Урусатди Украинайин аьтрафариин хусуси метлеб айи дявдин операция гъабхуз хъюгъю йигъланмина ихь уьлкейин эскрари, намуслувалиинди чпин гъуллугънан буржи тамам апIури, жвуван гьюкуматдин маракьар ва чвевалин халкьарин ихтиярар ва азадвал уьрхюра, хъа инсафсуз, гизаф ифи удубзуз гъаних миллетчйирин пис ниятар йигълан-йигъаз барбатI шула. Ихь баяри чиб Ватандин Аьхю дявдиъ Гъалибвал гъадабгъу абйирин лайикьлу насил вуйиб вари дюн’яйиз улупну. Душмнариз зегьле гъабхруси гучI ккапIри, дурари, Ватан, халкьдин ислягь гележег бадали, чпиз жвуван уьмрарра гьяйиф дарувал гьар йигъан субут апIура.
Эскрар дявдиъ вари лазим ву-йибдихъди тямин апIбан бадали, ихь халкьдира аьхю кюмек тувра. Гьарсар ватанагьли му кюмекнак чан пайра кивуз чалишмиш шула. Дурарин арайиъ аьдати дару кюмек апIурайи касарра алахьуру. Мисалназ, Табасаран райондин Къужник гъул’ан вуйи шаир Рамазан Рамазановди (шиклиъ), Астрахандиан вуйи гъарашугъарин кюмекниинди чан шиърар урус чIалназ таржума дапIну, «КIван дих» кIуру китаб чапдиан адабгъну ва Урусатдик ктикьу цIийи республикйириъ нацизмдин терефкрарихъди гъагъи женгнар гъахурайи эскрариз хътапIну.
Мициб аьдати дару кюмек апIбан фикир фици кIулиз гъафнуш гьерхган, Рамазан Шагьбановичди гьамциб ихтилат ктибтну: «Йиз бали хусуси метлеб айи дявдин операцияйиъ иштирак’вал апIурайиган, гьадушваъ мажал гъабхьиган урх кIури, дугъаз Аьгьмедхан Абу-Бакарин «Дарги шубар» кIуру китаб тувнийза. Йиз балихъди гъуллугънаъ айи жара эскер гьадму китаб урхури деънайи вахтна, дугъан гъвалахъ душмни яракьдиан гъиву туп тIубкIуру. Дидин тикйир куркIну, дугъан хиларигъ гъяйи китаб чIябгъюру, хъа учв чIивиди гъузру. Саб гафниинди, китабди эскер гъюрхну. Йиз бали гьаму дюшюшдикан ктибтиган, фикир гъапIунза: дявдиъ айи эскрарихьан телефон ишлетмиш апIуз шуладар, дурариз телевизориз лигуз мумкинвал адар, гьаммишан дронар тIирхури, дурариинди гранатар ирчра. Хъа китаб дурхну, жвуван жибдизди ивуз шулу. Гьадмуган йиз шиърар урус чIалназ таржума дапIну, китаб адабгъуз ва думу СВО-йиъ айи ихь баяриз хътапIуз къарар адабгъунза. Гьадму йигъари Табасаран райондин кIулиъ айи Мягьямед Къурбановди РФ-дин Госдумайин депутат Артем Бичаев ва РД-йин ОНФ-дин исполкомдин кIулиъ айи Жамалудин Шигьабудинов кьабул апIбан серенжем кIули гъабхурайи. Узу йиз теклиф хьади дурарихьна илтIикIнийза. Дурари йиз теклифнан тереф гъюбхнийи ва чпихьан шлу кюмек апIруваликанра гъапнийи. Гьамци табасаран, авар, дарги, гъумугъ баяри ва сар урус дишагьлийира спонсорвалин кюмек дапIну, йиз ният кIулиз адабгъуз гъабхьну. 27-пи июлиъ ОНФ-дин СВО-йиъ айи ихь эскрариз хътаурайи ипIру-убхъру сурсатарихъди ва жара шей’арихъди йиз «КIван дих» китабдин 600 аьдадра ихь баяриз урхуз хътаъну».
Сасдар касари, дявдиъ айирин китаб гьаз ву, дугъаз китаб урхуз мумкинвал шулин, пубра мумкин ву. ИкибаштIан, гъи дявдиъ айи ихь эскрари гъагъи женгар гъахура, дурариз цIибдитIан азад вахт адар. Амма, йиз фикриинди, ужудар шиърар урхуз, жвуван ватандиан гъюрайи «кIван дихнахъ» хъпехъуз дурари мюгьлет абгиди. Мидланра савайи, госпиталариъ дахъну, чпин зийнар сагъ апIурайи ихь ватанагьлийириз му китаб аьхю пешкешси хьибди. Китабдиъ чап дапIнайи шиърар гъурхдарин кIваъ багъри ватандихъди, халкьдихъди аьлакьалу мани ва аку гьиссар уягъ хьиди, фицики дурариъ асас вуди багъри Ватандихьна вуйи ккуниваликан, уьмрин мянайикан, халкьарин дустваликан улхуб гъябгъюра, ва гьацира дидиъ мюгьюббатнан лирика ва бахш апIбарра а.
Рамазан Шагьбановичди дявдиъ айи ихь эскрариз марцци кIваан гъапIу кюмек тярифназ лайикь вуйиб гьисаб дапIну, дугъу гъизигу зегьметназ чухсагъул пидихьа. Гъит Рамазан Рамазановдин шаирвалин гафну дугъан шиърар гъурху гьарсар эскрин юкIв шад, хъа эскервалин рюгь гужал, ватанпервервалин гьиссар мюгькам апIри.