Аьхиримжи йисари хуларик цIийир кахьбан хатIалу дюшюшар артухъ шула. Дурар гизафси хулариъ цIийир тIаъбан фасил ккебгъу вахтна, гьацира саб пай электрикдин алатар ишлетмиш апIбан къайдйир дюрюрхрувалиан арайиз гъюра.
Му месэлайин гьякьнаан, узу Табасаран райондин цIа ктIубшвру дестейин кIулиъ айи Арсен Рягьимхановдихъди сюгьбат гъубхунза.
«Ккудубшу 2022-пи йисан Табасаран райондиъ цIа кабхъбан 77 дюшюш гъахьну. Дурарин аьхюнубсиб пай ихь ватанагьлийирин дикъатсузвалиан арайиз гъафидар ву. Гьаз мици кIурава гъапиш, бязи вахтари цIийир кахьбан дюшюшар электрикдин алатар ишлетмиш апIбан къайдйир уьрхюри адрувалиан арайиз гъюра. Улихьна йисари йирси хулар рас дапIну адрувалиан, улихьди гъизигу электрикдин симар гъваарикк дутIуркIну дахьнайивалиан цIийир кахьуйи. Йирси хулар ву кIури, симар гьамусдин вахтнан къайдайиинди дизигну ккунду. Гьацдар дюшюшар дархьбан бадали, расди адру электрикдин алатар ишлетмиш дапIну ккундар. Мисалназ, улихьдин ихь хуларин симариъ айи электрикдин кьувват утди ва шид убхьру прибори гъадабгъуйи. Хъа гьамусяаьт гьарсар касдин хулаъ электричествойиинди лихурайи фукьан шей’ар а? Гьелбетда, улихьдин электрикдин симари думукьан дурум тувидар.
Улихьган хулан кейванийи пичраан рюкъ ичIи гъапIиган, думу чвуган ясана аьхъин мурччвахъ дабхьуйи. Хъа микI хъивиган, аржал чIиви дубхьну, цIа кабхъбан хатIалу дюшюш арайиз гъюйи. Гьамус гакIвлар итру пичарра имдар, варидарин хулар газдиинди мани апIура. Гьаци вушра, цIийир кахьбан дюшюшар кам духьнадар. Хуларин айитI газдин пичар ишлетмиш апIбан къайдйир чIур апIували агьалйирин уьмриъ хатIалу дюшюшар хьуз гъитра. Думу ляхин лазим вуйи къайдайиз хуз бязи агьалйириз вахт бихъурадар. Эгер пичраъ цIа апIнуш, думу гюзчивал алдарди мигъибтанай.
Мурар учвухьна вуйи аьдати тIалабар ву, гьюрматлу ватанагьлийир. Амма гьаму тIалабар тамам дарапIру касар гизаф ими, дурариз кми-кмиди зарарарра шулу.
КубкIнайи 2023-пи йисан Табасаран райондиъ цIа кабхъбан 27 хатIалу дюшюшар духьна. Дурар вари электрикдин симарин замыкание хьпаан арайиз гъафидар ву. Бязи абйир-бабари, бицIидар хулаъ гъитну, чпин ляхнар-карариз лигуз гъягъюру. Ва электрикдин алатар бицIидариина ихтибар апIуру. Хъа цIихьан ихтият хьпан къайдйир бегьемди аьгъдру бицIидар цIа кабхьувал арайиз гъювалин гизафсиб пай дюшюшарин тахсиркрар шлуваликан дурариз хабар дар. Дицисдар бедбахтвалин дюшюшар арайиз дяргъбан бадали, аьхюдари пичар ва жара мани апIру шей’ар, электрикдин алатар кархьувал гьич саб вахтнара бицIидариз табшурмиш дапIну ккундар. Бязи вахтари бицIидари гьяятдиъ айи укIан лембейин эпларин, гъеерццу гакIвларин багарихь цIийир каъри, тамшир апIури шулу. Гьамус кьюрдун вахт ву, варидарин хуларин багарихь укIан эплар хьа, бицIидар багахь дархьбан бадали, дурарин гъирагъ-бужагъ ижми апIуб лазим ву. Аьхюдари чпин бицIидариз дицисдар тамшир къадагъа дапIну ккунду», ‑ къайд гъапIнийи йиз сюгьбатчйи.
Ватандашар, цIин ялви инсаф дарапIруб кIваълан магьапIанай. Арсен Рягьимхановди мялум апIурайиганси, ухьу, ихтиятвал дапIну, цIихъди аьлакьалу ляхнарихьна дикъатниинди яшамиш духьну ккунду.
