Мартдин 10-пи йигъан Мягьячгъалайиъ «Дагъустандин медицина: тIалабар ва къарарар» ччвур тувнайи илимдинна тажрубайин медицинайин форум кIули гъубшнийи. Форумдин пленарный заседаниейиъ вахтназ вуди Дагъустандин Главайин вазифйир тамам апIурайи Сергей Меликов, РД-йин Правительствойин вакилар, Москвайиан дуфнайи хялар, медицинайин жара идарйирин кIулиъ айидар иштирак гъахьнийи.
Серенжем ачмиш гъапIу Дагъгосмедакадемияйин ректор Сулейман Маммаевди къайд гъапIганси, форум вахтназ вуди РД-йин кIулиъ айирин вазфйир тамам апIурайи Сергей Меликовдин тешкиллувалиинди гъабхурайиб ву.
Чан удучIвну улхбаъ Сергей Меликовди коронавирусдин тIягъюн тарабгънайи вахтна Дагъустандиз кюмек туву уьлкейин медицинайин тешкилатариз, чпин жан ва жафа гьяйиф дарди гъилиху духтрариз чухсагъул мялум гъапIнийи.
Дугъу гьацира Дагъустандиъ Мягьячгъалайин ва Каспийск шагьрарин арайиъ деврин тIалабариз жаваб тувру онкологияйин центр тикмиш апIбан гьякьнаан къарар кьабул дапIнайиваликан гъапнийи.
COVID-19-дихъди женг гъабхбакан улхури, региондин кIулиъ айири гьамци гъапну: «Ухьу сатIиди гъабхурайи женгнан кьувватниинди коронавирусдиин гъалибвал гъадабгъурахьа. Уьзур тарабгъувал яваш апIбан бадали, вакцинайин кюмек аьхюб ву. Рубар йивбаъ муниципалин образованйирин главйири гъабхурайи ляхин важиблу ву, думу ляхниъ пишекар-духтир иштирак хьувал хъана чарасуз ву. Вакцинайин рубар йивурайи агьалйирин кьадар цIибтIан дарувализ лигну, кьабул дапIнайи ижми къайдайин серенжемар яваш апIуз шуладар. Думу къайдйир буш гъапIиш, аьзарлуйир хъана артухъ хьуз мумкин ву».
Форумдиъ удучIвну гъулху вахтназ вуди РД-йин сагъламвал уьбхбан министрин вазифйир тамам апIурайи Татьяна Беляевайи 2021-пи йисан региондиъ сагъламвал уьбхбан цирклин артмиш’валин кIулин месэлади «2021-2025-пи йисари Дагъустан Республикайиъ сагъламвал уьбхбан асас месэлйир цIийи алаъбан программйир» уьмриз кечирмиш апIувал улупну.
Татьяна Беляевайи Дагъустандиъ «Сагъламвал уьбхбан» милли проект уьмриз кечирмиш апIбан натижйириканра ктибтнийи: 2019-2020-пи йисари фельдшервалинна акушервалин 50 идара тикмиш ва медицинайин авадлугъарихъди тямин гъапIну, медицинайин йишвлан йишв’ина гъахру 55 комплекс масу гъадагъну. Ккудушу кьюд йисандин арайиъ республикайин инсандин бедендин табарин центрариз деврин варитIан ужудар авадлугъар гъахну. БицIидариз вуйи вари поликлиникйир медицинайин цIийи алатарихъди тямин гъапIну.
«Земский доктор» программайи ляхин апIуз хъюгъхъан мина Дагъустандин гъулариъ 1485 духтир ва 35 фельдшер ляхнариъ дерккну. 2021-пи йисан гьадму программайин дахилнаъди 170 духтир ва 13 фельдшер ляхниъ дерккувал планламиш апIура.
Гьюрматлу ватанагьлийир! Форумдиъ къайд гъапIганси, ухьуз варидариз улихьдиси уьмур хъапIуз ккундухьуз. Хъа коронавирусдин инфекцияйи ихь уьмрин къайдйир дигиш гъапIну. Уьмур къайдайиз гъюбан бадали, ухьу гьарсари вакцинайин руб йивну ккунду. Вари агьалйирин коронавирусдихьна мюгькам иммунитет дархьиди, уьзур ихь арайиан дубгидар. Хъа иммунитет хьпан бадали, вакцинайин рубар йивувал лазим ву.
