22-пи июнь ихь тарихнаъ варитIан хажалатнан йигъ ву. 1941-пи йисан му йигъан Ватандин Аьхю дяви ккебгъуваликан мялум гъапIну. Му дявдиъ, гъаних душмнихьан Ватан уьбхюри, Совет гьюкуматдин 27 миллионтIан артухъ эскрари чпин жанар фида гъапIну. Дявдин гьюжум апIури, душмнар сабпи нубатнаъди СССР-ин шагьрариин ва гъулариин алархьну. Аммаки, кIул’ина фукьан гъагъи йигъар гъафнушра, 5 йисандин арайиъ Ватан уьбхбан женгариъ, аьхюр, бицIир дарпиди, вари иштирак шули, совет халкьдихьан, мюгькамди ликариин дийигъну, фашистариин гъалибвал гъадабгъуз гъабхьну.
Магьа, йицIбариинди йисар гъушнушра, думу гъагъи вахтар ихь кIваълан душнадар, я гьич саб вахтнара кIваълан гъягъидира дар. Дюн’яйиъ ислягьвал бадали чпин жанарилан хил алдабгъну, гъийин ва гъюзимбу ихь насларин уьмур ужуб ибшри кIури, дявдин женгариъ иштирак гъахьидарин варидин гьюрмат уьбхювал – ихь гирами буржи ву. Гьюкумат душмнин хиликкна тутрувувализ ихь абйириз чухсагъул кIурахьа. Гъи ихь варидин варитIан асас буржи – ихь эскрари фициб кьиматниинди думу гъалибвал гъазанмиш гъапIнуш кIваълан гьадрархди, Ватандин Аьхю дявдин игитарин улихь кIул ис дапIну, дурарин гьюрмат уьбхювал ву.
Гьюрмат уьбхбан ва пашманвалин йигъахъди аьалакьалу вуди, 21-пи июндиъ, Урусатдин вари регионариъси, Дагъустандиъра гьар йисан шулайи ватанпервервалин жюрбежюр серенжемар кIули гъушну. Гьадрарин арайиъ «Гьюрмат уьбхбан шам» акцияра а. Думу акцияйиъ, республикайин Правительствойин председатель Аьбдулмуслим Аьбдулмуслимов кIулиъ ади, республикайин министрар, региондин МВД-йин гъуллугъчйир ва хъанара жара касар иштирак гъахьну. Серенжемдин иштиракчйири Ватан азад гъапIу эскрарин ччвурнахъ хъайи Мягьячгъалайин паркдиъ гюмбетдихъ, Ватандин Аьхю дявдиъ гъийиху эскрарин рюгьярин гьюрмат уьбхюри, кархьнайи шамар дивну.
Дидин кьяляхъ Дагъустандин меркездин кьялан майдандиинра «Дявдин цIин шиклар» акция кIули гъубшну. Аьбдулмуслим Аьбдулмуслимов думу акцияйиъра иштирак гъахьну. 20 агъзур кархьнайи шамариинди Мягьячгъалайин кьялан майдандиин дявдин вахтарин сюжет – лизи кьарнийирин ва рейхстагдиин Гъалибвалин пайдагъ дубсрайи Урусатдин Игит Аьбдул-Гьяким Исмяиловдин шикил гъизигну.
Хъа 22-пи июндиъ кIуруш, гьадму вахтар кIваин апIури, Ватан бадали дявдиъ гъийиху эскрарин рюгьяриз гьюрмат улупури, лисундин сяаьт сабдиз 15 дакьикьа дилибхнайи вахтна ихь уьлкейиъ саб дакьикьайиъ ккебехъну гъузбан акцияра кIули гъубшну.
Му акцйир вари Урусатдин гьарсаб региондиъ, гьарсаб шагьриъ, XX аьсрин варитIан гизаф ифйир удурзу Ватандин Аьхю дявдиъ гъийиху 27 миллион эскрар кIваин апIури ва дурариз гьюрмат улупури, гьар йисан кIули гъахурайидар ву.
Фукьан йисар ккудушишра, думу читин вахтар гьич сар касдинра, саб вахтнара кIваълан душну ккундар.
