Гьаму улихьна йигъари Табасаран райондин глава Мягьямед Къурбановди Табасаран райондин Кьасум Мягьямадовдин ччвурнахъ хъайи бицIидарин искусствйирин мектебдин директор Исмяил Исмяиловдиз, гизаф йисари лихури гъазанмиш гъапIу заан хъуркьувалариз лигну, ва думу гьацира 60 йисандин юбилейихъди мубарак апIури, хилихъ хъапIру сяътиинди лишанлу гъапIну.

 

 

Исмяилов Исмяил Шагьмирзаевич 1962-пи йисан 26-пи июндиъ Дербент шагьриъ бухгалтерин хизандиъ бабкан гъахьну. 1970-пи йисазкьан думу Дербент райондин Дюзляр кIуру гъулаъ яшамиш шули гъахьну, хъасин Табасаран райондин Хючна гъулан Цалак мягьялиъ бина ккебгъну. 1979-пи йисан Хючнаарин кьялан мектеб ккудубкIну, Дербентдин музыкайин училищейиъ урхуз учIвну. Училище ккудубкIну, 1985-пи йисан Табасаран райондин культурайин хулаъ ляхниъ дийигъуру. 1987-2020-пи йисари райондин культурайин хулаъ жюрбежюр гъуллугъариин, аьхиримжи йисари культурайин хулан директорди гъилихну. 2020-пи йисхъанмина гъийин йигъазкьан Кьасум Мягьямедовдин ччвурнахъ хъайи Табасаран райондин бицIидарин искусствйирин мектебдин директорин вазифйир тамам апIура.

– Исмяил Шагьмирзаевич, шашкйирин дюн’яйизди сабпи гамар фила алдагъунва?

– Сабпи ражари шашкйир ич Гюлягьмед халуйин хулаъ гъяркънийзуз, учу Дюзляриъ яшамиш шули айиган. Халуйи узуз шашкйир фици хъаъруш улупнийи, ва саб-швнубан шашкйир уйнамиш гъапIнийча.
Узу Табасаран райондин культурайин хулаъ ляхниъ дийигъу вахтна мушваъ шашкйирин аьхю ад айи.
Хючна гъулан паркдизди столар адагъури, инсанари аьхю аьшкьниинди шашкйир ва шахматар уйнамиш апIуйи.
Думу вахтна культурайин хулаъ лихурайи вари пишекрари узутIан ужуйи шашкйир хъауйи – варидар уз’ин гъалиб шуйи, гьаддиз му ляхин ужуди дубгъуз кьаст гъапIнийза… Кьюд йислан Табасаран райондин варитIан ужуди шашкйир уйнамиш апIрударихъди сабси шашкйир хъауз хъюгъюнза.
Му спортдиъ сарпи заан хъуркьувалар Къизилюрт шагьриъ М.Мусаевдин ччвурнахъ вуйи турнириъ улупунза – думуган, талитар аьхирихъна гъяйиз кьюб тур ккимиди, вари партйириъ гъалиб духьну, сабпи йишв гъадабгънийза.
СССР гъадабгъхъантина тап 2000-пи йисазкьан шашкйириан Дагъустандин чемпионатар кIули гъахури гъахьундар. Узу Табасаран райондин спорткомитетдин председатель Рафик Къулиевдихъди сатIиди райондин глава Нурмягьямед Шихмягьямедовдихьна, Дагъустан Республикайин шашкйирин федерация ачмиш апIбан бадали, илтIикIнийза. Аьхириъ шашкйирин федерация ачмиш гъапIнийи ва Шихмягьямедов дидин президентди ктагънийи. 2000-пи йисхъанмина шашкйириан республикайин чемпионатар Табасаран райондиъ гъягъюз хъюгъну.

– Шашкйирин фицдар турнирариъ иштирак ва швнуб ражну чемпион гъахьунва?

