Табасаран райондиъ 14-йислан 35 йис’ина яш айи 18 агъзуртIан артухъ жигьилар яшамиш шула. Вари уьлкейиъси, му райондиъра тIягъюн абхънайи вахтна жигьиларихъди аьлакьалу аьхю серенжемар гъахуз гъабхьундар. Амма жигьиларин игьтияжар гьуркIру центри чан ляхин, аьксина вуди, гъизгъин гъапIну. Думу центрин бинайиинди коронавирусдин инфекцияйиз аькси гьяракатнан штаб ляхник кипнийи.
«Ич метлеб – коронавирусдин инфекцияйикан шлубкьан артухъ мялуматар тувувал, дидин хатIалуваликан ктибтувал вуйич. Кючейиъ айидариз маскйир, антисептикар пай апIури, дагълу гъулариз гъагъи аьгьвалатнаъ айи хизанариз лазим вуйи дармнар хьади гъягъюри шулча. Му ляхниз учуз Табасарандин «Умуд» кIуру рягьимлувалин фонднура кюмек апIури гъахьну. Табасаран райондиъ иццру гъахьи касдиз дарман масу гъадабгъуз мумкинвал адру хизанар дицикьан гизаф адар. Амма пул ашра, дарман дибрихъбан дюшюшар гизаф шулу. Учу гьацдар хизанаризра кюмекназ гъягъюри гъахьунча»,
— ктибтура ич сюгьбатнаъ Табасаран райондин жигьиларин игьтияжар гьуркIру центрин директор Рамис Рамазановди.
Жигьиларихъди гъабхурайи ляхникан, важиблу форумарикан ва программйирикан ктибтури, директори къайд гъапIганси, гьар йисан жигьиларин политикайин цирклиан райондиъ жигьиларин «Табасаран» форум кIули гъабхувал аьдатнаъ абхъна. Райондиъ му аьхю проектарикан саб ву. Му серенжемар гъахуз дурари Урусатдин жигьиларин министерствойин конкурсдиъ грант гъадабгъну.
Кьюбпи аьхю серенжем – Марат Рягьметовдин гьюрматназ вуйи спортдин талитар кIули гъахувал гьисаб шула.
«Гьаму кьюбиб серенжемар грантар гъазанмиш апIбан натижайиъ гъахуз мумкинвал гъабхьунчуз. Му серенжемарилан гъайри, республикайин дережайиъди гъахру конкурсаризра проектар гьязур апIури, грантар гъадагъурача. Мисалназ, гъубшу йисан РД-йин жигьиларин политикайин министерствойи жюрбежюр цирклариан ужударсдар проектарин конкурс тешкил гъапIнийи. Гьадушваъ ич «Ватанпервер» проектдиз республикайин грант тувну, ва гъябгъюрайи йисан думу проект уьмрин гьяятназ адабгъурача. Республикайин дережайин грантар гъадагъу проектар райондиъ швнуб-саб а. Эгер гьамусяаьт тарабгъурайи тIягъвни манигъ’вал дарапIиш, дурар вари гьяракатнаъ ирчуз мумкинвал хьибди. Райондиъ кIули гъягъру форумариъ учу ихь жигьилариз, студентариз проектар гьязур апIуз улупури шулча ва форумдин аьхириъ дурари учухьна чпин ужудар ва мяналу фикрариинди гьязур гъапIу цIийи проектар хьади гъюру. Мисалназ, Хючнаъ айи гимназия ккудубкIну, Мягьячгъала шагьриъ медицинайин вуздиъ урхурайи Милена Султановайи гъубшу форумдиъ саб ужуб, маракьлу проект гьязур гъапIну. Думу проект, сацIиб тартиб дапIну, Урусатдин жигьиларин министерствойин проектарин конкурсдиз хътапIунча. Гьадушваъ проектдиз жюрийи заан кьимат тувну, ва думу шуру 2 миллиондихьна вуйи грант гъадабгъну. Миленайин проект райондин тарихнанна культурайин, аьдатарин милли ирс уьбхбакан вуйи», — къайд гъапIну Рамис Рамазановди.
Табасаран райондин жигьиларин центри гъабхурайи ляхин аргъаж шулайи насил ва жигьилар ватанпервервалин гьиссариккди тербияламиш апIбаз диш дапIнайиб ву. Му цирклиан центрин вакилари райондин ОВД-йин гъуллугъчйирихъди, наркологдихъди наркотикар, спиртдин сурсатар кайи ва папрус ишлетмиш апIбан, экстремистаринна террористарин пис гьяракатариз аькси пропаганда гъабхура. Идарйирин арайиъ вуйи десте тешкил дапIну, дурари райондин мектебариз гъягъюри, му цирклариан видеороликар улупури, сюгьбатар гъахури шулу. Мидланра гъайри, гьар йисан кьюб ражари «Аьжал наан масу тувраш, хабар тув» акцияра тешкил апIувал аьдатнаъ абхъна. Полицияйин вакиларихъди сатIиди рекламайин банерар гьязур дапIну, наркотикар масу туврайи йишварикан хабар аш мялумат тувбан бадали, агьалйирин арайиъ полицияйин телефондин нумрар кайи буклетар пай апIура.
Жигьилар ляхнарихъди тямин апIбан месэлайикан улхури, Рамис Рамазановди къайд гъапIганси, райондиъ саки вари гъуллугъариин лихурайидар жигьилар ву. Кьюд йис мидиз улихьна райондин глава Мягьямед Къурбановди кадрйирин конкурс тешкил гъапIнийи. Думуган ужудар натижйир улупу 4 кас ляхнариъ дерккну. Гьар йисан мициб конкурс гъабхуз, гьяйифки, мумкинвал адар.
«Ихь жигьилар вари бажаранлудар, фикирлудар ву. Жигьиларин арайиъ инсан ва дугъан меденият ахтармиш апIру, математикайин, физикайин илмариин, культурайиин маракьлу вуйидар гизаф а. Узу Хючна гъулаъ ерлешмиш дубхьнайи искусствйирин мектебдиз гъушиган, ихь жигьилари мукьмар йивру алатариин пишекрариси мукьмар йивури гъябкъиган, лапра мюгьтал гъахьнийзу. Миди ихь жигьиларин бажаранваликан, дурарин вари терефарихъан вуйи артмиш’валикан кIура. Гьацира спортдин цирклиъ заан натижйир улупурайи жигьилар ахьуз.
Учу Табасаран райондин жигьиларихъди гьар йисан жигьилрин Йигъан спортдин жюрбежюр жюрйириан талитар гъахури шулча. Гьадму жюрйирин арайиъ спидкубингдиан, яна кубик-рубик уч апIбаан, талитра а. Швнур-сар бали думу кубик 12-13 дакьикьайин арайиъ уч гъапIнийи. Му заан улупувал ву.
Гьяйифки, улихьна йисариси дарди, аьхиримжи вахтна жигьиларин Йигъ ва жара чIатху серенжемар, тIягъвнихъди аьлакьалу вуди, яркьуди къайд апIуз ихтияр имдар. Хъа тIягъюн гьаргандиз гъубзидар, думуган ухьу жигьиларихъди гъахру серенжемарин график хъана яркьу апIидихьа»,
— аьлава гъапIну райондин жигьиларин игьтияжар гьуркIру центрин директори.
Шадлугънан серенжемариъ, жигьиларизси, бицIидаризра, яшлуйиризра иштирак хьуз ккунду. Гъит Рамис Рамазановдин гафар тамам ишри, ва багахь гележегдиъ ухьу Табасаран райондиз жигьиларин мяракйириз уч хьиди кIури, умуд кивдихьа.
