Умгьанат Сулейманова
Живанвал – му инсандин уьмриъ варитIан жавабдар, варитIан гизаф учIру месэлйир алахьру вахт ву. Му вахтна инсан, гьаммишан саб фукIа цIийиб абгури, жандин сагъвал ва рюгьнан заанвал артмиш апIури, чаллан илтIикIнайи аьламдихъди барашмиш’валин дережа за апIури, гьяракатнаъ шулу. Гьаддиз му вахтна, живандиз ужуб тербия тувну, дугъан хасиятнаъ хуш гъиллигъар тIауб ва дугъкан вари терефариан лайикьлу кас ктауб дугъан багахьлуйирин, багъридарин гардандиъ айи вазифа ву. Инсандин гъиллигъарин шибритI бицIи вахтна ибтну, хъасин йисариинди артмиш апIруб ву. Живандин гъюзимбу уьмур дугъу гъибису тербияйилан, дурхну гъадагъу аьгъюваларилан, эдеблувалин ва инсанвалин дарсарилан асиллу хьибди.
Гьаз узу му гафар кIура? Гьаз гъапиш, кьюд йигъ улихьна гизаф ужуб дару хабар кIубкIунзук. 8-пи майди Дагъ. Огни шагьрин администрацияйин улихь хьайи паркнаъ, хусуси метлеб айи дявдин операцияйиъ кечмиш гъахьи эскрарин гьюрматназ «КIваин уьрхбан багъ» ибтнийи. Думу багъдиъ Украинайин ругариин гъакIи кьягьяларин ччвурарихъ гьарар кивнийи. Улихьна йигъари гьадму гьарар, ихь «дирбаш» живанар учIвну, дюргъну, барабатI гъапIну. Йиз фикриан, мициб угъраш ляхин гъапIу живанариз, дурарин абйир-бабариз ва дурар урхурайи мектебдин мялимариз тахсиркарвалин жаза тувуб лазим ву.
Му мешребсуз ляхнин гьякьнаан узу Дагъ. Огни шагьриъ «Абайин юрд уьбхрюдар» гьюкуматдин фонднан ляхин гъабхурайи Аьйшат Султаниевайихьна илтIикIунза.
«Узузра му ляхникан кьанди хабар гъабхьунзуз. Ухьуз варидариз мициб гьядиса хьуз гъибтувал ихь Ватан, ислягьвал бадали чпин жанар фида гъапIу жигьил эскрарин хизанарин улихь гизаф начна аьйиб ву. Му хяви ляхин аьхюдарин гъайгъусузвалиан гъабхьиб ву. Хъа ихь шагьрин живанари гьамциб ляхин апIур дупну сар касдин фикризкьан гъюрадайи… Ухьу гъи думу кьягьяларин дадйирин юкIвариз хъанара зиян гъапIунхьа. Думу касариз му багъ чпин веледарихъди аьлакьа айи йишв дубхьнайи, аьхир… Му намуссузари гъапIу ляхни тербия тувбаъ абйир-бабари ва мялимари деетнайи гъалатIар ашкар апIура.
Узуз гъи рягьматдиз душнайи кьягьяларин дадйирин улихь фукьан начди вузуз, хиял апIин, му ляхин узу гъапIну. Му гьядисайин гъайгъу зигуб Дагъ. Огни шагьрин главайин вазифйир вахтназ вуди кIули гъахурайи Аллагьверди Халиловди чан кIул’ина гъибисну», – къайд гъапIнийи йиз сюгьбатчийи.
Вари уьлкейиъ Ватан, халкь бадали чпин жанар фида гъапIу игитарин аьхю гьюрмат уьбхюра, дурарин багахьлуйирин уьмур ккабалгбаз зурба фикир тувра. Гъачай ухьура ихь терефнаан женгариъ талаф гъахьидарин багахьлуйирин дерд пай апIури, дурарихьна гьякь-гьюрмат ади, вазлик саб ражарикьан мектебдин зегьметнан дарсариъ баяр-шубарихъди «КIваин уьрхбан багъдиз» хъайивал апIуб ихь буржи вуди гьисаб апIурхьа.
