цIийи бай итну. ЦIийи дустру бицIи вахтнан арайиъ саки вари общежитиейиъ айидарихъди дуствал гъабхуз ва жигьилариз чпин хулаз хяларди дих апIуз хъюгъю.
Расимдизра думу мажлисар ва хябяхъдин гюрюшар кьабулди вуйи. Жигьилари убхъури, мукьмарихъ, мяълийирихъ хъпехъури, сюгьбатар гъахури гъахьну. Студентари чпихьди фицдар-вуш наркотикдин сурсат кайи дармнар, порошок, зигру смесар хуз хъюгъю. Саб ражари Аьгьмед кIуру жигьил бали рубар йивуз теклиф диву.
Чаз руб йивуз Расим гьаз думуган рази гъахьнуш, дугъхьан гъира жаваб тувуз шуладар. Наркотикдин руб йивбан кьяляхъ Расимдиз лап хяви гъабхьи. Беденди наркотик кьабул гъапIундарин? Наркотикдин ери ужуб дайин? Наркотикдин доза артухъ гъабхьнийин? Саб гафниинди, фу гъабхьнуш, саризра мялум дар, амма думу амриъ адарди общежитиейин дегьлиздин мурччваъ комендантдиз дихъуру. Хъасин – тяди медицинайин кюмек тувру машин, больница, ахтармишар, абйир-бабариз ДГУ-йиз дих апIуб. Бай университетдиканра ктIурккуру. Расим бегьемди наркотикарин асиллувалиъ ахъуз хъуркьундар, амма дугъан сагъвал лап зяиф гъабхьну. Бали узуз, сифте варидари чаз наркоман кIуруган, чаин хил иливуз ккунди гъабхьиваликанра ктибтнийи.
Расимди фици гележегдиъ яшамиш шулуш, абйир-бабарин ихтибарвал фици гъазанмиш апIуруш, хал-хизан фици ккебгъруш ва жара суалариз жавабар агурайи. Дугъаз фуж риш швушвди гьерхри гъушишра, наркоман ву кIури, абйир-бабари туври гъахьундайи. Бали чан улихь кьатI’и месэлйир дивну.
Гьамус Расим сифте кIул’ан университетдик кучIвну, шубубпи курснаъ урхура. Жигьиларин арайиъ наркотикариз аькси профилактикайин серенжемариъ жанлуди иштирак шули, дугъу студентариз ВИЧ-инфекцияйиканра мялуматар тувра. Чан уьмрикан, сифте мянасузди наркотикар ишлетмиш апIбакан, шаксуз дустарикан дугъаз ктибтуз сарун начди дар. Расимди, чан дюшюшди сар шлиз-вуш пулсузди вуйи наркотикдин сабпи дозайин теклифназ аьксивал улупуз ва уьмрин дюзи рякъ ктабгъуз кюмек тувур кIури, фикир апIура.
Гьаз думуган наркотикдин тIяаьм дадмиш апIуз рази гъахьнуш, гьаз аьксивал улупуз гъабхьундарш – гьаму суалар Расимди чаз кми-кмиди туври шулу. Бали наркотикарикан, хатIалу уьзрарикан айи гъийин мялуматар чаз думуган айиш, учв думу зегьерин багахьнакьан дяргърубдин ижмишнаан кIура. Общежитиейин дугъан сифте дустарикан 4 жигьил наркотикдиан кечмиш гъахьну, кьюр-шубур дустагъдиъ деъна.
Гьаму жюрейин дюшюшар жигьиларин уьмриъ кми-кмиди алахьуру. Амма, гьяйифки, саб ражари наркотик ишлетмиш дапIну, дидкан чпи асиллувалиъ ахърубдикан мялуматар ашра, аьхюнуб пай жигьилар дидихьна хъана хътакура. Натижайиъ дурар сагъ апIузра гъагъиди шулу.
Думу гъагъи уьмрин рякъюъди душну сагъ гъахьи бязи жигьилар гъи Расимдихъди волонтерар духьну, дурари жара жигьилариз кюмек апIура. Дурариз саки варидариз чпин уьмриъ гьадму гъагъи йисар ва наркотикарихъди аьлакьалу дюшюшар чIуру нивкIвси гьархуз ккунду. Гьаддиз, сифте гам алдабгъайиз, фикир апIинай.
