ЦIийи къайдйир кьувватнаъ учIвра

 

 

Магьа 2022-пи йисандин хьадан фаслин аьхиримжи вазра улубкьну. Августдин вазлилан башламиш дапIну гьюкуматдин къанундин къайдйириъ шулайи дигиш’валарикан мялуматар туврача.

 

 

Бизнесдин цирклиъ журумар

Эгер алвер апIурайи касди, ясана компанияйи административ ихтияр сабпи ражари вуди чIур гъапIиш, цIийи къайдйириинди, дурарилан журум дарапIиш, хил алдабгъиди. Улихьна думу къайда НКО-йиз, бицIи ва кьялан бизнесдиз, душваъ лихурайидариз кайиб вуйи. Гьамус чIатху бизнесдихьанра цIийи къайдайиинди журумдиккан кIул ккадабгъуз шулу.
Журум тувру вахт 1 вазлилан 6 вазлиина давам дапIна. Думу къайда, журумдин вари кьадар дишлади тувуз шулдарш, ишлетмиш апIуз шулу. Журумдин гьякьнаан къарар адабгъбан кьяляхъ 20 йигъандин арайиъ журум туврудариз 50%-дин скидка шулу. Гьамус думу къайда саб жерге административ ихтиярар чIур апIбан дюшюшариина (СМИ-йиъ деету къайдасузвалар, къанунсуз гьяракатарихьна дих апIувал, миграцияйин кучIлан гьисабар) тарабгъиди.

 

Машин хъапIрудариз вуйи журумар

Эгер ГИБДД-йин гъуллугъчйири, чахьан машин хъапIуз ихтияр тувру документ тадабгънайи вахтна, машин хъапIрайир машиндин рулихъ гъидисиш, дугъаз 50 агъзурилан 100 агъзуриина манат журумдин, ясана 150-200 сяаьтди мажбури вуди ляхин апIувалин жаза тувди.

 

Мектебдиз гъягърудариз тувру пул

Гъубшу йисан мектебдиз гъягъюрайи бицIидариз урхбан йис ккебгърайивалихъди аьлакьалу вуди 10 агъзур манат пул тувнийи. Гьаму йисан думу жюре пул тувбан гьякьнаан Президентдин указар адар.
Гьюкуматдин терефнаан хизандин гъазанж лап цIиб вуйи хизанариъ айи бицIидариз гьар вазли пулин кюмек тувди.

 

Пенсйириин иливурайи пул

1-пи августдихъанмина, ляхин апIурайи пенсионерариз гъюрайи пенсияйиин цIибди пул иливиди. Думу гъубшу йисандин страховой взносар ва пенсияйин баллар гьисаб дапIну иливурайиб ву. Хъа маважиб фукьан аьхюб вушра, туврайиб 3 балл ву, яна 7,3 миллион пенсионерарин пенсия кьялан гьисабниинди 300 манатдиинди за хьибди. Гьар йисандин индексация дурариз кайиб дар. Ляхин апIури адру пенсионерарин пенсйирин 2022-пи йисан гъапIу индексацияйи 19,5% тяйин гъапIну. Хъа эгер пенсионер ляхниан удучIвиш, дугъан пенсияйин индексация апIиди. ЦIиб вахтналан дугъхьан хъана ляхниъ учIвуз ва за гъабхьи кьадарнаъди пенсия адабгъуз шулу.

 

Гизаф бицIидар айи хизандиз тувру ипотека

Гьаму йисан июлин аьхириъ гизаф бицIидар айи хизандин ипотекайиз гьюкуматдин терефнаан туврайи кюмек 2023-пи йисан аьхириз давам гъапIну. Улихьна айи къайдйириинди 2019-пи йисан 1-пи январилан 2022-пи йисан 31-пи декабриз шубурпи ва думутIан артухъди гъахьи велед аш, гьюкуматдин терефнаан 450 агъзур манатдин кюмек туврайи. Гьамус ипотекайин пул ктипбан бадали туврайи 450 агъзур манатдин кюмек, 2023-пи йисан 31-пи декабриз вуйи вахтнаъ гъахьи бицIир аш, тувди.
Думу кьадар пул адабгъбан бадали, 2024-пи йисан 1-пи июлиз ипотека гъадабгъну ккунду.