Вари ашра, хулан эйси амдар

Наргиз Гюлечова
Хусуси метлеб айи дявдин операцияйиъ иштирак шулайи ихь ватанагьлийирикан ухьу гьаммишан бикIурахьа. Гьаз гъапиш дурар Ватан бадали чпин жанар гьяйиф дарапIди гъуллугъ тамам апIурайи игитар ву. Нубатнан ражари бикIурайи макьала Ватан бадали Украинайин ругариин чан жан туву ихь ватанагьли, НичIрас гъулан агьали Агъабег Рустамовдикан ву.

 

Му эскер, чав контрактдиинди ляхин апIурайи частнаан хусуси метлеб айи дявдин операцияйиз думу ккебгъу садпи йигъан гъухнийи. ИкибаштIан, гьарсар эскруси, мугъура, Ватан миллетчйирихьан уьбхбан бадали, чан буржи намуслувалиинди тамам апIури гъахьну.
Агъабег Рустамов наан ва фила гъилихнуш, хизандин фицир эйси вуйиш, дугъан уьмрин юлдаш Заира Рустамовайи ктибтну. Ич сюгьбатнаъ дугъу мялум гъапIганси, Агъабег 2008-пи йисхъанмина швнуб-саб ражари жюрбежюр женгарин гъизгин операцийириъ иштирак гъахьир ву.

«Эскервалин ляхниъ учIвну цIиб вахт хьайизра, Абхазияйиъ кIули гъушу гьядисйириъра иштирак хьуз гьаънийи. Гьадмуган дугъан кIваз гьаз-вуш лап яманди тясир гъапIнийи. Думу дявдин гьяракатар ккудукIбан кьяляхъ, хулаъ цIиб читинди айивализ лигну, ляхниан чан хушниинди удучIвнийи. Хъасин, сад йислан Къарачаево-Черкессияйиъ айи эскервалин частнахъди контракт йибтIну, гьадушваъ ляхниъ учIвну. Чав ляхниъ учIвубси, дугъаз учу дина хъади гъягъюз ккун гъабхьнийи, амма квартира дугъаз саб хайлин вахтналантIан тувундайи. Думуган дугъу дишла учу хъади гъушнийи. Квартира тувбан кьяляхъ 9 йискьан гьадушваъ яшамиш шули гъабхьнийич.

Хъа 2022-пи йисан 24-пи феврали дурар Украинайин ругариина хъади гъушнийи. Магьан сарун кьюд йис ву. Дина душну 15 йигъандин арайиъ дугъхьан я сес, я дикI адайи. Узхьан зат хулариъ ктисуз шулдайи. Гьаммишан жвуван жилир, веледарин адаш фикриъ ади, йишвну ахузкьан шулдайзухьан. Хъа саб ражари жарарин нумрайиан зенг гъапIнийи. Телефон за гъапIубси, ишубра дуфну, узу дугъаз гъапнийза: «Уву хъадру йигъ узуз зат дярябкъри». Хъа дугъу кIуруш: «Уву фу кIурайир вува, хпир? Гьаз ишурава?» – кIури узуз цIиб хъажагънийи. Гьяйифки, йиз гафарин гъавриъ думу адайи. Фицики учв Агъабегра абана баб хъадарди, узура баб хъадарди аьхю гъахьидар вуча. Хъа узуз ккундайзуз, ич ведедаризра гьадму йигъар дяркъну. Хъа дугъу узу ккарцури шуйи. «Ин ша Аллагь, вари ухьуз ккунибси хьибди, гьич фикир мапIан. Фици гъушнуш, гьаци кьяляхъ хулаз гъидиза», – гъапнийи. Магьа дугъу чан гаф кIулиз адабгъундар. 2022-пи йисан 3-пи июлиъ Белогорка кIуру гъулаъ 40 йисандин яшнаъ ади, гъагъи зийнар духьну, кешмиш гъахьну. Я сарун гъидира дар, я зенгра апIидар»,

— кIура эскрин ачIни духьнайи жигьил дишагьлийи.

Адаш имдрувал иллагьки жили веледари гъагъиди гьисс апIура. Сарсарихъди вуйи живанар тербияламиш апIузра дадайиз гъагъиди алабхъуру. Хъа кьисмат сарун гьациб дубхьна.
Агъабеган адашна дада думу бицIиди имидитIан кечмиш гъахьну. Агъабег чан чвйирина чйири эвленмиш гъапIур ву. Хизан ккебгъу йигъланмина, кюлфет бадали, жарадарин кьяляхъ гъузударза кIури, зегьмет зигурайир вуйи. Гъи чан баяр аьхю духьну эвленмиш апIуз хъуркьрайи вахна, учв уьмрихъ мягьрум гъахьну.

«Учу 2002-пи йисан эвлемиш гъахьунча. Учуз 4 велед ачуз. Аьхюну балин 20 йис, кьюрпирин 17 йис, шубурпи балин 13 йис ву. Хъа 9 йислан ришра гъахьунчуз. Риш дугъаз лап яманди ккундийи. Дюн’яйиъ гьадмутIан адруганси вуйи. Сар шураз ваъ, баяризра думу гизаф ужур адаш, хулан ужур эйси, уьмрин ужур юлдаш вуйи.
Гьаму кьюд йисандин арайиъ йигълан-йигъаз дюн’я бегьем мучIу шулазуз. Юкьуд йисандин веледди, гьар йигъан чан адашдиз ккилигури, узхьан, адаш нашди, кIури гьерхруган, дугъаз фициб жаваб тувруш, аьжуз шулузу. Хъа гьарган дугъаз туврайи жаваб саб вуйиз: «Яв адаш игит ву. Дугъаз уву яманди ккунду». Амма, йиз жавабниин рази дарди, «узу ккундуш, думу хулаз гьаз гъюрадар?» – кIури, гьерхри шулу. Хулак шиклар керхнайич. Гьадму шиклариз лигури, гьаз думу душвкан гъюрадар, кIури шулу гьарган. БицIир ву сарун…», – ишури ктибтура Заирайи.

