2020-пи йисан 5-пи октябрихъанмина вахтназ вуди Дагъустан Республикайин Главайин вазифйир Сергей Меликовди тамам апIурайи.
Гьаму гъуллугъниин ляхин апIурайи сад йисандин арайиъ Сергей Меликовди ихь республикайиъ айи учIру месэлйир федеральный дережайиз адагъну. 2021-пи йисан Федеральный Собраниейин Федерацияйин Советдиъ Дагъустан Республикайин Йигъар кIули гъушну. Республикайин кIулиъ айир сенаторарин улихь удучIвну гъулхну. Дугъу чиб гьял апIбан бадали федеральный центрин терефнаан кюмек лазим вуйи региондин учIру месэлйир гъитIирккну. Гьамци, Урусатдиъ жилар тIурччвувалин хатIалувалин гьякьнаан Дагъустан кьюбпи йишв’ин ал, гьаддиз хатIалувал шлубкьан цIиб апIувал чарасуз лазим ву. Республикайиъ яша-йишдинна коммунальный мяишатдин объектар лап йирси духьна, аьхюну пай агьалйир марцци штухъди тямин дапIнадар, республикайин чIатху шагьрариъра кмиди чиркин шид марцц апIру дараматар бегьемди адар. Сергей Меликовди гьацира сагъламвал уьбх-бан, электросетарин, коллектор тикмиш апIбан ва гьацира жара шлубкьан ухди гьял дапIну ккуни месэлйир гъитIирккнийи.
Шамил райондин Гоор-Хиндах гъулхьан ярхла дарди Гьясангьюсейноварин баяр гъийиххъан мина (2016-пи йис) гизаф йисар душнашра, месэла гьял дапIну ккудубкIнадайи. Учв респуб-ликайин кIулиъ деркку йисан 25-пи декабриъ Сергей Меликов йивну гъийиху Наби ва Гьясангьюсейн Гьясангьюсейноварин дадайихъдина адашдихъди – ПатIиматдихъди ва Муртазялийихъди гюрюшмиш гъахьнийи. Гюрюшдиъ дугъу чан пашманвал мялум гъапIнийи, бай йикIувал фукьан гъагъи дерд вуш, чазра мялум вуйиваликан гъапнийи ва Гьясангьюсейновариз чан кюмек теклиф гъапIнийи. Муртазяли Гьясангьюсейновди респуб-ликайин кIулиъ айириз чухсагъул мялум гъапIнийи ва дугъаз чан баяр йивну гъийиху йишв’ин чав киву багъдиз хьадукран вахтна хялижв хьувалин теклиф гъапIнийи.
2021-пи йисан Сергей Меликов Шамил райондиз гъушиган, дугъу Гьясангьюсейноварин хулан багахь дурумлувалин ва даимлувалин лишан вуйи магнолияйин гьар кивну.
Гьаму йисан апрелин вазлилан башламиш дапIну, Сергей Меликовди, республикайин шагьрариз ва районариз гъягъюри, яшайишдин, образованиейин ва медицинайин идарйирин аьгьвалатнахъди таниш шули, гьял дапIну ккуни месэйир арайиз адагъу- ри, агьалйирихъди сюгьбатар гъахури гъахьну. Дугъаз шлихьан вушра суал тувуз шуйи. Сифте думу республикайин кьибла районариз, хъасин кафари районариз гъушнийи.
Вахтназ вуди Дагъустан Республикайин Главайин вазифйир тамам апIурайи муддатнаъ Сергей Меликовди, 2030-пи йисаз вуйи Дагъустандин яшайишдинна экономикайин артмиш’валин Стратегия тартиб дапIну, думу арайиз адабгъувалик ла-йикьлу пай кивну. Думу Программайин асас метлеб – Урусатдин экономикайин артмиш’валин жигьатнаан кьяляхъ хъайи регионарин гьисабнаъ айи Дагъустан улихь апIувал ву. ЦIийи Стратегия гьязур апIруган, 2025-пи йисаз вуйи йирси программайиъ айи нукьсанвалар гьисабназ гъадагънийи.
Къайд апIувал лазим вуки, Сергей Меликовди региондин агьалйирин сагъламвал уьбхбан месэлйириз ди-къатлу фикир тувра. Дугъу федеральный министрарихъди вуйи совещанйириъ региондин больницйир дармнарихъди ва кислороддихъди тямин апIбан месэлйир швнуб-саб ражари за гъапIну.
Сагъламвал уьбхбан сифтейин циркил цIийи алапIбан программайиинди республикайиз медицинайин 27 машин хътаъну. Дурарин жюлгар чав Сергей Меликовди машин хъапIрударин хилиъ ивну. Региондин кIулиъ айирин фикриинди, машинарин тяминвали районарин гъулариъ медицинайин кюмек тувбан ляхин къайдайиз дубхну ккунду.
2025-пи йисаз региондиз сагъламвал уьбхбан циркил цIийи алапIбан программайиинди 6,5 миллиард манат жара дапIну ккунду, муниципалитетарин больницйириз ва поликлиник-йириз медицинайин 700-кьан машин хътаиди.
РД-йин кIулиъ айирин теклифниинди, 2023-пи йисан Расул Гьямзатов бабкан духьну 100 йис тамам хьувал вари уьлкейин дережайиъди къайд апIиди. Думу месэлайин гьякьнаан Сергей Меликов РФ-дин Президент Владимир Путиндихьна илтIикIну. Гьамусяаьт 2023-пи йис аьхю машкврин йис хьувалин къарар тартиб апIура.
Сергей Меликовдин яшайишдин политикайин цирклиъ гъабхурайи ляхнин асас метлебарикан саб – региондин культура ва аьдатар уьрхювал ву. РД-йин кIулиъ айири, «Лезгинка» ансамб-лиз ялхъвнарин Хал тикмиш апIбан месэла 2022-пи йисан ккудубкIбан бадали, чан хусуси гюзчиваликкна гъадабгъна. «Лезгинка» ялхъвнарин коллективдиз ужуб автобус масу гъадабгъбан бадали, пулра жара дапIна.
Сергей Меликовдин фикриинди, республикайиъ туризм артмиш апIувализ аьхю мумкинвалар а. Региондин кIулиъ айири совещанйир гъахруган, швнуб-саб ражари РД-йин туризмдин министерствойин кIулиъ айирин фикир, дагъустанлуйирин ужуди хялар кьабул апIуз аьгъювал туризмдин индустрияйиз илтIибкIбан бадали, гъулай шартIар арайиз хувал чарасуз лазим вуйивалиина жалб гъапIну.
Гьаддихъди аьлакьалу вуди, туристари республикайиъ машинариъди хатIасузди сиягьятчивал апIбан бадали, аэропортдилан ккебгъну, турис-тар гъягъру вари йишвариъ лазим вуйи шартIар арайиз хувал чарасуз ву.
Умуд кивурхьа, тазади респуб-ликайин Главади ктагъу Сергей Меликовди чан вари кьувватар Дагъустан артмиш апIбаз сарф апIиди.