– Гьаму ккудушу йисари узу кIул’инди юкьуб ражари Дагъустандин чемпион гъахьунза, гьацира 8 ражну командайихъди. 2010-пи йисан дюн’яйин чемпионатдин финалиъ бикIбариинди шашкйир уйнамиш апIури, иштирак гъахьунза. 2017-пи ва 2021-пи йисари СКФО-йин чемпион гъахьунза, 2022-пи йисан Мягьячгъала шагьрин чемпион.
Дагъустандиъ шашкйирин федерация ачмиш гъапIхъантина, дидин вице-президентдин вазифйир тамам апIури гъахьунза, 2021-пи йисхъанмина федерацияйин президентди лихураза. Дагъустандиъ шашкйирин ад за апIбан бадали хайлин ляхин гъабхураза. Гьар йисан Мягьячгъала шагьриъ Гьарун Къурбановдин рюгьназ бахш вуйи Вариурусатдин турнир тешкил апIури ача, душваъ дюн’яйин ва Европайин чемпионар иштирак шула. Гьар йисан муниципалитетарин администрацйирихъди Къизилюрт, Мягьячгъала, Дербент, Хасавюрт шагьрариъ ва Левашийиъ «Дагъустандин ачухъ кубок» турнир гъабхури шулча. Узу, шашкйир уйнамиш апIбалан гъайри, турнирариъ судьявалра апIури шулза. Юкьуб ражну Урусатдин спортдин мастер кIуру ччвур тасдикь гъапIунза.

– Исмяил Шагьмирзаевич, чухсагъул увуз Табасаран райондиъ спорт ва культура артмиш апIбаъ зигурайи зегьметназ.

Дупну ккундуки, И. Исмяилов кIулиъ айи Дагъустандин шашкйирин федерация Урусатдиъ варитIан ужударикан саб вуди гьисаб апIура.

Чан зегьметназ лигну Исмяил Исмяилов кьюб ражну Урусатдин шашкйирин федерацияйин президент А.Ю.Никитинди, гьацира Дагъустандин спортдин министр С.Х.Сажидовди гьюрматнан грамотйирихъди, кьюб ражну Табасаран райондин главайи хилихъ хъапIру сяътихъди лишанлу дапIна. Му кас, шашкйириан вуйи жюрбежюр чемпионатариъ, турнирариъ, конкурсариъ гъазанмиш гъапIу хъуркьувалариз лигну, хайлин гьюрматнан грамотйирин, дипломарин, медаларин, кубкйирин сагьиб ву.

Йиз макьалайин игитрин сурат бегьемуб хьпан бадали, И.Исмяиловдин гьякьанаан дугъан гъарашагъури кIурайи гафарра къайд апIуз ккундийзуз.

ЮФО-йин ва СКФО-йин шашк-йирин федерацияйин председатель, Урусатдин гроссмейстер Сергей Александринди Исмяили апIурайи ляхникан гьамци кIура: «Дагъустан Республикайин шашкйирин федерация лап тядиди улихь гъябгъюз хъюгъна, жиларинна хпарин арайиъ урус шашкйириан хайлин талитар, варихалкьарин шашкйирин ва бицIидарин арайиъ вуйи турнирар кIулиз духна. Ерли спортсменар Урусатдиъ гъягъюрайи турнирарин гъалибчйир шула.

Дагъустан Республикайин шашкйирин федерацияйин президент Исмяил Исмяиловди республикайин шашкйирин спорт артмиш апIбан бадали гизаф зегьмет дизигна. Йислан-йисаз спортсменарин кьадарра, кIули гъахурайи турнирарра артухъ шула. Ккундийзуз гьамциб ляхин Урусатдин жара регионариъра тешкил апIуб».

Табасаран райондин культурайин, спортдин ва туризмдин управление-йин начальник Аьбдулвагьаб Аьбдулов: «Исмяил Исмяилов Табасаран райондин Кьасум Мягьямедовдин ччвурнахъ хъайи искусствйирин мектебдин директорди лихуз хъюгъхъанмина, мектебдиъ урхурайидарин райондин, республикайин дережайин конкурсариъ гъазанмиш апIурайи гъалибвалар артухъ шула. Мугъу спортдиъра, жямяаьтлугъ уьмриъра аьхю хъуркьувалар гъазанмиш дапIна».

Дугъриданра, Исмяил Исмяилов 2020-пи йисан Табасаран райондин Кь. Мягьямедовдин ччвурнахъ хъайи искусствйирин мектебдин директорди лихуз хъюгъхъан мина, идарайиъ хайлин дигиш’валар гъахьну. Райондин руководствойин кюмекниинди 3 фортепиано гъадагъну ва гьацира вари мебель гьюдюхну, мектебдиъ цIийиди фортепианойин отделение тIапIну. Гьаму кьюд йисандин арайиъ мектебдиъ урхурайидари 6 республикайин конкурсариъ сабпи ва пешкешнан йишвар гъадагъури гъахьну.

Исмяил Исмяилов учвра концертариъ иштирак шула. Мугъу фортепианойиин уйнамиш апIру мукьмар тамашичйириз лап кьабул шулу. Культурайин цирклиъ лихурайидарин арайиъ мугъан ужуб гьюрматра а.