18-пи майдиъ Табасаран райондин культурайин Хулаъ Дербент шагьриан дуфнайи Гьюкуматдин табасаран драмайин театри «Набшива, йиз гъизил?» кIуру цIийи спектакль улупну. Му спектакль «БицIи ватандин культура» кIуру проектдиинди 2020-пи йисан дивуб ва РД-йин культурайин министерствойин «Сягьнайин устадари – Дагъустандин агьалйириз» кIуру проектдин дахилнаъди улупурайиб вуйи.
«Набшива, йиз гъизил?» пьесайин автор табасаран писатель Кюребег Мурсалов ву. Чан драматургияйин эсерин мяна ачмиш апIури, Кюребег Мурсаловди гьамци кIура: «Му аьлхъюб гъюру ляхин вуйи, эгер мукьан пашман ляхин дайиш».
Спектакль, дугъриданра, лап аьлхъбануб ву. Дидиз лигурайи тамашичйирин гьягьйирин сесер пьеса ккебгъну ккудубкIайизкьан кам гъахьундайи. Аьлхъюз гъитра пьесайиъ кIулин роль уйнамиш апIурайи Дадайин санур бай Минтемирин гьяракатари: Дугъу, фила-вуш абайи жиликк ккиву гъизил бихъуриз кIури, чпин бахчайиъ ичI апIуз хъюгъру – пьесайин сюжет гьамдилан ккебгъра. Фила-вуш Минтемирин сижар бабаз язнайин абайи гъафи хялариз ктибтури гъеебхьнийи: «Йиз гъизил айиз, хъа думу бахчайиъ айиз». ВуйиштIан, му гафар абайи бахчайиъ лихурайи чан хпир Гъизилиз кIурайидар гъахьну, амма Минтемирин сижар баб дурарин жараси гъавриъ ахъну – тIубланар ва жара шей’ар ктаъру гъизиликан улхура кIури.
Жилирин дадайин сагъламвал уьбхбан бадали, швушву хьади дуфнайи «маллайи гьязур дапIнайи кагъаз» урхувалира тамашичйир гизаф аьлхъюз гъитну. Швушван гафариинди, му кагъаз дугъу, ккуни сижар бадали дюн’яйин тмуну пIипIназ гирами касдихьна душну, саб хайлин харжар ахьну, гьязур дапIнайиб ву. Раджайи му кагъаз мистаъ айи маллайихьди табасаран чIалназ таржума апIуз гъитиган, кагъаз шагьриъ айи швушван гъуншди, аьраб чIалнан дарсар кивру мялимди гъибикIуб вуйиб варидиз аьгъю гъабхьну.
Му жюрейин зарафатнан сягьнйир спектаклиъ гизаф а. Хъа вушра му аьлхъюб нивгъарихъди гъибикьнайиб ву. Уьмрикан, яшайишдиъ алахьру читинваларин чарасузваликан вуйи сягьнйири сабпи рякъюъ аьлхъюз гъит-рушра, уччвуди фикир гъапIган, дурари тамашичйирин фикир ихь гъуларин тарихнахьна, инсанарин пулихьна вуйи пис тямягьнахьна жалб апIура, думу гьядисйириз дугъри кьимат тувуз дих апIура.
Спектаклиъ улупнайи вари гьядис-йир дагълу хизандин яшайишдиан ву, дидиъ гъулариъ айи инсанарин хасиятар, гьякьикьат якьинди улупура.
«Набшива, йиз гъизил?» спектакль сягьнайиин дивур Урусатдин ва Калмыкия Республикайин искусствйирин лайикьлу гъуллугъчи, Азербайжан Республикайин культурайин лайикьлу гъуллугъчи, Калмыкия Республикайин Б. Басанговдин ччвурнахъ хъайи Халкьдин драмайин театрин художественный руководитель, режиссер Борис Манжиев, хъа думу диву художник – Калмыкия Республикайиан вуйи Елена Варова ву.
Спектаклиъ ролар Гюльнисе Агъаевайи, Физули Маллаевди, Гюльнара Аьгьметхановайи, Загьир Сагидовди, Къистамал Агъамягья-медовайи, Аким Сяидялиевди, Маркизат Гьяжимягьямедовайи уйнамиш гъапIну.