Агъабеганна Заирайин шубрид баярра спортдиин машгъул шулайидар ву. Гьаммишан жюрбежюр талитариъ иштирак шули, пешкешнан йишварин сагьибар шула.
Заирайин гафариинди, Агъабег учв баярин адашси, гизаф тIалаблур вуйи ва гьаммишан чан гюзчиваликкди дурар гъитуйи. Дугъан тIалаб вуйи баяр спортдихьан ярхла дархьуб. Гьаддиз баярира чпин адашдин гаф ликрикк ккиврадар – ккебгънайи спортдин рякъ давам апIура.

«Думу гьарган гьялакур вуйи. Фу ляхнихъ хъюгъишра, думу ухди-ухди ккудубкIуз чалишмиш шуйи.

Хулаз гъафибси, ушв гьибтуз дусайиз, гьаммишан баяриз жюрбежюр суалар туври, силисчиси деъну шуйи. Гьаз уву дурар инжикк апIурава, гьит сикинди, кIури шуйза. Хъа дугъу узуз кIуйи: «Йиз уьмур гъубшниз, ккунийкIана узуз йиз адашди саб суал тувуз кIури».
Магьан, улихьнаси йиз бали кIура «Я дада, кIваинди иминав, фици адаши учуз, ичв суалар гьаз адаричв? Гьаз учву узхьан фукIа гьерхурдарчва кIуру вахтар». ИкибаштIан, дугъан думуган адашихьна суалар адайи. Фицики адашна дада гъвалахъ хъайи живан балин гьапIру суалар шул уьмрикан?! Хъа гьамус йиз веледарин чпин адашихьна, фукьан вушра суалар а, хъа гьяйифки, гъи йиз баярин суалар а кIури, адаш имдар. Гъи вари ачуз, аммаки ич хулан эйси ва гьадгъахъди сабси шадвал амдарчуз», –аьлава гъапIнийи Заирайи.

Му макьала бикIруган, Агъабег Рустамовдин дявдин юлдшарихъдира сюгьбат гъубхунза. Дугъахъди сабси гъуллугъ тамам апIури гъахьи эскервалин чве, улдукьу дуст, чан ватанагьли Тарлан Назировди лап ужиди дугъкан ктибтура. Дугъан гафариинди, Агъабег взводдин командирин заместитель вуйи, хъа гьякьикьатдиъ дугъу командирин вазифйир тамам апIури гъахьну.

«Йиз дуст гизаф ужуб юкIв айи, ужудар гъиллигъарин хасият хъайи кас вуйи. Фуну вахтна, фициб тIалаб хьади а чахьна илтIикIишра, думу тамам апIуйи. Дустарин арайиъра дугъахьна варидарин аьхю гьюрмат айи.
2020-пи йислан 2025-пи йисазкьан дугъу чан гъуллугъ давам апIуз нубатнан ражари контракт гъийибтIнийи. ИкибаштIан, Украинайин жилариин хусуси метлеб айи дявдин операция ккебгъиган, контракт йибтIнайи вари эскрарси, Агъабегра гьадина гьаъну. Эвелиан учу жа-жара йишвариъ ади, кьюб гьяфтайилан сатIи гъахьунча. Гьаммишан апIру гафар чан хизандикан вуйи. БицIи шуран шиклариз лигури, шиклихъди уччвудар гафар апIури шуйи. Шубуб вазтIан артухъ гъабхьну думу душваъ ади, хъа аьхиримжи йи-гъари лап улихь хьайи позицияйиз гъя-гъюрза кIури, хъюгьну гъахьнийи.
Хусуси метлеб айи операцияйиъра, чаин али жавабдарвалин гъавриъ ади, улихь дивнайи вазифйир игитриси намуслувалиинди тамам апIури гъахьну. Гьяйифки, муну контракт аьхирихъна гъяйиз, чав уьмриан гъушну.

Эгер саб фицибкIа читин аьгьвалат арайиз гъафиш, чан жандикан фикир дарапIри, дустариз кюмек апIуз жаргъури шуйи. Дугъахьинди гъилигси, учв гучI дару, гьаммишан кюмекнан хил гьачIабккру кас вуйиб аьгъю шуйи. Йиз гьаму уьмриъ думу фицир дуст, чве вуди гъахьнуш, кешмиш гъахьнушра, думу гьацир вуди гъузди. Думу йиз зат кIваълан гъягъидар. Аллагьдин рягьматдикк ккайир ишричав. Гунгьарин аьфи апIри», – кIура Тарлан Назировди.

Гизаф йисари эскервалин гъуллугънаъ гъахьи Агъабег Рустамов жюрбежюр медалариинди лишанлу дапIна. 5-пи июлиъ Урусатдин Президентдин Указдиинди дугъаз (йикIбан кьяляхъ) Кьягьялвалин орденра тувну.